Nhu cầu 'Nhà chăm sóc người già' tăng cao: Nhiều dư địa cho nhà đầu tư

8 giờ trướcBài gốc

Thỏa thuận hợp tác thể hiện cam kết của hai bên trong việc tăng cường kết nối, thúc đẩy đầu tư song phương và hướng tới phát triển bền vững. Theo đó, hai bên sẽ phối hợp triển khai các hoạt động hợp tác trong nhiều lĩnh vực gồm đầu tư song phương, bất động sản nghỉ dưỡng gắn với y tế cộng đồng; dịch vụ quốc tế và truyền thông chiến lược, đồng thời cùng xây dựng và phát triển hệ sinh thái kinh tế xanh, bền vững trong dài hạn.

Ký kết hợp tác giữa đại diện BRS Việt Nam Holding và VUAJ

Nhiều dự án M&A tại Nhật

Tại sự kiện, bà Tống Thị Kim Giao - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Việt Nam tại Nhật Bản, kiêm Chủ tịch Motiti Group đã chia sẻ thông tin về tiềm năng các dự án tại Nhật Bản đang mở ra cơ hội đầu tư cho doanh nghiệp Việt Nam.

Bà cho biết, Nhật Bản hiện đang phải đối mặt với tình trạng già hóa dân số ngày càng nghiêm trọng, với tỷ lệ người cao tuổi trong xã hội tăng ở mức cao. Cùng với đó, hơn 2,45 triệu doanh nghiệp tại Nhật đang rơi vào tình trạng thiếu người kế nghiệp, chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), chiếm tới 99,7% cấu trúc thị trường. Tình trạng con cái không muốn kế nghiệp khiến nhu cầu bán doanh nghiệp tăng cao.

Bà Tống Thị Kim Giao - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Việt Nam tại Nhật Bản chia sẻ tại sự kiện kết nối

Đây cũng được xem là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào thị trường Nhật, không chỉ ở vai trò hỗ trợ hay “làm thuê” mà ở vị thế nhà đầu tư, chủ sở hữu doanh nghiệp.

Bà Giao cũng cho biết thêm, hiện nay tỷ giá đồng Yên ở mức thấp, giá tài sản điều chỉnh và chính sách mở cửa có kiểm soát của Nhật Bản đã tạo nên điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư và M&A. Đây cũng là lý do nhiều quỹ đầu tư toàn cầu đang tranh thủ gia tăng hiện diện tại thị trường này.

Trong bối cảnh đó, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam được đánh giá có nhiều lợi thế để tham gia làn sóng M&A tại Nhật. Sau 15 năm, số người Việt tại Nhật đã tăng hơn 30 lần, hình thành lực lượng lao động và khởi nghiệp trẻ có ảnh hưởng đáng kể.

Tính đến tháng 1 năm nay, Nhật Bản có khoảng 520.000 người Việt đang sinh sống, làm việc và học tập. Trong đó, thực tập sinh kỹ năng khoảng 185.000 người (35%), du học sinh 95.000 người (18%), kỹ sư và lao động tay nghề cao 120.000 người (23%).

Thị trường chăm sóc sức khỏe cho người lớn tuổi: Nhiều dư địa

Người Việt hiện là cộng đồng người nước ngoài lớn thứ hai tại Nhật, chỉ sau Trung Quốc. Điều đáng quan tâm là Nhật Bản đang bước vào giai đoạn tái cấu trúc sâu rộng do già hóa dân số. Do đó, lĩnh vực chăm sóc người cao tuổi đang nổi lên như một “điểm nóng” trong làn sóng mua bán - sáp nhập (M&A), nhượng quyền và tạo ra những cơ hội đầu tư cho doanh nghiệp nước ngoài, trong đó có Việt Nam.

Theo bà Giao, dịch vụ chăm sóc người già là lĩnh vực hấp dẫn nhất, chiếm khoảng 35% tổng số thương vụ. Tiếp theo là ngành F&B (thực phẩm và đồ uống) với 25%, logistics 15%, trong khi lĩnh vực sản xuất chỉ chiếm khoảng 10%. Điều này cho thấy xu hướng dịch chuyển rõ nét của dòng vốn đầu tư sang các ngành dịch vụ thiết yếu, gắn với nhu cầu dân sinh và đời sống xã hội.

Ông Igarashi Hirotaka - Chủ tịch Công ty D Fram, chuyên gia M&A trong lĩnh vực điều dưỡng và y tế Nhật Bản và cũng có kinh nghiệm làm việc với một hệ thống dữ liệu và mạng lưới liên quan đến khoảng 300.000 người cao tuổi, cho biết: Ở Nhật Bản, chăm sóc người cao tuổi không chỉ là một ngành dịch vụ mà là một “hệ sinh thái” được vận hành dựa trên bảo hiểm chăm sóc. Điểm quan trọng nhất là khoảng 80% chi phí ở nhiều cơ sở chăm sóc được Chính phủ Nhật chi trả. Vì vậy, dù việc thanh toán có thể chậm, nhưng doanh nghiệp vẫn có dòng tiền khá ổn định và tỷ lệ phá sản thấp, bởi “được Chính phủ chi trả tiền” là điều chắc chắn.

Theo nhận định của ông, từ nay đến năm 2040, Nhật Bản bước vào giai đoạn “toàn dân số già”. Nhu cầu về cơ sở chăm sóc tăng liên tục và đạt đỉnh vào khoảng năm 2040. Đây là lý do khiến thị trường nhà dưỡng lão, nhà chăm sóc tại Nhật trở thành một thị trường bền vững, có nhu cầu thật, và tăng trưởng dài hạn.

Nhà chăm sóc người già - nhu cầu có thật

Ông Igarashi Hirotaka cũng cho biết, ở Nhật có nhiều loại hình nhà chăm sóc, không chỉ “nhà dưỡng lão” nên nhà đâu tư có thể cân nhắc. Cụ thể, có khoảng 10 loại hình cơ sở chăm sóc với tiêu chuẩn khác nhau. Ông tạm rút gọn thành 3 nhóm phổ biến: Chăm sóc tại nhà - Nhân viên đến tận nhà để chăm sóc người cao tuổi; Chăm sóc ban ngày - Giống mô hình “gửi nhà trẻ”, sáng đưa đi, chiều đón về; Cơ sở nội trú - Người cao tuổi ở luôn tại cơ sở, và được phân loại theo mức độ tự lập (đi lại được, cần hỗ trợ, nằm một chỗ…).

Về lợi nhuận đầu tư, ông lấy mô hình 50 phòng làm ví dụ vì đây là quy mô “trung bình dễ hình dung, dễ tính toán” và phân tích ba cách đầu tư.

Cách thứ nhất: Nhà đầu tư mua đất, xây dựng xong thì cho doanh nghiệp vận hành thuê lại. Nhà đầu tư không can thiệp vào vận hành, chỉ thu tiền thuê đều. Ông chia sẻ mức thuê tham khảo ở Nhật có thể vào khoảng 65.000 yên/một đơn vị/tháng (tùy khu vực và loại hình). Ví dụ tại một tỉnh như Saitama, giá đất có thể khoảng 130 triệu yên, chi phí xây dựng khoảng 270 triệu yên, tổng đầu tư khoảng 400 triệu yên (xấp xỉ vài triệu USD). Với doanh thu cho thuê, thời gian hoàn vốn có thể vào khoảng 10 năm, hợp đồng thường dài 30–40 năm.

Ông Igarashi Hirotaka, Chủ tịch Công ty D Fram, chuyên gia M&A trong lĩnh vực điều dưỡng và y tế Nhật Bản

Ưu điểm của cách này là nhà đầu tư an toàn, ít rủi ro vận hành. Sau thời gian hoàn vốn, tài sản đất và cơ sở vẫn thuộc sở hữu của mình.

Cách thứ hai: Mua cả đất, cơ sở và pháp nhân rồi tự vận hành. Cách này là nhà đầu tư mua luôn cả tài sản và pháp nhân (doanh nghiệp) để tự vận hành, với điều kiện pháp nhân sạch nợ và minh bạch. Đổi lại, lợi nhuận có thể cao hơn, và quan trọng nhất là có thể “nhân bản” mô hình sau khi đã học được cách vận hành.

Ông minh họa rằng nếu một cơ sở mang lại lợi nhuận khoảng 200.000 USD/năm, với mức vốn khoảng 2 triệu USD thì hoàn vốn khoảng 10 năm. Điểm mạnh là nhà đầu tư vừa có tài sản đất, vừa có pháp nhân và quy trình để mở rộng sau này. Tuy nhiên, nhược điểm là nhà đầu tư phải theo sát vận hành, phải học hệ thống và cần người đồng hành có chuyên môn.

Cách thứ ba: Nhượng quyền thương hiệu, chi phí thấp nhất. Đây là cách “nhẹ vốn” nhất. Nhà đầu tư trả phí để dùng thương hiệu, hệ thống, tiêu chuẩn, quy trình của một chuỗi có sẵn. Ông nêu mức phí nhượng quyền tham khảo khoảng 380.000 USD. Với cách này, nhà đầu tư mua “tên tuổi và hệ thống”, giảm rủi ro vì không phải tự mày mò vận hành từ đầu. Mô hình này có thể phù hợp nếu muốn áp dụng về Việt Nam, vì vừa nhanh triển khai, vừa có chuẩn dịch vụ sẵn.

Nhân lực Việt Nam và tư vấn cho nhà đầu tư Việt Nam

Ông Igarashi Hirotaka cũng nhấn mạnh một điểm rất thực tế, đó là hiện nay có nhiều người Việt Nam đi Nhật theo diện tu nghiệp sinh, nhân lực chăm sóc người cao tuổi, được đào tạo tiếng Nhật, kỹ năng chăm sóc và làm việc theo chuẩn Nhật. Sau vài năm, họ quay về Việt Nam nhưng nếu không tận dụng được thì nguồn lực này rất lãng phí. Nếu Việt Nam xây được mô hình chăm sóc người cao tuổi bài bản, thì nhóm nhân lực đã có kinh nghiệm ở Nhật chính là “xương sống” để triển khai nhanh và đúng chuẩn.

Ông cũng chỉ ra khác biệt văn hóa lớn là người Việt thường muốn “về nhà” khi già hoặc khi mất. Người Nhật lại rất tránh chuyện “chết trong nhà”, vì ở Nhật, nhà có người chết hoặc có sự cố nghiêm trọng có thể bị công khai thông tin, khiến giá trị bất động sản giảm mạnh (có thể giảm rất sâu). Vì vậy người Nhật có xu hướng chọn cơ sở chăm sóc để tránh ảnh hưởng căn nhà. Điều này làm cho nhu cầu cơ sở chăm sóc tại Nhật tăng cao và ổn định. Đây cũng chsinh là cơ hội cho nhà đầu tư vào mô hình này .

Ông Igarashi Hirotaka cũng nhấn mạnh: “Thị trường chăm sóc người cao tuổi ở Nhật là thị trường có nhu cầu thật, được Chính phủ hỗ trợ qua bảo hiểm, nên doanh nghiệp vận hành có độ bền tốt. Đối với nhà đầu tư Việt Nam, có thể cân nhắc ba hướng: Nếu muốn an toàn thì nên mua cơ sở và cho thuê vận hành. Nếu muốn làm dài hạn và mở rộng thì mua pháp nhân và tự vận hành. Nếu muốn triển khai nhanh, nhẹ vốn thì nhượng quyền thương hiệu".

Riêng với việc mang mô hình về Việt Nam, ông khuyến nghị nên đầu tư một cơ sở tại Nhật trước để học vận hành, rồi mới tính chuyện triển khai sang Việt Nam vì nếu không hiểu hệ thống mà làm ngay ở Việt Nam sẽ rủi ro cao và khó đảm bảo chất lượng.

Lữ Ý Nhi

Nguồn DNSG : https://doanhnhansaigon.vn/nhu-cau-nha-cham-soc-nguoi-gia-tang-cao-nhieu-du-dia-cho-nha-dau-tu-330892.html