Bài 1: PHẢI HIỂU VÀ ĐÁNH GIÁ ĐÚNG CÁN BỘ
Theo Bác, nếu không đánh giá đúng cán bộ và tình hình công tác cán bộ thì không thể đề ra chính sách cán bộ một cách đúng đắn được. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng cho rằng, cứ mỗi lần xem xét lại cán bộ, một mặt sẽ tìm thấy những nhân tài mới, mặt khác thì những người yếu kém sẽ bị lòi ra.
Để hiểu về cán bộ và đánh giá đúng cán bộ, theo Chủ tịch Hồ Chí Minh cần phải có những yêu cầu, chuẩn mực phù hợp với từng thời kỳ, từng địa phương, từng lĩnh vực, đánh giá một cách hoàn toàn công minh, khách quan. Đây chính là quan điểm toàn diện về công tác cán bộ của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhất là trước khi đánh giá cán bộ, phải xây dựng tiêu chí về yêu cầu, chuẩn mực; đồng thời cũng quan tâm đến yếu tố điều kiện, hoàn cảnh, thời điểm. Điều quan trọng nhất mang tính khoa học, biện chứng trong công tác cán bộ đó chính là yếu tố công minh, khách quan.
Bác Hồ luôn quan tâm đến công tác cán bộ. Ảnh tư liệu.
Việc lựa chọn đúng cán bộ, được Chủ tịch Hồ Chí Minh thể hiện rất rõ ràng bốn nội dung, đó là: Thứ nhất, những người đã tỏ ra rất trung thành và hăng hái trong công việc, trong lúc đấu tranh. Thứ hai, những người liên lạc mật thiết với dân chúng, hiểu biết dân chúng, luôn luôn chú ý đến lợi ích của dân chúng. Thứ ba, những người có thể phụ trách giải quyết các vấn đề trong những hoàn cảnh khó khăn. Người lãnh đạo đúng đắn là người khi thất bại không hoang mang, khi thắng lợi không kiêu ngạo, khi thi hành các nghị quyết thì kiên quyết, gan góc, không sợ khó khăn. Bên cạnh việc lựa chọn, trọng dụng cán bộ trung thành, hăng hái trong công việc, hiểu dân, quan tâm đến lợi ích của nhân dân, giải quyết được những vấn đề khó khăn, Bác cũng lưu ý đến sợ trách nhiệm, không có sáng kiến thì không phải là người lãnh đạo. Thứ tư, những người luôn luôn giữ đúng kỷ luật. Theo Bác giữ gìn kỷ luật trong Đảng, trong tổ chức là một trong những yếu tố quan trọng để xem xét, đánh giá cán bộ.
Bác cũng đặc biệt quan tâm đến những người được Đảng giao làm nhiệm vụ có liên quan đến công tác cán bộ. Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, người làm công tác cán bộ khi đánh giá, xem xét cán bộ phải “tự biết mình”, tức là biết được “sự phải trái của mình”, sửa chữa những khuyết điểm của mình, để “mình càng ít khuyết điểm thì cách xem xét cán bộ càng đúng”(1), như thế mới không phạm những căn bệnh: tự cao tự đại; ưa người ta nịnh mình; do lòng yêu, ghét của mình mà đối với người; đem một cái khuôn khổ nhất định, chật hẹp mà lắp vào tất cả mọi người khác nhau. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, nếu phạm một trong bốn bệnh đó thì người làm công tác cán bộ cũng như mắt đã mang kính có màu, không bao giờ thấu rõ cái mặt thật của những cái mình trông.
Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh rằng, xem xét một cán bộ không nên chỉ xem xét mặt bên ngoài, xem xét qua một việc, mà phải xem xét kỹ cả toàn bộ công việc của cán bộ đó. Quan niệm của Chủ tịch Hồ Chí Minh là: trong thế giới, cái gì cũng biến hóa, tư tưởng con người cũng vậy, cho nên xem xét cán bộ phải toàn diện, xem xét cả một quá trình công tác của cán bộ. Có người trước đây có sai lầm nhưng nay đã sửa chữa được, có người nay không có sai lầm nhưng sau lại mắc sai lầm, có người trước đây đi theo cách mạng nay lại phản cách mạng, ngược lại có người trước đây không theo cách mạng nay lại tham gia cách mạng..., nghĩa là quá khứ, hiện tại, tương lai của mọi người không phải luôn luôn giống nhau. Do đó, xem xét cán bộ phải xem xét cả lịch sử của họ, toàn bộ công việc của họ.
Chủ tịch Hồ Chí Minh nói chuyện với các giáo sư, cán bộ giảng dạy các trường đại học và trung học chuyên nghiệp, tháng 12 năm 1958. Ảnh tư liệu.
Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu lên quan điểm: “Ai mà hay khoe công việc, hay a dua, tìm việc nhỏ mà làm, trước mặt thì theo mệnh lệnh, sau lưng thì trái mệnh lệnh, hay công kích người khác, hay tự tâng bốc mình, những người như thế, tuy họ làm được việc, cũng không phải cán bộ tốt.
Ai cứ cắm đầu làm việc, không ham khoe khoang, ăn nói ngay thẳng, không che giấu khuyết điểm của mình, không ham việc dễ, tránh việc khó, bao giờ cũng kiên quyết làm theo mệnh lệnh của Đảng, vô luận hoàn cảnh thế nào, lòng họ cũng không thay đổi, những người như thế, dù công tác kém một chút cũng là cán bộ tốt. Người ở đời, ai cũng có chỗ tốt và chỗ xấu. Ta phải khéo nâng cao chỗ tốt, khéo sửa chữa chỗ xấu cho họ”(2).
TRỌNG NHÂN
TÀI LIỆU THAM KHẢO VÀ TRÍCH DẪN
[1] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, năm 2011, t.5, tr.317.
[2] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.5, tr.318.