Những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 10/2025

2 giờ trướcBài gốc

Nghị định 232/2025 bãi bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, xuất khẩu và nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng là một trong những chính sách mới, đáng quan tâm, có hiệu lực trong tháng 10-2025

Chính thức xóa bỏ độc quyền sản xuất vàng miếng

Nghị định số 232/2025/NĐ-CP ngày 26/8/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 24/2012/NĐ-CP ngày 3/4/2012 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, trong đó có nội dung liên quan đến xuất khẩu, nhập khẩu vàng.

Nghị định số 232/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Điều 14 Nghị định số 24/2012/NĐ-CP theo hướng bãi bỏ hoạt động "tổ chức thực hiện việc xuất khẩu vàng nguyên liệu, nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng" của Ngân hàng Nhà nước.

Việc sửa đổi, bổ sung này nhằm thống nhất với định hướng xóa bỏ cơ chế độc quyền nhà nước trong việc xuất khẩu vàng nguyên liệu, nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng.

Ngoài ra, Nghị định số 232/2025/NĐ-CP cũng bổ sung khoản 1 Điều 14 về việc Ngân hàng Nhà nước cấp hạn mức hằng năm và Giấy phép từng lần xuất khẩu, nhập khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng nguyên liệu cho doanh nghiệp, ngân hàng thương mại quy định tại Điều 11a Nghị định này (là các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại được cấp giấy phép sản xuất vàng miếng).

Việc bổ sung quy định này phù hợp với định hướng chỉ đạo tại Thông báo số 211-TB/VPTW về xóa bỏ cơ chế độc quyền xuất khẩu vàng nguyên liệu, nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng một cách có kiểm soát trên nguyên tắc Nhà nước vẫn quản lý thông qua việc cấp giấy phép.

Nghị định số 232/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 10/10/2025.

Nghị định về thuế tối thiểu toàn cầu

Chính phủ ban hành Nghị định số 236/2025/NĐ-CP ngày 29/8/2025 quy định chi tiết một số điều của Nghị quyết số 107/2023/QH15 ngày 29/11/2023 của Quốc hội về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu (thuế tối thiểu toàn cầu).

Nghị định số 236/2025/NĐ-CP quy định người nộp thuế là đơn vị hợp thành của tập đoàn đa quốc gia có doanh thu năm trong báo cáo tài chính hợp nhất của công ty mẹ tối cao ít nhất 2 năm trong 4 năm liền kề trước năm tài chính xác định nghĩa vụ thuế tương đương 750 triệu Euro (EUR) trở lên, không bao gồm các trường hợp loại trừ. Đơn vị hợp thành quy định tại khoản này thực hiện theo quy định tại khoản 7 Điều 3 Nghị quyết số 107/2023/QH15.

Trường hợp tập đoàn đa quốc gia mới thành lập có thời gian hoạt động ít hơn 4 năm trước năm tài chính xác định nghĩa vụ thuế nếu có ít nhất 2 năm có doanh thu năm trong báo cáo tài chính hợp nhất của công ty mẹ tối cao tương đương 750 triệu EUR trở lên thì đơn vị hợp thành của tập đoàn đa quốc gia đó là người nộp thuế.

Nghị định quy định số thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định về thuế tối thiểu toàn cầu được nộp vào ngân sách Trung ương. Đơn vị hợp thành chịu trách nhiệm kê khai thực hiện nộp thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định của pháp luật về quản lý thuế. Đơn vị hợp thành chịu trách nhiệm kê khai có trách nhiệm đối với khoản thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.

Nghị định số 236/2025/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 15/10/2025 và áp dụng từ năm tài chính 2024.

Ngành, nghề; đối tượng được hưởng chính sách khuyến công

Nghị định số 235/2025/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 45/2012/NĐ-CP về khuyến công, trong đó sửa đổi bổ sung đối tượng áp dụng và danh mục ngành nghề được hưởng chính sách khuyến công.

Nghị định số 235/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 1 về đối tượng áp dụng.

Đối tượng áp dụng gồm: Doanh nghiệp nhỏ và vừa, tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, hộ kinh doanh trực tiếp đầu tư, sản xuất công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp tại các xã, phường, đặc khu thuộc tỉnh; các xã, đặc khu thuộc thành phố trực thuộc Trung ương; các làng nghề được UBND cấp tỉnh công nhận (cơ sở công nghiệp nông thôn).

Cơ sở sản xuất công nghiệp áp dụng sản xuất sạch hơn, sản xuất và tiêu dùng bền vững; doanh nghiệp, hợp tác xã là chủ đầu tư xây dựng hạ tầng cụm công nghiệp.

Nghệ nhân Nhân dân, nghệ nhân ưu tú trong lĩnh vực nghề thủ công mỹ nghệ.

Tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài tham gia công tác quản lý, thực hiện các hoạt động dịch vụ khuyến công.

Nghị định số 235/2025/NĐ-CP cũng sửa đổi, bổ sung khoản 1, khoản 3, khoản 4, khoản 7 của Điều 4 Nghị định số 45/2012/NĐ-CP về nội dung hoạt động khuyến công.

Nghị định số 235/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung danh mục ngành, nghề được hưởng chính sách khuyến công. Theo quy định mới, tổ chức, cá nhân đầu tư sản xuất vào các ngành nghề, lĩnh vực sau đây được hưởng chính sách khuyến công:

Công nghiệp chế biến nông-lâm-thủy sản và chế biến thực phẩm.

Công nghiệp phục vụ tiêu dùng và xuất khẩu, thay thế hàng nhập khẩu.

Công nghiệp hóa chất phục vụ nông nghiệp; sản xuất vật liệu xây dựng tiết kiệm tài nguyên khoáng sản; công nghệ sinh học, công nghiệp môi trường, các ngành chuyển đổi từ công nghiệp xanh, công nghiệp giảm phát thải và cacbon thấp, công nghiệp năng lượng thân thiện môi trường.

Công nghiệp cơ khí; công nghiệp hỗ trợ; công nghiệp dệt may, da giày; công nghiệp công nghệ cao, sạch, tiêu tốn ít năng lượng, mang lại giá trị gia tăng cao, phát triển bền vững.

Nghề tiểu thủ công nghiệp, thủ công mỹ nghệ tại địa phương cần được bảo tồn, phát triển.

Áp dụng sản xuất sạch hơn, sản xuất và tiêu dùng bền vững; xử lý môi trường tại các cụm công nghiệp, cơ sở công nghiệp nông thôn.

Ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số.

Nghị định 235/2025/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực ngày 15/10/2025.

Ngân hàng Nhà nước giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc cho một số tổ chức tín dụng

Ngày 12/8, Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư 23/2025/TT-NHNN, sửa đổi Thông tư 30/2019 về quy định dự trữ bắt buộc. .

Điểm đáng chú ý, các tổ chức tín dụng hỗ trợ hoặc nhận chuyển giao bắt buộc ngân hàng thương mại được kiểm soát đặc biệt sẽ được giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc theo phương án phục hồi, chuyển giao đã được phê duyệt.

Thông tư cũng bổ sung quy định đối với ngân hàng chính sách, đồng thời thay đổi tên gọi “Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố” thành “Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Khu vực”. Ngoài ra, văn bản nêu rõ trách nhiệm của Cục Quản lý, giám sát tổ chức tín dụng và Thanh tra Ngân hàng Nhà nước trong xử lý vi phạm liên quan đến dự trữ bắt buộc.

Thông tư 23/2025/TT-NHNN có hiệu lực từ ngày 1/10/2025.

Hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư trang thiết bị ứng dụng trí tuệ nhân tạo

Quốc hội vừa ban hành Luật số 93/2025/QH15 Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. .

Theo đó, Luật khuyến khích việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong nghiên cứu và phát triển, song yêu cầu hoạt động liên quan trực tiếp đến con người như y tế, công nghệ sinh học, trí tuệ nhân tạo phải tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật và đặt dưới sự giám sát của con người.

Đặc biệt, Nhà nước hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư trang thiết bị, cho phép chi phí cho nghiên cứu và đổi mới sáng tạo được tính vào chi phí hợp lệ khi xác định thu nhập chịu thuế, nhằm khuyến khích doanh nghiệp đầu tư nhiều hơn cho khoa học công nghệ.

Luật số 93/2025/QH15 có hiệu lực từ ngày 1/10/2025.

Điều chỉnh thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy mô và lĩnh vực

Quốc hội vừa ban hành Luật số 67/2025/QH15 về Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025.

Theo quy định mới, thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp phổ thông là 20%, trừ các trường hợp ưu đãi hoặc đặc thù. Doanh nghiệp có tổng doanh thu năm không quá 3 tỷ đồng được áp dụng mức 15%, trong khi doanh thu trên 3 tỷ đến 50 tỷ đồng áp dụng mức 17%. Doanh thu làm căn cứ tính được xác định theo kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp liền kề trước đó. Đối với hoạt động tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí, mức thuế dao động từ 25% đến 50% tùy điều kiện từng mỏ, do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

Hoạt động khai thác tài nguyên quý hiếm như bạch kim, vàng, bạc, thiếc, wonfram, đá quý, đất hiếm chịu mức 50%, giảm còn 40% nếu mỏ có trên 70% diện tích thuộc địa bàn đặc biệt khó khăn. Quy định này hướng tới công bằng trong chính sách thuế, đồng thời khuyến khích sản xuất kinh doanh bền vững.

Luật số 67/2025/QH15 về Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025 có hiệu lực từ ngày 1/10.

Miễn phí, lệ phí đối với hàng hóa và phương tiện quá cảnh

Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 86/2025/TT-BTC, quy định chi tiết về mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí hải quan và lệ phí đối với hàng hóa, phương tiện vận tải quá cảnh. Thông tư nêu rõ các trường hợp được miễn phí, phương thức nộp và quy định về ủy nhiệm thu, đảm bảo minh bạch.

Các đối tượng được miễn bao gồm: hàng viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại; quà tặng trong định mức miễn thuế; đồ dùng ngoại giao; hành lý cá nhân; hàng hóa trao đổi của cư dân biên giới; phương tiện của cư dân biên giới được quản lý bằng sổ theo dõi; cùng các trường hợp miễn trừ theo điều ước quốc tế hoặc cam kết của Chính phủ Việt Nam.

Thông tư cho phép người nộp phí, lệ phí lựa chọn hình thức nộp bằng tiền mặt hoặc thanh toán không dùng tiền mặt. Phí sẽ được nộp vào tài khoản phí chờ nộp ngân sách nhà nước của cơ quan Hải quan tại Kho bạc nhà nước, trong khi lệ phí nộp trực tiếp vào ngân sách nhà nước. Đối với trường hợp đăng ký tờ khai nhiều lần trong tháng, nghĩa vụ nộp phí, lệ phí phải hoàn thành chậm nhất vào ngày 10 của tháng tiếp theo, căn cứ trên danh sách tờ khai do cơ quan Hải quan thông báo.

Thông tư số 86/2025/TT-BTC có hiệu lực từ 12/10/2025.

Xuân An

Nguồn Tạp chí Công thương : https://tapchicongthuong.vn/nhung-chinh-sach-noi-bat-co-hieu-luc-tu-thang-10-2025-248250.htm