6 tháng đầu năm 2025, VKSND hai cấp TP Hà Nội đã chủ động, nghiêm túc thực hiện Nghị quyết của Quốc hội và các nhiệm vụ công tác của ngành. Với phương châm “Đoàn kết, trách nhiệm - kỷ cương, liêm chính - bản lĩnh, hiệu quả”, cùng chủ đề năm 2025 của Hà Nội là “Kỷ cương, trách nhiệm, hành động, sáng tạo, phát triển”, VKSND TP Hà Nội đã đạt được nhiều kết quả ấn tượng.
Thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra án hình sự
Trong 6 tháng đầu năm, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn TP Hà Nội tiếp tục được giữ vững ổn định. VKSND hai cấp TP đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tư pháp và chính quyền địa phương, kịp thời giải quyết các vấn đề phát sinh, nổi cộm, đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật.
Các Kiểm sát viên đại diện VKSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa xét xử các bị cáo trong vụ án xảy ra tại Dự án Sài Gòn Đại Ninh (Lâm Đồng).
Cụ thể, VKSND hai cấp Hà Nội đã kiểm sát chặt chẽ 100% các vụ án ngay từ khi khởi tố, đã thụ lý thực hành quyền công tố (THQCT), kiểm sát điều tra đối với 8.976 vụ/12.773 bị can. Trong đó, số vụ khởi tố mới là 4.711 vụ/7.130 bị can (giảm 901 vụ/1.065 bị can so với cùng kỳ năm 2024).
Cơ quan điều tra (CQĐT) đã giải quyết 5.986 vụ/8.904 bị can, đạt tỷ lệ 66,7% (tăng 3,4% so với cùng kỳ). Trong số này: Kết thúc điều tra đề nghị truy tố: 4.093 vụ/8.675 bị can; Đình chỉ điều tra: 124 vụ/49 bị can (do bị hại rút đơn yêu cầu, bị can chết, mắc bệnh tâm thần...); Tạm đình chỉ điều tra: 1.769 vụ/180 bị can (chủ yếu do bị can bỏ trốn, chờ kết luận giám định...); Số vụ án đang giải quyết là 2.990 vụ/3.869 bị can, không có trường hợp quá hạn.
VKSND hai cấp TP Hà Nội đã ban hành 5.201 bản yêu cầu điều tra, đảm bảo 100% các vụ án mới khởi tố đều có yêu cầu điều tra của VKS. Đồng thời, 100% các trường hợp phê chuẩn Lệnh bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp và phê chuẩn khởi tố bị can đều được VKS ghi lời khai, hỏi cung trước đó.
Trong kỳ, VKS đã yêu cầu CQĐT khởi tố 83 vụ/48 bị can; Yêu cầu CQĐT thay đổi, bổ sung quyết định khởi tố 1 bị can; Hủy bỏ 4 quyết định không khởi tố, tất cả đều được CQĐT nghiêm túc thực hiện. Tham gia hỏi cung bị can 1.759 lần, trực tiếp hỏi cung 5.300 lần, ghi lời khai người làm chứng, người bị hại, người bị bắt, bị tạm giữ 2.375 lần; Tham gia 100% đối với 7 hoạt động điều tra bắt buộc của Kiểm sát viên.
VKSND hai cấp Hà Nội cũng chủ động phối hợp với CQĐT, Tòa án xác định 601 vụ án hình sự trọng điểm (chiếm 12,8%) và áp dụng thủ tục rút gọn giải quyết 17 vụ. VKS đã ban hành 38 kiến nghị yêu cầu CQĐT khắc phục vi phạm (tăng 7 kiến nghị) và 29 kiến nghị với các cơ quan nhà nước nhằm phòng ngừa vi phạm và tội phạm (tăng 7 kiến nghị), với tỷ lệ chấp nhận kiến nghị đạt 100%. VKSND TP đã ban hành 4 thông báo rút kinh nghiệm trong công tác THQCT, kiểm sát điều tra án hình sự.
Toàn cảnh phiên tòa xét xử các bị cáo trong vụ án xảy ra tại Dự án Sài Gòn Đại Ninh (Lâm Đồng).
Công tác rà soát các vụ án tạm đình chỉ được VKSND hai cấp phối hợp thường xuyên với CQĐT cùng cấp, đảm bảo các vụ án này được phục hồi hoặc đình chỉ theo đúng quy định, hạn chế tối đa việc tạm đình chỉ không có căn cứ. Kết quả, đã phục hồi 359 vụ/201 bị can tạm đình chỉ, ra soát có 508 vụ/5 bị can tạm đình chỉ do đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được giải quyết theo quy định.
Thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp trong giai đoạn truy tố
VKSND hai cấp TP Hà Nội đã thụ lý THQCT, kiểm sát 4.677 vụ/9.990 bị can (mới 4.093 vụ/8.675 bị can – giảm 228 vụ/279 bị can so với cùng kỳ năm 2024). Đã giải quyết 4.425 vụ/9.240 bị can, trong đó: truy tố: 4.411 vụ/9.221 bị can; đình chỉ: 12 vụ/17 bị can; tạm đình chỉ: 2 vụ/2 bị can.
Tỷ lệ giải quyết án tại VKS đạt 94,6% (tăng 5,9% so với cùng kỳ 2024); tỷ lệ truy tố đúng thời hạn, đúng tội danh đều đạt 100%.
Trong quá trình truy tố, VKS luôn đảm bảo 100% việc hỏi cung bị can trước khi ban hành quyết định truy tố. Việc áp dụng sơ đồ tư duy trong báo cáo án được thực hiện đối với 1.329 vụ. Các quyết định tố tụng và truy tố của VKSND hai cấp được ban hành đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để lọt tội phạm, không làm oan người vô tội.
Kiểm sát viên Nguyễn Thị Kim Anh, Phòng 2 VKSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại phiên tòa xét xử 8 bị cáo trong vụ cháy chung cư mini làm 56 người chết tại phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội.
Trong kỳ, VKS đã trả hồ sơ, yêu cầu điều tra bổ sung 177 vụ/807 bị can (không tính án do Tòa án trả), chiếm tỷ lệ 3,78% (giảm 0,2% so với cùng kỳ). Trong đó, có 9 vụ/20 bị can trả hồ sơ, điều tra bổ sung có trách nhiệm của VKS, chiếm tỷ lệ 0,18%.
Thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử các vụ án hình sự
Thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm: VKSND hai cấp TP Hà Nội đã thụ lý THQCT, kiểm sát xét xử theo thủ tục sơ thẩm 4.645 vụ/10.117 bị cáo (mới 4.366 vụ/9.234 bị cáo – tăng 171 vụ/987 bị cáo so với cùng kỳ). Trong đó, VKSND tối cao phân công THQCT, kiểm sát xét xử 30 vụ/256 bị cáo.
VKSND hai cấp TP đã THQCT, kiểm sát xét xử sơ thẩm 3.434 vụ/7.059 bị cáo; đình chỉ xét xử 39 vụ/60 bị cáo; tạm đình chỉ xét xử 1 vụ/1 bị cáo. Tỷ lệ giải quyết đạt 74,8%. Không có trường hợp Tòa án tuyên bị cáo không phạm tội hoặc đình chỉ xét xử do VKS rút toàn bộ quyết định truy tố.
VKSND TP Hà Nội đã phối hợp cùng các Vụ nghiệp vụ VKSND tối cao và các cơ quan tiến hành tố tụng cùng cấp tập trung giải quyết tốt những vụ, việc phức tạp, những vụ án lớn được dư luận xã hội quan tâm, đặc biệt là các vụ án thuộc diện theo dõi, chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Điển hình như Vụ án xảy ra tại dự án Sài Gòn Đại Ninh, Vụ án “Chuyến bay giải cứu” giai đoạn 2, Vụ án xảy ra tại Dự án khu đô thị du lịch biển Phan Thiết (tỉnh Bình Thuận)…
Quan điểm giải quyết của VKS và kết quả giải quyết của Tòa án đều phù hợp, đúng quy định. Các vụ án được giải quyết kịp thời, xử lý nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, với mức án nghiêm khắc, được dư luận xã hội đồng tình, ủng hộ.
Công tác thu hồi tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát cho Nhà nước được tăng cường. Tổng số tiền thất thoát, bị chiếm đoạt phải thu hồi là hơn 921,2 tỉ đồng. Đến thời điểm hiện tại, đã thu hồi từ các vụ án tham nhũng, kinh tế, chức vụ hơn 328,1 tỉ đồng, 67 bất động sản và 5 xe ô tô, đạt tỷ lệ: 36% (tăng 14% so với cùng kỳ 2024).
Trong kỳ, Tòa án trả hồ sơ VKS, yêu cầu điều tra bổ sung 183 vụ/535 bị cáo, chiếm tỷ lệ 3,9% (giảm 0,3% so với cùng kỳ năm 2024). Trong đó, có 24 vụ/66 bị cáo bị trả hồ sơ có trách nhiệm của VKS, chiếm tỷ lệ 0,51%.
Toàn cảnh phiên tòa xét xử 8 bị cáo trong vụ cháy chung cư mini làm 56 người chết tại phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội.
Cũng trong kỳ, VKSND hai cấp Hà Nội đã tăng cường công tác kiểm sát các bản án, quyết định của Tòa án nhằm phát hiện vi phạm và kháng nghị theo thẩm quyền. VKS đã ban hành 18 kháng nghị phúc thẩm (giảm 2 kháng nghị so với cùng kỳ 2024) và 1 đề nghị VKS cấp trên kháng nghị phúc thẩm; Đã ban hành 37 kiến nghị yêu cầu Tòa án khắc phục vi phạm (tăng 16 kiến nghị), 1 kiến nghị phòng ngừa vi phạm, với tỷ lệ tiếp thu kiến nghị đạt 100%.
Thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử phúc thẩm:VKSND TP Hà Nội đã THQCT, kiểm sát xét xử theo thủ tục phúc thẩm 677 vụ/1.053 bị cáo (thụ lý mới 665 vụ/996 bị cáo – giảm 24 vụ/124 bị cáo so với cùng kỳ 2024). Tòa án đã giải quyết 530 vụ/792 bị cáo, đạt tỷ lệ 78,2% (tăng 5,9% so với cùng kỳ 2024).
Trong đó: Đình chỉ xét xử do rút kháng cáo, kháng nghị: 218 vụ/281 bị cáo; Xét xử phúc thẩm: 312 vụ/511 bị cáo; Y án: 155 vụ/270 bị cáo; Sửa án: 152 vụ/236 bị cáo; Hủy án và đình chỉ: 4 vụ/4 bị cáo; Hủy để xét xử lại: 1 vụ/1 bị cáo (không có lỗi của cấp sơ thẩm).
TAND TP Hà Nội đã xét xử 8 vụ/9 bị cáo do VKS kháng nghị. Kết quả, VKSND TP rút kháng nghị: 1 vụ/1 bị cáo; Tòa án chấp nhận kháng nghị đối với 6 vụ/7 bị cáo – đạt tỷ lệ 85,7% số vụ và 87,5% số bị cáo; Không chấp nhận kháng nghị: 1 vụ/1 bị cáo (VKSND TP đã báo cáo cấp trên xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm). Tổng số báo cáo đề nghị VKS cấp trên xem xét kháng nghị giám đốc thẩm là 4 vụ/5 bị cáo.
Cũng trong 6 tháng đầu năm 2025, VKSND hai cấp TP Hà Nội đã phối hợp với Tòa án cùng cấp tổ chức 203 phiên tòa rút kinh nghiệm (195 sơ thẩm, 8 phúc thẩm), bằng so với cùng kỳ năm 2024. Ngoài ra, VKSND hai cấp TP đã tổ chức 118 phiên tòa áp dụng hình thức số hóa hồ sơ và 186 phiên tòa trực tuyến, góp phần nâng cao trình độ, năng lực công tố của Kiểm sát viên ngay tại phiên tòa, đáp ứng yêu cầu của cải cách tư pháp.
Chất lượng công tác THQCT, kiểm sát xét xử các vụ án hình sự đã được nâng cao. Đường lối xét xử các vụ án giữa Tòa án và VKS về cơ bản thống nhất, không có trường hợp VKS truy tố mà Tòa án xét xử tuyên bị cáo không phạm tội.
Những kết quả mà VKSND hai cấp TP Hà Nội đạt được trong 6 tháng đầu năm 2025 không chỉ là những con số trên báo cáo, mà còn là sự bình yên trong từng ngõ phố của Thủ đô. Sự phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tư pháp và chính quyền địa phương, sự chủ động trong việc giải quyết các vấn đề nổi cộm, và đặc biệt là sự khách quan, minh bạch, công tâm trong từng vụ án, đã góp phần giữ vững bình yên để xây dựng và phát triển Thủ đô Hà Nội ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại.
Hồng Nguyên