Người lãnh đạo sống bình dị, khiêm nhường, hết lòng yêu thương giúp đỡ đồng đội, người dân
Sinh ra ở quê lúa Thái Bình trong gia đình nông dân, bố mất sớm, lớn lên khi đất nước đang bị giặc ngoại xâm đô hộ, chỉ nhờ vào vòng tay đùm bọc, hết mực yêu thương, chăm sóc của bà mẹ nghèo, sớm khuya lam lũ, tần tảo lo từng bơ gạo, củ khoai nuôi ăn học nhưng ông không mặc cảm hoàn cảnh mà giàu nghị lực vượt khó, quyết học tập, gắng rèn luyện, vinh dự được tôi luyện, trưởng thành trong lực lượng CAND. Do vậy, ông luôn biết rèn luyện, phấn đấu, giữ gìn kỷ luật để có được những phẩm chất cao quý của người Công an cách mạng - đạo đức trong sáng, sống giản dị, tinh thông nghiệp vụ, tận tụy công việc, kiên định lý tưởng của Đảng, đặt lợi ích của Tổ quốc, nhân dân lên trên hết. Thực tế không hiếm những hình ảnh, câu chuyện đời thường về ông vẫn mãi khắc ghi sâu đậm trong tâm trí mọi người.
Cứ mỗi khi rỗi hoặc những ngày nghỉ, ông thường dành thời gian đến thăm hỏi, động viên gia đình cán bộ chiến sĩ có hoàn cảnh khó khăn. Đặc biệt, hầu như cuối các buổi chiều, sau giờ làm việc, thậm chí cả khi tối muộn, ông vẫn không quên ghé thăm từng phòng, ban, tổ, đội công tác, dừng nói chuyện với chiến sĩ vệ binh. Bằng cử chỉ bình dị, mộc mạc, nụ cười nhân hậu ân cần hỏi thăm sức khỏe, hoàn cảnh gia đình, ông nắm bắt tâm tư, nguyện vọng, kịp thời động viên anh em gắng khắc phục khó khăn, yên tâm, phấn khởi công tác. Trong lãnh đạo, điều hành, ông không hay dùng mệnh lệnh, không nói nhiều mà với tâm sáng, lòng bao dung, đức liêm chính, tính nêu gương qua từng cử chỉ, lời nói cốt mong lan tỏa, sưởi ấm được cái thiện, đồng thời vẫn giữ nghiêm kỷ luật, khát vọng cống hiến, dám đối mặt nguy hiểm, hy sinh, tận trung với Đảng, tận hiếu với Dân cho từng cán bộ, chiến sĩ.
Đại tá Bùi Kích.
Người thủ trưởng bản lĩnh, trí tuệ
Đại tá Bùi Kích đảm nhiệm Giám đốc Công an ngay những năm đầu đổi mới ở Quảng Ninh - tỉnh biên giới phía Bắc, một trong những trọng điểm phức tạp về quốc phòng, an ninh. Tỉnh có đường biên giới trên bộ, trên biển giáp Trung Quốc dài 323,8km, nhiều cảng biển, cửa khẩu, khu du lịch, công nghiệp khai thác than lớn, dân cư đông, đa dân tộc, tôn giáo… Bên cạnh thời cơ, thuận lợi về kinh tế, xã hội, cũng đối mặt với không ít khó khăn, thách thức về ANTT, nhất là tình hình an ninh nội bộ, an ninh kinh tế, an ninh vùng biên giới, trên biển, nông thôn, dân tộc, tôn giáo. Các thế lực thù địch, phản động triệt để lợi dụng vấn đề dân chủ, nhân quyền, mặt trái cơ chế thị trường; lợi dụng tình hình kinh tế, xã hội đất nước, đời sống nhân dân gặp nhiều túng khó để gia tăng hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước. Tội phạm kinh tế, hình sự, ma túy lợi dụng chính sách đổi mới, mở cửa đẩy mạnh hoạt động buôn bán hàng cấm, buôn lậu, hàng giả, trộm cắp tài sản, gian lận thương mại… với nhiều phương thức, thủ đoạn mới, tinh vi. Chúng tập trung móc nối, lôi kéo cả trong nội bộ, ngoài xã hội và người dân tại địa bàn cùng tham gia trộm cắp than, vận chuyển hàng lậu với số lượng lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng tài sản, ảnh hưởng xấu đến sản xuất, sức khỏe người dân. Các băng, nhóm tội phạm hình sự, ma túy hoạt động manh động, nguy hiểm, tăng đột biến về số vụ cướp có vũ khí, cướp giật, buôn bán ma túy số lượng lớn, buôn bán người qua biên giới, gây rối trật tự công cộng, cố ý gây thương tích… gây thiệt hại tính mạng, sức khỏe người dân. Tệ nạn ma túy, cờ bạc, mại dâm, nhất là tệ nạn ma túy đã âm thầm, len lỏi vào tận các ngõ ngách, lan nhanh vào các trường học, cơ quan, đơn vị, đối tượng nghiện đa phần ở lứa tuổi thanh, thiếu niên, học sinh. Nguyên nhân do bùng phát căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS làm người nghiện suy giảm hệ miễn dịch, dễ nhiễm bệnh và tử vong. Thực tế đã làm nhiều người nghiện chết, nếu không cũng "thân tàn ma dại", ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống, tâm lý, kinh tế các gia đình, gánh nặng cho xã hội, hiểm họa đe dọa an ninh, trật tự…
Trước tình hình đó, Đại tá Bùi Kích đã ngày đêm trăn trở, suy nghĩ quyết quán triệt, thực hiện nghiêm túc, hiệu quả sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, lãnh đạo Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an); sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp của Tỉnh ủy, UBND tỉnh; biết phát huy cao độ trí tuệ, tính sáng tạo của tập thể Đảng ủy, lãnh đạo Công an tỉnh, đề ra ngay các chủ trương, đối sách huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, cùng toàn dân tham gia bảo đảm ANTT, trong đó lực lượng Công an là nòng cốt, xung kích. Trọng tâm là chủ động nắm, phân tích, đánh giá, dự báo đúng tình hình, nhất là kinh tế - xã hội, an ninh nội bộ; tâm tư, nguyện vọng nhân dân; về hoạt động băng nhóm tội phạm manh động, nguy hiểm, tụ điểm buôn bán hàng cấm, hàng lậu lớn… Kịp thời tham mưu cho cấp ủy Đảng, chính quyền có chủ trương, giải pháp giải quyết, đặc biệt tổ chức triển khai hiệu quả Nghị quyết số 04-NQ/TW ngày 5/11/1987 của Bộ Chính trị nhằm quán triệt, nâng cao nhận thức trong cán bộ, đảng viên, nhân dân về âm mưu, thủ đoạn lợi dụng mặt trái của cơ chế thị trường để chống phá của số phản động, phần tử xấu. Làm tốt công tác bảo vệ nội bộ theo Chỉ thị số 10-CT/TW ngày 24/3/1990 của Bộ Chính trị, gắn với triển khai Quyết định số 240-CT ngày 12/7/1990 của Chủ tịch HĐBT (nay là Thủ tướng Chính phủ) về tăng cường công tác phòng, chống tham nhũng. Có hình thức phong phú, nội dung thiết thực triển khai Nghị quyết liên tịch của Ban thư ký Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và Bộ Nội vụ về "Vận động toàn dân xây dựng phong trào bảo vệ ANTQ", gắn việc tổng kết 5 năm phong trào thanh niên xung kích tham gia bảo vệ ANTQ. Tiếp tục có kế hoạch củng cố vùng biên giới, dân tộc giàu mạnh, an toàn; làm tốt công tác quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh các vùng biển, hải đảo theo Quyết định số 13-HĐBT ngày 16/01/1982 của Hội đồng Bộ trưởng; lập kế hoạch chủ động đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả nạn vượt biên trái phép...
Có kế hoạch lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, huy động tối đa lực lượng, phương tiện, sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ mở nhiều đợt, chiến dịch cao điểm tấn công, trấn áp mạnh, hiệu quả các loại tội phạm, tệ nạn xã hội, tập trung ở các địa bàn trọng điểm. Đặc biệt, trong lãnh đạo, điều hành, Đại tá Bùi Kích luôn tiên phong, đi đầu, không quản vất vả, hy sinh, trực tiếp lăn lộn, có mặt ở những "điểm nóng" phức tạp về ANTT. Cụ thể như việc tập trung chỉ đạo giải quyết dứt điểm, sớm ổn định tình hình an ninh chính trị nội bộ; giải quyết các vụ khiếu kiện đông người, phức tạp, vượt cấp, các vụ đình công, lãn công, có đông công nhân tham gia; những chuyên án lớn, các vụ cướp, giết nguy hiểm, có vũ khí nóng; buôn bán ma túy có đông đối tượng, khối lượng lớn; vụ cháy, nổ, tai nạn giao thông phức tạp, làm chết nhiều người… Điển hình, đã chỉ đạo xác lập kế hoạch đấu tranh với chuyên án TQ11, PQ88… Kịp thời bóc gỡ, triệt phá những tổ chức gián điệp, phản động tại địa bàn. Do làm tốt công tác nắm tình hình, quản lý đối tượng, lực lượng Công an đã triệt phá băng cướp nguy hiểm do tên Dương Văn Phái, trú tại Quảng Yên, Quảng Ninh cầm đầu (băng cướp lấy tên Bạch Hải Đường, sử dụng vũ khí nhiều năm hoạt động lộng hành trên tuyến quốc lộ 1A từ Bắc vào Nam, chủ yếu ở 3 tỉnh Quảng Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An). Đã chủ động tham mưu cho Bộ đề xuất xác lập chuyên án cấp Bộ và phối hợp với các Cục nghiệp vụ, Công an 3 tỉnh nói trên tiến hành điều tra, truy quét.
Những năm ông làm Giám đốc Công an tỉnh, nội bộ luôn đoàn kết, quyết thi đua lập nhiều thành tích xuất sắc, kiềm chế được các loại tội phạm, tệ nạn xã hội... Và Công an tỉnh cũng như cá nhân ông đã được Đảng, Nhà nước, Tỉnh ủy, UBND tỉnh và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao, trao tặng nhiều huân, huy chương, bằng khen các loại.
Người chồng, người cha mẫu mực
Dẫu gánh vác trọng trách nặng nề trước Đảng, ngành, nhân dân, dù công việc bận rộn nhưng với gia đình, Đại tá Bùi Kích luôn lấy làm điểm tựa, nơi để chia sẻ, giải tỏa những vất vả, nhọc nhằn; trao dành tình yêu thương cho mẹ già, người vợ và các con. Cứ sau những ngày dài trực tiếp xuống các vùng nông thôn, lên biên giới, ra hải đảo xa để đối thoại, giải quyết thấu đáo tâm tư, nguyện vọng của người dân và nhiều đêm thức trắng chỉ đạo các chuyên án đầy áp lực, nhiều nguy hiểm thì ông lại trở về với căn nhà nhỏ, lại những cử chỉ, việc làm bình dị, mộc mạc như bao người chồng, người cha khác. Ông cùng người vợ hiền, các con chăm cây, quét nhà, nhóm bếp nấu cơm, nhắc gọi tên các con rồi cùng chung vui bữa cơm đạm bạc - những việc tưởng giản đơn, đời thường ấy nhưng sao mà ấm cúng, hạnh phúc nhường nào.
Đặc biệt, ông hết mực dành tình yêu thương cho người vợ hiền, thương vợ sớm khuya tần tảo, vất vả lo toan mọi việc cho gia đình, nhất là mẹ già, các con để ông yên tâm công tác. Với các con, bằng tình thương yêu vô bờ của bậc làm cha, vừa nghiêm nghị nhưng trìu mến, lấy chính bài học của cuộc đời mình cũng như những gương người hay, việc tốt giữa đời thường để răn dạy. Khi rảnh cùng gia đình, ông chủ động đến bên các con, lúc xếp lại quyển vở chưa gọn, khi cúi nhặt nắp bút con mải học làm rơi, nắm tình hình học tập, lựa lời khuyên bảo, dạy dỗ, động viên, mong các con gắng khiêm nhường, chăm ngoan, học giỏi sao cho nên người. Chính vì vậy mà giờ hai người con trai của ông đã noi gương cha, nghị lực học tập, rèn luyện, phấn đấu, vươn lên và được giao trọng trách làm lãnh đạo cấp Bộ, trong đó một người là tướng lĩnh trong lực lượng vũ trang.
Và giờ đây, Đại tá Bùi Kích đã đi xa… Tôi viết về ông trong cảm xúc những ngày của tháng Tám mùa thu lịch sử, trong không khí hào hùng, khi mà toàn Đảng, toàn quân, toàn dân và toàn lực lượng CAND long trọng tổ chức nhiều hoạt động, trong đó có việc tri ân các anh hùng, liệt sỹ, người có công đã hy sinh, đóng góp một phần xương máu, công sức vào sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước Việt Nam XHCN hùng cường. Chúng tôi xin được nhắc đến ông như biểu tượng mẫu mực về phẩm chất, đạo đức, nhân cách của người Công an cách mạng; viết về ông với những cống hiến to lớn nhưng thầm lặng cho sự nghiệp bảo vệ Đảng và sự bình yên, hạnh phúc của nhân dân, tô thắm thêm bề dày truyền thống 80 năm lực lượng CAND Việt Nam anh hùng.
Thiếu tướng, PGS.TS Nguyễn Ngọc Thế Nguyên, Cục trưởng Cục An ninh nông nghiệp và nông thôn