Xe chiến đấu bộ binh XCB-01 từng được giới thiệu tại cuộc diễn tập của Quân đoàn 12 hồi cuối năm 2023.
Bộ Quốc phòng đã thử nghiệm toàn diện phương tiện chiến đấu này, sau đó quyết định đưa vào sản xuất. Hiện nay việc sản xuất được triển khai tại Nhà máy đóng tàu Z189 ở thành phố Hải Phòng.
Đây là phương tiện bọc thép bánh xích đầu tiên được Việt Nam nghiên cứu và chế tạo trong nước. Xe có hình dáng bên ngoài tương đồng với xe chiến đấu bộ binh BMP-1 của Liên Xô. Xe chiến đấu bộ binh XCB-01 có tổng trọng lượng khoảng 15 tấn, có kích thước tổng thể lớn hơn so với mẫu BMP-1.
Là phương tiện chiến đấu bộ binh, XCB-01 có khả năng đạt tốc độ tối đa tới 65km/giờ, tốc độ bơi 7km/giờ với động cơ diesel 300 mã lực. Thiết kế hệ thống treo giúp phương tiện có thể leo dốc đứng 30 độ, cũng như khả năng vượt nhiều loại địa hình khác nhau.
Xe chiến đấu bộ binh XCB-01.
XCB-01 dài 6.950mm, rộng 3.250mm, cao 2.140mm chưa kể độ nâng của pháo chính. Xe sử dụng cơ cấu bánh xích có tính việt dã cao với kíp điều khiển gồm 3 thành viên (lái xe, pháo thủ và trưởng xe).
Về hệ thống vũ khí, xe XCB-01 được trang bị pháo chính cỡ 73mm với 40 viên đạn, cùng súng máy song song PTK 7,62mm với 2.000 viên đạn, và súng máy phòng không 12,7mm trên nóc tháp pháo với 200 viên đạn.
Về vũ khí chống tăng, XCB-01 được trang bị tên lửa chống tăng B72 tích hợp trên bệ phóng cố định trên pháo chính của xe. Cơ số đạn tên lửa mang theo là 4 quả.
Hệ thống điều khiển hỏa lực trên xe đáp ứng khả năng tác chiến trong mọi điều kiện thời gian, thời tiết và đạt tiêu chuẩn hiện đại.
Điểm đặc biệt của XCB-01 chính là được tích hợp hệ thống điều hòa không khí giúp duy trì không khí dễ chịu trong khoang xe kể cả trong điều kiện nóng bức đặc trưng tại Việt Nam.
Thông tin về khả năng bảo vệ của xe chưa được cung cấp, nhưng với thiết kế giáp nghiêng ở bán cầu trước, xe có thể chịu được hầu hết các loại đạn bắn thẳng tiêu chuẩn hoặc hạng nặng.
Cụm chiến đấu của xe XCB-01 gồm pháo chính cỡ 73mm với 40 viên đạn. Sử dụng hệ thống nạp đạn bán tự động, cung cấp hỏa lực áp chế với đạn xuyên và đạn nổ phá mảnh.
XCB-01 cũng được trang bị súng máy song song PTK 7,62mm với 2.000 viên đạn và súng máy phòng không 12,7mm trên nóc tháp pháo với 200 viên đạn. Cụm hỏa lực trên xe cung cấp khả năng áp chế mạnh mẽ với bộ binh đối phương.
XCB-01 có thể chở theo 8 chiến sĩ với trang bị đầy đủ và các ô kính trong hình chính là lỗ châu mai để chiến sĩ bắn ra từ trong xe.
XCB-01 cũng được trang bị hệ thống cứu hỏa tự động giúp dập tắt các đám cháy trong xe khi chiến đấu.
XCB-01 cũng có khả năng bảo vệ kíp lái và các chiến sĩ với hệ thống phòng hộ sinh hóa hạt nhân.
Hệ thống cảm biến laser chiếu xạ trên tháp pháo, giúp phương tiện phản ứng nhanh chóng trong trường hợp bị chiếu xạ laser chỉ thị mục tiêu của đối phương (pháo binh, tên lửa, UAV...)
Giống như các phương tiện bọc thép bánh xích của Liên Xô và Nga với thanh cứu kéo chống sa lầy và cửa đổ quân nằm ở phía đuôi xe. Thiết kế này giúp chiến sĩ đổ bộ có nơi che chắn trước hỏa lực của đối phương.
Trần Thường
Phạm Hải