Những điểm mới của cuộc bầu cử

3 giờ trướcBài gốc

Phù hợp với chính quyền địa phương 2 cấp

Ngày 24/6/2025, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND số 85/2015/QH13, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Luật có những điều chỉnh để phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Một trong những điểm mới đó là các quy định liên quan đến thẩm quyền xác định khu vực bỏ phiếu và các tổ chức phụ trách bầu cử. Theo đó, UBND cấp xã có thẩm quyền quyết định việc xác định khu vực bỏ phiếu và báo cáo UBND cấp tỉnh.

Trường hợp cần thiết, UBND cấp tỉnh điều chỉnh việc xác định khu vực bỏ phiếu. Nội dung này nhằm rút ngắn quy trình thực hiện, đồng thời, thể hiện sự phân cấp, phân quyền rõ hơn.

"Cuộc bầu cử đại biểu ĐBQH khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2026 - 2031 là dịp để khẳng định năng lực lãnh đạo của Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước và hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị trong bối cảnh vừa hoàn thành sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, sáp nhập đơn vị hành chính, tổ chức lại chính quyền địa phương theo mô hình 2 cấp. Vì vậy, cuộc bầu cử lần này được xác định là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của năm 2026. Nhiệm vụ đặt ra cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân lúc này là phải tổ chức thật tốt công tác chuẩn bị, bảo đảm cuộc bầu cử thành công tốt đẹp, diễn ra dân chủ, đúng pháp luật, an toàn, tiết kiệm và thực sự là ngày hội lớn của nhân dân cả nước”.

Tổng Bí thư TÔ LÂM

Ban Chỉ đạo bầu cử xã An Phú họp triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, nhiệm kỳ 2026 - 2031. Ảnh: THẢO MINH

Sau khi được sửa đổi, bổ sung, các tổ chức phụ trách bầu cử ở địa phương gồm: Ủy ban bầu cử ở tỉnh, thành phố; ủy ban bầu cử ở xã, phường, đặc khu; ban bầu cử ĐBQH, ban bầu cử đại biểu HĐND cấp tỉnh, ban bầu cử đại biểu HĐND cấp xã; tổ bầu cử.

Do đó, để bảo đảm hiệu quả công tác bầu cử, số lượng thành viên của các tổ chức phụ trách bầu cử ở địa phương được tăng lên đáng kể. Đối với ủy ban bầu cử ở tỉnh là 23 - 37 thành viên; ủy ban bầu cử ở xã, phường, đặc khu là 9 - 17 thành viên; ban bầu cử ĐBQH là 9 - 17 thành viên; ban bầu cử HĐND cấp tỉnh là 11 - 15 thành viên; ban bầu cử HĐND cấp xã là 9 - 15 thành viên.

Đáng chú ý, thành phần tham dự các hội nghị hiệp thương là đại diện mặt trận tổ quốc cấp xã trực thuộc. Điều này vừa phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, vừa góp phần bảo đảm tính đại diện trực tiếp và gần gũi hơn với cử tri.

Luật cũng bổ sung chức danh “thư ký” của ủy ban bầu cử và ban bầu cử; bổ sung thành phần đại diện đoàn ĐBQH tham gia làm ủy viên ủy ban bầu cử ở tỉnh. Đồng thời, quy định danh sách ủy ban bầu cử ở xã phải được gửi đến ủy ban bầu cử ở tỉnh.

Bổ sung quy định về việc hướng dẫn chuyển hồ sơ ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND cấp tỉnh khi người ứng cử chuyển công tác từ đơn vị hành chính này sang đơn vị hành chính khác mà đã hết thời hạn nộp hồ sơ ứng cử.

Một điểm nhấn đáng chú ý là việc đa dạng hóa hình thức vận động bầu cử. Bên cạnh tiếp xúc cử tri trực tiếp, luật cho phép tổ chức trực tuyến hoặc kết hợp trực tiếp với trực tuyến, với điều kiện bảo đảm kỹ thuật, an toàn thông tin và an ninh mạng. Ủy ban nhân dân nơi tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri có trách nhiệm thông báo về hình thức, nội dung, thời gian, địa điểm tổ chức hội nghị, điểm truy cập trực tuyến để cử tri tham dự đông đủ.

Điều chỉnh các mốc thời gian

Cuộc bầu cử ĐBQH khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2026 - 2031 được ấn định ngày 15/3/2026, sớm hơn khoảng 2 tháng so với các cuộc bầu cử trước. Thời gian thực hiện quy trình, thủ tục bầu cử cũng được điều chỉnh.

Theo đó, thời gian tổ chức hội nghị hiệp thương lần thứ 2 được tổ chức chậm nhất là 40 ngày trước ngày bầu cử (trước đây là 65 ngày). Thời gian tổ chức hội nghị hiệp thương lần thứ 3 được tổ chức chậm nhất là 23 ngày trước ngày bầu cử (trước đây là 35 ngày).

Thời hạn công bố, niêm yết danh sách ứng cử ĐBQH chậm nhất là 16 ngày trước ngày bầu cử (trước đây là 20 ngày). Thời gian tiến hành bầu cử thêm, bầu cử lại chậm nhất là 7 ngày sau ngày bầu cử (trước đây là 15 ngày); thời hạn công bố kết quả bầu cử, danh sách trúng cử ĐBQH chậm nhất 10 ngày sau bầu cử (trước đây là 20 ngày), bằng thời hạn công bố kết quả bầu cử, danh sách trúng cử đại biểu HĐND các cấp.

Thời gian tiếp nhận khiếu nại về kết quả bầu cử chậm nhất là 3 ngày kể từ khi công bố kết quả bầu cử. Thời gian xem xét giải quyết khiếu nại về kết quả bầu cử chậm nhất là 7 ngày kể từ ngày nhận được khiếu nại đối với cả kết quả bầu cử ĐBQH và kết quả bầu cử đại biểu HĐND (trước đây là 30 ngày đối với kết quả bầu cử ĐBQH và 20 ngày đối với kết quả bầu cử đại biểu HĐND).

Ngoài ra, Luật bổ sung quy định trong quá trình triển khai thực hiện công tác bầu cử, nếu có phát sinh vướng mắc, giao Hội đồng bầu cử quốc gia chủ động điều chỉnh thời gian phù hợp với thực tế và hướng dẫn các tổ chức phụ trách bầu cử thực hiện. Chậm nhất 60 ngày sau ngày bầu cử 15/3/2026, kỳ họp thứ nhất của Quốc hội khóa XVI sẽ được triệu tập; HĐND các cấp cũng sẽ họp trong thời hạn 45 ngày.

Một trong những nội dung quan trọng nhất của kỳ họp đầu tiên của Quốc hội và HĐND mỗi khóa là kiện toàn tổ chức bộ máy và các chức danh lãnh đạo của chính quyền trung ương và địa phương.

Chủ tịch Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Bầu cử quốc gia Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, mỗi kỳ bầu cử đều có những bối cảnh mới, những thuận lợi, khó khăn riêng, có thể phát sinh những tình huống mới. Nhưng với quyết tâm chính trị cao cùng sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các cấp ủy đảng sẽ là yếu tố quan trọng hàng đầu bảo đảm thắng lợi của cuộc bầu cử.

THẢO MINH

Nguồn Quảng Ngãi : https://baoquangngai.vn/nhung-diem-moi-cua-cuoc-bau-cu-72950.htm