Những điểm nhấn trong cuộc đại chiến AI năm 2025

2 giờ trướcBài gốc

Sau giai đoạn AI (trí tuệ nhân tạo) bùng nổ kể từ khi ChatGPT ra mắt vào tháng 11.2022 và gây sốt toàn cầu, năm 2025 chứng kiến sự dịch chuyển mạnh mẽ từ trợ lý AI sang tác tử AI có khả năng tự thực thi hàng loạt nhiệm vụ phức tạp, cùng cuộc cạnh tranh toàn diện giữa OpenAI, Google, Microsoft, Anthropic với Meta Platforms.

Cuộc chiến này không chỉ diễn ra ở mặt trận sản phẩm và công nghệ, mà còn mở rộng sang chip AI, trung tâm dữ liệu và cả việc giành nhân tài với những đãi ngộ cực khủng.

OpenAI, Google, Microsoft, Anthropic là những cái tên đáng chú ý trong cuộc đại chiến AI năm 2025

Cuộc đua mô hình ngôn ngữ lớn của OpenAI và Google

Một trong những dấu mốc quan trọng nhất của cuộc đua AI năm 2025 là các hãng liên tục phát hành phiên bản mới mô hình ngôn ngữ lớn. Đây là mô hình AI được huấn luyện trên khối lượng dữ liệu khổng lồ, có khả năng xử lý đồng thời nhiều dạng thông tin như văn bản, hình ảnh, mã lập trình, dữ liệu khoa học và thực hiện các chuỗi suy luận phức tạp. Không chỉ còn làm nền tảng cho chatbot trả lời câu hỏi, mô hình ngôn ngữ lớn trở thành “bộ não trung tâm” cho thế hệ sản phẩm AI tiếp theo, từ trợ lý cá nhân đến tác tử AI có thể tự hành động.

Google là cái tên tạo ra nhiều áp lực nhất cho OpenAI trong năm 2025. Việc Google ra mắt Gemini 3 vào tháng 11.2025 được xem là bước ngoặt lớn, giúp hãng này giành lại thế thượng phong sau một thời gian bị đánh giá là chậm chân trong mảng AI dành cho người dùng.

Gemini 3 nhanh chóng đạt điểm số cao trên nhiều bộ đánh giá uy tín, đặc biệt ở các bài kiểm tra suy luận logic, toán học và lập trình. Không chỉ dừng lại ở sức mạnh kỹ thuật, lợi thế lớn của Google còn nằm ở khả năng đưa Gemini 3 tích hợp sâu vào hệ sinh thái sản phẩm khổng lồ của hãng, từ công cụ tìm kiếm, email, tài liệu trực tuyến cho đến nền tảng đám mây Google Cloud.

Google được các chuyên gia đánh giá cao trong cuộc đua AI nhờ sự kết hợp giữa công nghệ tiên tiến, sở hữu chip AI tự thiết kế, hạ tầng đám mây quy mô lớn và mạng lưới khách hàng doanh nghiệp toàn cầu.

Trước áp lực từ Google, Sam Altman (Giám đốc điều hành OpenAI) đã ban hành tình trạng báo động đỏ hồi đầu tháng 12, yêu cầu nhân viên dồn lực cải tiến ChatGPT.

Ngày 11.12, OpenAI đã tung ra phiên bản GPT-5.2 và khẳng định đây là dòng mô hình AI mạnh mẽ nhất đến nay cho công việc tri thức chuyên nghiệp. GPT-5.2 tập trung mạnh vào khả năng suy luận, đặc biệt trong các công việc đòi hỏi tư duy nhiều bước như lập trình phần mềm, phân tích tài chính, nghiên cứu khoa học và tự động hóa quy trình doanh nghiệp.

Theo OpenAI, điểm khác biệt quan trọng của GPT-5.2 nằm ở phiên bản Thinking, được thiết kế để giúp mô hình không chỉ đưa ra câu trả lời cuối cùng mà còn xây dựng và kiểm soát tốt hơn chuỗi lập luận bên trong, từ đó giảm lỗi và tăng độ tin cậy khi xử lý các nhiệm vụ phức tạp. Đây là yếu tố đặc biệt quan trọng với khách hàng doanh nghiệp - nhóm người dùng sẵn sàng trả chi phí cao để sử dụng AI trong các quyết định mang tính chiến lược.

“GPT-5.2 Thinking tạo ra kết quả cho các nhiệm vụ GDPval với tốc độ nhanh hơn 11 lần và chi phí thấp hơn dưới 1% so với các chuyên gia. Điều này cho thấy rằng, khi có sự giám sát của con người, GPT-5.2 có thể hỗ trợ đáng kể cho công việc chuyên môn”, công ty khởi nghiệp AI số 1 thế giới thông báo.

Theo OpenAI, GPT-5.2 Thinking là mô hình thị giác mạnh nhất của công ty cho đến nay, giảm khoảng một nửa tỷ lệ lỗi trong suy luận biểu đồ và hiểu giao diện phần mềm. Với người dùng chuyên nghiệp, GPT-5.2 Thinking diễn giải chính xác hơn bảng điều khiển (dashboard), ảnh chụp sản phẩm, sơ đồ kỹ thuật và báo cáo trực quan, hữu ích trong các quy trình tài chính, vận hành, kỹ thuật, thiết kế và hỗ trợ khách hàng, nơi thông tin hình ảnh đóng vai trò chủ đạo.

Theo OpenAI, GPT-5.2 vượt GPT-5.1 và Claude Opus 4.5 của Anthropic trên 8 bài kiểm tra khác nhau. Cụ thể gồm:

SWE-Bench Pro: Đánh giá khả năng sửa lỗi và hiểu mã trong các dự án phần mềm thực tế.

GPQA Diamond: Câu hỏi khoa học nâng cao, không cho phép dùng công cụ.

CharXiv Reasoning: Phân tích biểu đồ, hình minh họa khoa học.

FrontierMath: Toán học nâng cao nhiều cấp độ khó.

AIME 2025: Bài thi toán cạnh tranh (giống Olympic).

ARC-AGI-1 và ARC-AGI-2: Bài kiểm tra về tư duy trừu tượng và suy luận logic.

GDPval: Bộ đánh giá đo lường các nhiệm vụ công việc tri thức được mô tả rõ ràng trên 44 ngành nghề.

Nếu so với Gemini 3 Pro, GPT-5.2 giành chiến thắng 7/8 bài kiểm tra, trừ CharXiv Reasoning.

Trước khi GPT-5.2 trình làng, nhiều người trong giới công nghệ nhận định Google đang đuổi kịp và thậm chí vượt OpenAI trong cuộc đua AI, qua việc phát hành Gemini 3.

Thế nhưng, Sam Altman nói trong cuộc phỏng vấn với kênh CNBC hôm 11.12: “Gemini 3 gây ít ảnh hưởng đến các chỉ số của chúng tôi hơn so với lo ngại ban đầu”.

Trong podcast Big Technology được phát hành tuần trước, Giám đốc điều hành OpenAI cho biết Gemini 3 đã không gây ra "tác động mà chúng tôi lo ngại".

“Gemini 3, cũng giống DeepSeek, đã chỉ ra một số điểm yếu trong chiến lược sản phẩm của chúng tôi. Chúng tôi đang giải quyết những vấn đề đó rất nhanh”, ông nói thêm.

Bên cạnh OpenAI và Google, Anthropic (công ty khởi nghiệp do cựu nhân viên OpenAI sáng lập) cũng nổi lên như một đối thủ đáng gờm trong năm 2025. Cuối tháng 11, Anthropic phát hành phiên bản Claude Opus 4.5, tiếp tục theo đuổi chiến lược tập trung vào an toàn, độ tin cậy và khả năng làm việc dài hạn với các tác vụ phức tạp.

Claude Opus 4.5 được cải thiện rõ rệt về khả năng xử lý ngữ cảnh dài, đọc hiểu tài liệu lớn và hỗ trợ các quy trình doanh nghiệp như phân tích hợp đồng, nghiên cứu pháp lý và lập trình. Anthropic nhấn mạnh rằng Claude Opus 4.5 không chỉ được huấn luyện để trả lời thông minh, mà còn để giảm thiểu hành vi rủi ro, sai lệch và phản hồi khó kiểm soát - yếu tố ngày càng được các doanh nghiệp và cơ quan quản lý quan tâm.

Chiến lược của Anthropic khác với OpenAI và Google ở chỗ không chạy đua ở mảng người dùng đại chúng, mà tập trung sâu vào khách hàng doanh nghiệp và đối tác hạ tầng đám mây như Amazon Web Services và Google Cloud. Điều này giúp Claude trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho những tổ chức cần AI ổn định, dễ kiểm soát và phù hợp với các yêu cầu pháp lý nghiêm ngặt.

Tác tử AI bắt đầu hành động như “nhân sự kỹ thuật số”

Năm 2024 được xem là giai đoạn bùng nổ của các chatbot AI – những công cụ chủ yếu dùng để trả lời câu hỏi, viết văn bản hay hỗ trợ người dùng. Năm 2025 đánh dấu một bước chuyển lớn hơn nhiều. Giới công nghệ bắt đầu nói đến tác tử AI như một xu hướng trung tâm, thậm chí gọi đây là năm bản lề đưa AI từ vai trò trợ lý sang vai trò người thực thi công việc.

Khác với chatbot truyền thống, tác tử AI không chỉ phản hồi khi được hỏi, mà được thiết kế để lập kế hoạch, đưa ra quyết định trung gian và chủ động thực hiện chuỗi hành động nhằm đạt một mục tiêu cụ thể. Nói cách khác, nếu chatbot giống nhân viên trả lời điện thoại thì tác tử AI đang tiến gần hơn tới hình ảnh một “nhân sự kỹ thuật số” có thể tự làm việc.

Nhận thấy tiềm năng to lớn của tác tử AI, các hãng nhanh chóng đưa khái niệm này vào chiến lược dài hạn. Chẳng hạn, Microsoft đang xây dựng hệ sinh thái nơi doanh nghiệp có thể chọn, triển khai và quản lý các tác tử AI tương tự như cách cài đặt ứng dụng trên kho phần mềm. Theo đó, một công ty có thể sử dụng tác tử AI chuyên viết mã, phân tích dữ liệu, xử lý chăm sóc khách hàng hay giám sát toàn bộ quy trình.

Các tác tử AI này có thể phối hợp với nhau, tạo thành đội ngũ lao động kỹ thuật số hoạt động song song với con người.

OpenAI, Google và Anthropic cũng không đứng ngoài xu hướng này. Các mô hình ngôn ngữ mới nhất mà họ phát hành năm 2025 đều được tối ưu để làm nền tảng cho tác tử AI, thay vì chỉ phục vụ hội thoại. Điều này giải thích vì sao các hãng ngày càng nhấn mạnh đến khả năng suy luận, kiểm soát hành động và độ tin cậy – những yếu tố thiết yếu khi AI được trao quyền hành động thay con người.

Cuộc đua giành chip AI và hạ tầng điện toán

Các mô hình AI hiện đại không thể vận hành tốt nếu không có sức mạnh điện toán khổng lồ. Vì vậy, chip AI cùng hệ thống trung tâm dữ liệu đã trở thành lĩnh vực quan trọng của cuộc chiến AI năm 2025.

Trong năm 2025, Nvidia tiếp tục giữ vị trí thống trị tuyệt đối trên thị trường chip AI toàn cầu. Phần lớn các mô hình AI tiên tiến nhất của OpenAI, Anthropic hay Meta Platforms đều đang chạy trên GPU (bộ xử lý đồ họa) của Nvidia. Điều này khiến Nvidia vừa là đối tác bắt buộc, vừa là điểm nghẽn chiến lược của toàn ngành AI.

Nvidia không chỉ bán chip mà còn tham gia sâu hơn vào hệ sinh thái AI thông qua các thỏa thuận đầu tư trị giá hàng chục, thậm chí hàng trăm tỉ USD. Chẳng hạn, Nvidia cùng Microsoft đã rót vốn lớn hỗ trợ Anthropic mở rộng năng lực điện toán, lần lượt là 10 tỉ USD và 5 tỉ USD, để đảm bảo công ty khởi nghiệp này có đủ GPU để huấn luyện các mô hình AI ngày càng lớn và phức tạp.

Tuy nhiên, cách Nvidia vừa đầu tư vừa cung cấp chip cho các công ty AI cũng gây ra nhiều tranh luận. Nhiều chuyên gia lo ngại Nvidia đang trở thành “điểm tựa duy nhất” của ngành AI, khi phần lớn các công ty lớn đều phải phụ thuộc vào GPU do hãng cung cấp. Nếu nguồn cung gặp trục trặc hoặc chi phí tăng cao, toàn bộ lĩnh vực AI có thể bị ảnh hưởng.

Những lo ngại về bong bóng AI bắt đầu xuất hiện, khi giá trị các hợp đồng và kỳ vọng thị trường tăng nhanh hơn tốc độ mở rộng sản xuất thực tế.

Không muốn bị lệ thuộc hoàn toàn vào Nvidia, một số công ty đang tìm cách tự chủ phần cứng. Google là ví dụ tiêu biểu khi nhiều năm qua liên tục phát triển TPU, dòng chip AI do hãng tự thiết kế, để giảm bớt sự phụ thuộc vào Nvidia, đồng thời tối ưu AI cho các sản phẩm nội bộ như tìm kiếm, quảng cáo và Gemini.

Dù là khách hàng lớn của Nvidia, OpenAI cũng hợp tác với AMD, khi đồng ý triển khai 6 gigawatt GPU Instinct trong nhiều năm và trên nhiều thế hệ phần cứng, bắt đầu từ nửa cuối 2026. AMD cho biết OpenAI sẽ xây dựng một trung tâm dữ liệu 1 gigawatt sử dụng dòng chip MI450 mới của hãng bắt đầu từ năm 2026.

Bên cạnh đó, những công ty hạ tầng như CoreWeave nổi lên như “nhà môi giới sức mạnh điện toán”. CoreWeave chuyên cung cấp các cụm GPU Nvidia đời mới cho khách hàng, trong đó có OpenAI.

Điện và trung tâm dữ liệu

Chip mạnh thôi là chưa đủ. AI hiện đại tiêu thụ lượng điện khổng lồ, đặc biệt trong quá trình huấn luyện mô hình. Vì vậy, điện năng và trung tâm dữ liệu trở thành mặt trận tiếp theo của cuộc chiến AI.

Trong năm 2025, hàng loạt thương vụ trị giá hàng chục tỉ USD đã diễn ra nhằm đảm bảo nguồn điện ổn định cho các trung tâm dữ liệu AI. Microsoft, Nvidia, BlackRock và nhiều tập đoàn tài chính lớn đã đầu tư vào các dự án trung tâm dữ liệu quy mô lớn, đặt tại những khu vực có khả năng cung cấp điện dồi dào và chi phí thấp.

Cuộc chiến giành nhân tài AI

Song song với cuộc đua về công nghệ và hạ tầng, một mặt trận khác cũng đang diễn ra âm thầm nhưng không kém phần khốc liệt: Cuộc chiến giành nhân tài AI.

Năm 2025, những kỹ sư và nhà nghiên cứu AI hàng đầu trở thành “tài sản chiến lược” của các hãng công nghệ. Ngoài máy móc và dữ liệu, các công ty hiểu rằng ai có được những bộ óc xuất sắc nhất sẽ có lợi thế quyết định trong cuộc đua AI.

Để thu hút chuyên AI hàng đầu, các hãng sẵn sàng đưa ra mức lương thưởng cực lớn. Có lẽ không công ty nào quyết liệt như Meta Platforms, khi Mark Zuckerberg tìm cách lôi kéo nhân tài AI hàng đầu bằng những gói đãi ngộ hàng chục đến hàng trăm triệu USD.

Sam Altman nói Meta Platforms đã đưa ra tiền thưởng ký hợp đồng 100 triệu USD cho những nhân viên xuất sắc nhất của OpenAI. Một lãnh đạo cấp cao khác của OpenAI còn kể rằng Mark Zuckerberg thậm chí tự nấu súp tại nhà cho một trong những người mà ông muốn chiêu mộ.

Mustafa Suleyman, Giám đốc điều hành Microsoft AI, khẳng định công ty không thể trả mức lương hay đãi ngộ cao ngất ngưởng để hút nhân tài AI như Meta Platforms.

“Tôi nghĩ Mark Zuckerberg đã chọn một cách tiếp cận khá đặc biệt, đó là tuyển rất nhiều cá nhân riêng lẻ thay vì xây dựng một tập thể. Tôi thực sự không cho rằng đó là cách tiếp cận đúng”, Mustafa Suleyman, đồng sáng lập DeepMind và Inflection, nhận định.

Không chỉ Meta Platforms, Google, OpenAI và Microsoft cũng liên tục mở rộng tuyển dụng trong năm 2025. Đáng chú ý, nhiều kỹ sư AI chuyển sang làm chocông ty đối thủ, thậm chí có người quay lại làm việc cho công ty cũ với vị trí và đãi ngộ cao hơn.

Hiện tượng này tạo ra dòng dịch chuyển nhân sự lớn trong ngành AI, nơi kinh nghiệm và chuyên môn được định giá cực cao. Với các công ty, việc mất hay giữ được một nhóm kỹ sư chủ chốt có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ phát triển sản phẩm và vị thế cạnh tranh trên thị trường.

Cuộc chiến nhân tài cho thấy một nghịch lý thú vị: Dù AI ngày càng thông minh và tự động hóa nhiều công việc, con người vẫn là yếu tố không thể thay thế trong việc cải tiến công nghệ này. Đằng sau mỗi mô hình ngôn ngữ hay tác tử AI là đội ngũ hàng đầu, đang được các hãng tranh giành quyết liệt chưa từng có.

Sơn Vân

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/nhung-diem-nhan-trong-cuoc-dai-chien-ai-nam-2025-242973.html