Những khám phá xứng đáng nhưng chưa được vinh danh tại giải Nobel

3 giờ trướcBài gốc

Tuy nhiên, không phải tất cả các khám phá vĩ đại đều ngay lập tức được vinh danh. Dưới đây là 5 phát kiến khoa học quan trọng, mặc dù chưa nhận được giải Nobel nhưng vẫn để lại dấu ấn sâu đậm trong cộng đồng khoa học.

1. Bản đồ gene người

Dự án giải mã bộ gene người là một trong những thành tựu vĩ đại nhất của khoa học sinh học hiện đại. Được bắt đầu triển khai từ năm 1990 và hoàn thành vào năm 2003, dự án quốc tế với sự tham gia của hàng nghìn nhà nghiên cứu từ Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Nhật Bản và Trung Quốc đã làm sáng tỏ mã di truyền của con người, tạo ra tác động to lớn đến nhiều lĩnh vực như y học, sinh học và nghiên cứu gene. Tuy nhiên, việc không thể tôn vinh tất cả những người tham gia dự án có thể là một lý do khiến khám phá này chưa được giải Nobel, do quy tắc của giải thưởng này là chỉ trao giải cho tối đa 3 người.

2. Cuộc cách mạng trong điều trị béo phì

Sự phát triển của các loại thuốc giảm cân dựa trên hormone GLP-1 - giúp giảm lượng đường trong máu và kiểm soát cảm giác thèm ăn - đã gây chấn động trong thế giới y học những năm gần đây, khi mang lại hy vọng mới trong điều trị béo phì và tiểu đường tuýp 2. Ba nhà khoa học Svetlana Mojsov, Joel Habener và Lotte Bjerre Knudsen - những người phát triển thuốc semaglutide - đã được nhận giải Lasker-DeBakey về Nghiên cứu Y học lâm sàng năm 2024, một chỉ dấu cho thấy họ có khả năng giành giải Nobel trong tương lai.

3. Trí tuệ nhân tạo (AI)

AI đã và đang biến đổi cuộc sống với tốc độ chưa từng có. Một trong những ứng dụng nổi bật trong lĩnh vực này là AlphaFold - chương trình AI có khả năng giải mã cấu trúc 3D của protein từ các chuỗi axit amin. Hai chuyên gia Demis Hassabis và John Jumper thuộc công ty DeepMind đã phát triển công cụ này, qua đó giúp hàng triệu nhà khoa học tiếp cận dữ liệu cấu trúc protein nhanh chóng, mang lại bước đột phá lớn trong nghiên cứu sinh học. Dù công trình của họ đã giành giải thưởng Đột phá (Breakthrough), nhưng với Ủy ban Nobel, dường như vẫn còn quá sớm để vinh danh lĩnh vực mới mẻ này.

4. Hệ vi sinh vật đường ruột

Hệ vi sinh vật đường ruột, bao gồm hàng nghìn tỷ vi khuẩn, virus và nấm, có tác động sâu rộng đến sức khỏe con người. Tiến sĩ Jeffrey Gordon - nhà tiên phong trong lĩnh vực này - đã phát hiện ra mối liên hệ giữa hệ vi sinh vật và suy dinh dưỡng ở trẻ em toàn cầu, đồng thời phát triển các phương pháp can thiệp thực phẩm nhằm cải thiện sức khỏe đường ruột. Nghiên cứu của ông vẫn đang tiếp tục phát triển và có tiềm năng được trao giải Nobel.

5. Gene gây ung thư

Trong thập niên 1970, nhà khoa học Mary-Claire King đã xác định vai trò của đột biến gene BRCA1 trong ung thư vú và ung thư buồng trứng. Phát hiện của bà đã giúp phát triển các xét nghiệm di truyền, giúp phụ nữ xác định nguy cơ mắc ung thư và có những biện pháp phòng ngừa sớm.

Mặc dù chưa nhận được giải Nobel, nhưng những khám phá nói trên đã thay đổi thế giới và là nguồn cảm hứng cho cộng đồng khoa học. Liệu những dự án đó có sớm được tôn vinh? Chúng ta vẫn cần chờ thêm, nhưng chắc chắn rằng những đóng góp này đã đặt nền móng cho những tiến bộ khoa học trong tương lai.

Thanh Phương (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/nhung-kham-pha-xung-dang-nhung-chua-duoc-vinh-danh-tai-giai-nobel-20241007135928418.htm