Những lưu ý khi thu ngân sách từ nhà đất tăng vọt

3 giờ trướcBài gốc

Thu ngân sách cao, mở đường cho đầu tư phát triển

Trong bối cảnh nền kinh tế đang dần hồi phục mạnh mẽ, sản xuất và kinh doanh của các doanh nghiệp cũng đã có những dấu hiệu tích cực. Tại, Công ty AUTOMECH, 90% hàng hóa bán ra được hưởng chính sách giảm 2% thuế giá trị gia tăng. Những chính sách này đã giúp công ty có thêm dòng tiền để đẩy mạnh sản xuất, tạo đà phát triển mạnh mẽ. Cũng nhờ đó, trong 7 tháng đầu năm nay, doanh thu và số thuế nộp đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái.

Ông Lương Đức Thụ, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty AUTOMECH chia sẻ: "Ngay từ đầu năm, Chính phủ đã có chỉ thị rất rõ ràng đối với các ngân hàng thương mại tăng trưởng tín dụng ít nhất 16%, giúp cho doanh nghiệp tiếp cận đồng vốn nhanh nhất".

Cùng với đó, việc chuyển từ quản lý thuế thủ công sang hoàn toàn bằng điện tử đã mang lại những thay đổi tích cực. Hệ thống kê khai nộp thuế minh bạch và rõ ràng hơn, giúp doanh nghiệp và hộ kinh doanh thực hiện nghĩa vụ thuế đúng đắn. Mọi khoản thu được thu đúng thu đủ vào ngân sách, hạn chế được tình trạng thất thoát thuế, đặc biệt là đối với các cá nhân và hộ kinh doanh.

Không chỉ riêng trong lĩnh vực thuế, nền kinh tế vĩ mô cũng đang có những dấu hiệu ổn định. Việc thu ngân sách không còn phụ thuộc vào các yếu tố bên ngoài mà chủ yếu dựa vào các nguồn thu nội địa bền vững. Chính phủ đã điều hành linh hoạt chính sách tài khóa và tiền tệ, nhờ đó GDP trong 6 tháng đầu năm tăng trưởng mạnh mẽ, đạt 7,52%, mức cao nhất trong 15 năm qua. Điều này đã góp phần quan trọng vào việc tăng thu cho ngân sách.

Ông Nguyễn Đức Chi, Thứ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh: "Đây là kết quả tổng thể của nhiều chủ trương lớn của Đảng và nhiều chính sách linh hoạt của Nhà nước, Chính phủ và Quốc hội. Nền kinh tế đã thích ứng được với những biến động và doanh nghiệp, người dân cũng đã có niềm tin và sự hỗ trợ cần thiết từ Nhà nước".

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài chính tiếp tục thực hiện các giải pháp quyết liệt hơn nữa, với mục tiêu thu ngân sách năm nay tăng ít nhất 20% so với dự toán, từ đó tạo thêm nguồn lực đầu tư cho các dự án trọng điểm quốc gia. Mục tiêu là đạt được mức tăng trưởng kinh tế hai con số trong các năm tiếp theo, đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Hà Nội thu ngân sách tăng mạnh

Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn Hà Nội trong 7 tháng năm 2025 đạt 427,1 nghìn tỷ đồng, bằng 83,1% dự toán pháp lệnh năm và tăng 39,9% so với cùng kỳ năm 2024. Hà Nội là một điểm sáng trong thu ngân sách cả nước.

Nguồn thu ngân sách đến từ ba cấu phần chính: thu nội địa khoảng 406 nghìn tỷ đồng (tăng 41%), thu từ dầu thô 1,4 nghìn tỷ đồng (tăng 58%) và thu từ xuất nhập khẩu gần 20 nghìn tỷ đồng (tăng 37%). Trong đó, thu từ doanh nghiệp Nhà nước đạt 46 nghìn tỷ đồng (tăng gần 90% so với năm trước), doanh nghiệp FDI thu 20 nghìn tỷ đồng (tăng 3%), và doanh nghiệp ngoài Nhà nước thu 86 nghìn tỷ đồng (tăng 38%). Việc tiếp tục thực hiện các chính sách giãn, giảm thuế cùng với điều hành chính sách tài khóa, tiền tệ linh hoạt của Chính phủ đã tháo gỡ nhiều nút thắt cho doanh nghiệp. Nguồn trợ lực quan trọng này cộng với nỗ lực tự thân đã giúp doanh nghiệp dần hồi phục, có thể hoàn thành các chỉ tiêu quan trọng, trong đó có nhiệm vụ với ngân sách nhà nước.

Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội tư vấn thuế Việt Nam nhìn nhận: "Có hai yếu tố tác động đến sự phục hồi kinh tế: Một mặt, sự nỗ lực của các doanh nghiệp; mặt khác, các biện pháp hỗ trợ từ Quốc hội, Chính phủ, như gia hạn và giảm thuế. Bên cạnh đó, TP Hà Nội đã triển khai các biện pháp phù hợp và rõ ràng. Tất cả các chỉ đạo của thành phố, kết hợp với sự hỗ trợ từ Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài chính và cơ quan thuế, đã góp phần tạo nên một bức tranh kinh tế Hà Nội phát triển mạnh mẽ hơn. Quản lý thị trường được cải thiện, thu nộp trên địa bàn cũng tăng trưởng. Đây là một biện pháp tổng hợp với sự tác động của nhiều yếu tố để đạt được kết quả khả quan".

Một điểm sáng trong công tác quản lý thuế 6 tháng đầu năm của TP Hà Nội là quản lý thuế thương mại điện tử. Các cá nhân kinh doanh đã nộp qua cổng thương mại điện tử đạt trên 1.000 tỷ đồng, chiếm 55% tổng số nộp của cả nước. Đây cũng là lĩnh vực còn nhiều dư địa phát triển trong 6 tháng cuối năm.

Chị Lê Thị Hồng Vân (phường Cửa Nam, TP Hà Nội) cho biết: "Tôi đã kinh doanh trên sàn thương mại điện tử từ năm 2018. Trước đây, tôi bắt đầu kinh doanh từ khi là mẹ bỉm sữa, nên việc kinh doanh lúc đó chủ yếu theo bản năng và tự phát, chưa từng nghe đến nghĩa vụ thuế khi kinh doanh trên sàn. Doanh thu của tôi đã vượt quá 2 tỷ đồng, và tôi nhận thấy không thể giấu được số doanh thu đó với cơ quan thuế, vì vậy tôi đã chủ động kê khai thuế. Các phòng thương mại điện tử đã gửi thông tin cho cơ quan chức năng, đồng thời nhắc nhở qua cơ quan thuế, vì thế, tôi quyết định chủ động kê khai để có thể sắp xếp tiền nộp thuế và tránh các khoản phạt phát sinh".

Trong tháng 8/2025, TP Hà Nội tiếp tục tập trung ưu tiên đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình trọng điểm có ý nghĩa lớn đối với phát triển kinh tế - xã hội và các dự án chuyển tiếp được phân bổ nguồn vốn lớn. Cùng với đó, thành phố triển khai nhiều giải pháp đồng bộ như tăng cường kiểm tra, giám sát tiến độ và chất lượng các công trình, kiểm soát chặt chẽ quy trình thanh toán, quyết toán để đảm bảo sử dụng vốn đúng mục đích và hiệu quả. Các cơ quan, đơn vị được yêu cầu chủ động hơn trong việc phát hiện và giải quyết kịp thời các vướng mắc, khó khăn phát sinh trong quá trình thực hiện dự án.

Lưu ý gì khi thu ngân sách từ nhà đất tăng vọt?

Sáu tháng đầu năm 2025, trong cơ cấu thu nhân sách, nguồn thu từ nhà, đất tăng gấp 2,6 lần cùng kỳ, đạt gần 244.000 tỷ đồng. Trao đổi với phóng viên Đài Hà Nội, chuyên gia tài chính kinh tế Nguyễn Trí Hiếu đã có những phân tích đáng lưu ý xung quanh mức tăng đột biến này.

Phóng viên: Thưa ông, trong 6 tháng đầu năm 2025, thu ngân sách từ tiền sử dụng đất đạt hơn 243.600 tỷ đồng, tăng hơn 2,6 lần so với cùng kỳ. Ông nhìn nhận như thế nào về mức tăng này?

Ông Nguyễn Trí Hiếu: Thực sự, đây là một bước tăng đột biến so với bình thường. Thông thường, nguồn thu từ đất chiếm khoảng 16% trong tổng thu ngân sách, nhưng hiện nay đã đạt đến 18%. Đặc biệt, chỉ trong sáu tháng đầu năm, nguồn thu từ đất đã đạt 244.000 tỷ đồng, tương đương 96% dự toán cả năm, điều này là một tín hiệu rất tích cực.

Tuy nhiên, chúng ta cũng cần nhìn nhận rằng trong thời gian gần đây, giá đất tăng rất mạnh. Theo Điều 153 của Luật Đất đai 2024, nguồn thu từ đất bao gồm 9 khoản: Tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền phạt vi phạm hành chính, tiền bồi thường cho Nhà nước khi có thiệt hại, tiền thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất, các phí và lệ phí khác. Trong số này, tiền sử dụng đất, thuế sử dụng đất và thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất chiếm tỷ trọng rất cao trong tổng nguồn thu.

Với giá đất đang tăng cao, nguồn thu từ đất đai càng trở nên dồi dào, nhưng điều này cũng đặt ra hai vấn đề quan trọng. Thứ nhất, nếu giá đất tăng quá nhanh, mặc dù ngân sách được hưởng lợi, nhưng thị trường bất động sản sẽ biến động mạnh và giá đất sẽ khó tiếp cận với người dân. Thứ hai, nguồn thu dồi dào là một chuyện, nhưng việc sử dụng nguồn thu đó cho các chính sách của Chính phủ mới là điều quan trọng.

Do đó, đây là một tín hiệu cực kỳ tích cực về nguồn thu ngân sách, nhưng chúng ta cần quan tâm đến hai vấn đề: giá đất tăng quá cao có thể ảnh hưởng đến người dân và thị trường bất động sản, và cách sử dụng hiệu quả nguồn thu này để phục vụ các chính sách công.

Phóng viên: Trong trường hợp thu ngân sách vượt dự toán, việc phân bổ nguồn tăng thu cần được thực hiện theo nguyên tắc nào để vừa bảo đảm kỷ luật tài khóa vừa đáp ứng các nhu cầu chi thiết yếu, thưa ông?

Ông Nguyễn Trí Hiếu: Trước tiên, chúng ta cần bàn về kỷ luật tài khóa. Kỷ luật tài khóa ở đây đòi hỏi chúng ta phải có những dự báo về tài khóa chính xác từ cuối năm trước. Sau khi bước vào năm ngân sách mới, chúng ta cần liên tục kiểm tra xem tất cả các dự báo và mục tiêu tài chính của mình đang được thực hiện ở mức độ nào.

Điểm thứ hai của kỷ luật tài chính là việc phân bổ nguồn lực quốc gia sao cho hợp lý, để tận dụng được tối đa các nguồn thu mà chúng ta đã dự tính từ trước. Trong kỷ luật tài chính, có hai yếu tố cần phải lưu ý: một là nguồn thu, hai là việc sử dụng nguồn thu đó. Việc sử dụng nguồn thu rất quan trọng vì nó giúp chúng ta đánh giá xem ngân sách có được sử dụng hiệu quả hay không.

Trong trường hợp này, khi nguồn thu từ đất đai tăng mạnh, đây là một tín hiệu tích cực. Tuy nhiên, chúng ta cần xem xét lý do vì sao các nguồn thu khác lại tăng chậm hơn, bởi vì chỉ có đất đai là đang đóng góp mạnh mẽ vào ngân sách. Điều này đặt ra câu hỏi liệu chính sách đất đai của chúng ta có đang quá nghiêng về việc tạo thuận lợi cho đất đai, từ đó thúc đẩy nguồn thu từ đất đai hay không.

Thị trường bất động sản rất quan trọng đối với nền kinh tế. Nếu thị trường bất động sản có biến động quá mạnh, gây bất lợi cho người dân, chúng ta cần phải xem xét lại vấn đề này.

Phóng viên: Từ góc nhìn dài hạn, ông có đề xuất gì về việc cải cách chính sách thu từ đất để vừa bảo đảm công bằng, vừa phù hợp với thông lệ quốc tế?

Ông Nguyễn Trí Hiếu: Tôi nghĩ rằng trong năm nay, chúng ta cần phải xem xét lại vấn đề đất đai. Như chúng ta đã biết, với Luật Đất đai mới, bảng giá đất hiện tại vẫn được áp dụng đến hết ngày 31/12/2025 và bắt đầu từ ngày 1/1/2026, bảng giá đất mới sẽ được áp dụng và sẽ được cập nhật hàng năm thay vì mỗi năm năm như trước. Tôi rất mong rằng chúng ta cần có những chính sách về đất đai, và bảng giá đất phải phù hợp với thực tế của thị trường. Bên cạnh đó, chúng ta cũng phải làm sao để giá đất, giá nhà vừa phải, phù hợp với túi tiền của người dân Việt Nam.

Chính vì vậy, tôi nghĩ rằng trong năm nay, chỉ còn vài tháng nữa để chúng ta có thể áp dụng bảng giá đất mới vào ngày 1/1/2026, đây chính là thời gian quan trọng để chúng ta xem xét lại tất cả các chính sách về đất đai. Đồng thời, chúng ta cũng cần xem xét lại các chính sách đấu thầu sao cho mang lại sự ổn định, minh bạch và công bằng trong công tác đấu thầu đất đai cũng như trong cả thị trường đất đai.

Khi chúng ta có một thị trường ổn định, nguồn thu từ đất đai sẽ trở nên bền vững và dồi dào hơn. Tuy nhiên, điều quan trọng là trong thời gian tới, liệu thị trường có ổn định hay không? Đây là câu hỏi chúng ta cần giải quyết trong những tháng sắp tới.

Vì vậy, điều cần làm là xây dựng một chính sách đất đai phù hợp, không chỉ tăng nguồn thu mà còn tạo ra sự ổn định cho thị trường bất động sản, giúp người dân tiếp cận với giá đất một cách dễ dàng, công bằng và minh bạch.

Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn ông!

Ngọc Ánh

Nguồn Hà Nội TV : https://hanoionline.vn/nhung-luu-y-khi-thu-ngan-sach-tu-nha-dat-tang-vot-353751.htm