Nơi bom mìn chưa ngủ yên
Sau gần bốn giờ đồng hồ chinh phục những cung đèo uốn lượn, chúng tôi có mặt tại bản Quầy, xã Kiên Mộc, tỉnh Lạng Sơn - nơi những người lính công binh của Sư đoàn 3 đang thực hiện nhiệm vụ rà phá bom mìn. Hiện ra trước mắt chúng tôi là một không gian vừa hùng vĩ, vừa hoang sơ. Núi đá trập trùng, cây dại ken dày, xen kẽ là những khoảng đất trống loang lổ, chứng tích của bom đạn cày xới năm xưa. Giữa sự tĩnh lặng của núi rừng, ít ai ngờ rằng dưới lớp đất đá tưởng chừng vô tri ấy là hàng trăm quả mìn vẫn đang ẩn mình. Trên thực địa, hàng chục cán bộ, chiến sĩ trong đội hình dò phá đang lặng lẽ làm việc. Vai mang máy dò, tay cầm dụng cụ chuyên dụng, ánh mắt họ tập trung cao độ, dò xét tỉ mỉ từng gốc cây, kẽ đá. Khoảng cách an toàn giữa mỗi người luôn được duy trì nghiêm ngặt. Không một lời trao đổi, chỉ có tiếng máy dò “tít tít” đều đều vang lên, hòa vào âm thanh của đại ngàn.
Lực lượng công binh Sư đoàn 3 sử dụng phương tiện dò mìn trên địa bàn bản Quầy.
Trực tiếp chỉ huy tại hiện trường, Thiếu tá Lương Đức Dương, Đội trưởng Đội Công binh rà phá bom mìn vật liệu nổ Sư đoàn 3 chia sẻ: “Dò phá bom mìn là nhiệm vụ chiến đấu thực sự, một sơ suất nhỏ cũng phải trả giá bằng cả sinh mạng. Kỷ luật ở đây là tuyệt đối. Cán bộ, chiến sĩ luôn được quán triệt phương châm dò từ trên xuống dưới, bóc từng lớp đất, bảo đảm đến độ sâu 3 mét không còn bom mìn sót lại”.
Địa hình hiểm trở với độ dốc cao càng làm tăng thêm sự khắc nghiệt. Nhiều chiến sĩ phải buộc dây bảo hiểm vào người, đầu kia cố định vào một thân cây lớn để chống trượt. Hiểm nguy không chỉ đến từ những vật liệu nổ vô hình dưới chân mà còn từ đá lở, rắn độc hay côn trùng trong rừng thẳm. Sau gần hai giờ làm việc căng thẳng, mồ hôi đã thấm đẫm lưng áo, một tín hiệu lạ vang lên từ máy dò. Trung úy Nguyễn Văn Huy (quê ở phường Nếnh, tỉnh Bắc Ninh) nhận lệnh tiếp cận. Bằng những động tác thành thục, nhẹ nhàng, anh xử lý bề mặt, dùng que dò xác định vật thể rồi cẩn trọng bóc đi từng lớp đất. Một quả mìn MN79 dần lộ diện. Ngay lập tức, anh thực hiện động tác đánh dấu, báo cáo chỉ huy. Tùy vào điều kiện thực tế, chỉ huy sẽ ra lệnh xử lý tháo gỡ đưa về nơi tập kết an toàn, hoặc hủy nổ tại chỗ. Gạt đi những giọt mồ hôi lăn dài trên khuôn mặt sạm đen vì nắng, anh Huy chia sẻ: “Nguy hiểm luôn rình rập, nhưng khi tuân thủ tuyệt đối quy trình và dự báo đúng tình huống thì bảo đảm an toàn tuyệt đối. Đó là mệnh lệnh, cũng là danh dự của người lính công binh”.
Được biết, từ đầu năm 2025 đến nay, các chiến sĩ đã làm sạch hơn 60 ha đất, xử lý gần 100 quả mìn, đạn và hàng vạn mảnh bom đạn các loại, trả lại sự an toàn cho nhiều vạt rừng, mảnh đất nơi đây.
Hồi sinh những mầm xanh hy vọng
Giữa núi rừng, những lán trại dã chiến là nơi các anh nghỉ ngơi sau giờ làm việc. Bữa cơm giản dị bỗng trở nên ấm áp lạ thường khi có thêm bắp ngô, quả bí hay con gà do bà con bản Quầy mang tới. Ông Tô Đức Lượng, Trưởng bản Quầy, xúc động nói: “Đất này ngày trước không ai dám đặt chân đến, sợ lắm. Nhìn bộ đội làm việc nguy hiểm mà thương. Giờ các chú về rà phá sạch sẽ bom mìn, dân bản mới có hy vọng trở lại canh tác”.
Từ đầu năm 2025 đến nay, những người lính công binh Sư đoàn 3 đã làm sạch hơn 60 ha đất, xử lý gần 100 quả mìn, đạn và hàng vạn mảnh bom đạn các loại, trả lại sự an toàn cho nhiều vạt rừng, mảnh đất.
Cùng với sự nỗ lực của những người lính công binh Sư đoàn 3, trong suốt quá trình thực hiện, đơn vị luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Đảng ủy, chính quyền địa phương, sự phối hợp, giúp đỡ nhiệt tình của lực lượng biên phòng và các đơn vị bạn. Đây chính là nguồn động viên to lớn, là hậu phương vững chắc để các chiến sĩ yên tâm hoàn thành nhiệm vụ nơi tuyến đầu gian khó. Mỗi khoảnh đất được trao trả, một mầm xanh hy vọng lại được gieo xuống. Những cánh rừng thông, bạch đàn đang vươn mình mạnh mẽ trên mảnh đất từng hằn sâu vết thương chiến tranh. Màu xanh ấy không chỉ là cây cối, mà còn là màu xanh của niềm tin, của cuộc sống bình yên đang thực sự trở lại.
Chiều muộn, khi mặt trời khuất núi, tiếng máy dò ngừng lại, các chiến sĩ tập kết bên lán trại. Dù mệt nhoài, ánh mắt ai cũng ánh lên niềm tự hào. Ngày mai, họ lại tiếp tục hành trình hồi sinh những vùng đất chết. Những dấu chân của họ đã in đậm trên mảnh đất này và câu chuyện về những người lính Cụ Hồ “chiến đấu trong thời bình” sẽ mãi vang vọng trong lòng Nhân dân bản Quầy.
Đại tá Chu Thế Trung, Phó Sư đoàn trưởng, Tham mưu trưởng Sư đoàn 3 khẳng định: “Đây là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng, cũng là vinh dự của những người lính. Mỗi tấc đất được làm sạch là thêm một phần bình yên cho Nhân dân, để bà con an toàn sản xuất, đồng thời góp phần phát triển kinh tế - xã hội khu vực biên giới. Cùng đó, Sư đoàn 3 sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, tuyên truyền nâng cao ý thức người dân về phòng tránh bom mìn, góp phần xây dựng tuyến biên giới hòa bình, ổn định, phát triển bền vững”.
Bài, ảnh: Trung Anh