Những nguyên nhân khiến Hà Nội mưa như trút, phố biến thành sông

2 giờ trướcBài gốc

Ngày 30/9, Hà Nội mưa lớn kéo dài do vùng mây đối lưu phát triển tại khu vực các xã/phường, gây ra tình trạng ngập lụt nghiêm trọng trên địa bàn Thành phố. Tình trạng ngập úng xuất hiện ở các xã/phường ở ngoại thành như Xuân Phương, Từ Liêm, Phú Diễn... trước khi lan rộng ra toàn Thủ đô, tới các phường nội thành như Cầu Giấy, Đống Đa, Vĩnh Tuy...

Mưa lớn và ngập lụt khiến tình trạng giao thông trở nên hỗn loạn, nhiều phương tiện bị chết máy hay thậm chí kẹt cứng nhiều tiếng đồng hồ trên đường không thể di chuyển. Nhiều trường cho học sinh và sinh viên nghỉ học, thậm chí nhiều người không thể về nhà phải sinh hoạt và nghỉ ngơi ở công ty, trường học, nhà nghỉ để chờ nước rút.

Học sinh trường Marie Curie (Hà Nội) ở lại qua đêm 30/9. Đến sáng 1/10, các học sinh được trường cho ăn sáng và được xe buýt trường đưa về nhà - Ảnh: Marie Curie Hanoi School.

Nhiều người dân và học sinh tại khu vực Khu A Khu đô thị Geleximco (xã An Khánh) tìm cách về nhà trong làn nước ngập - Ảnh: Đức Bách.

Khu vực trước cửa sân vận động Mỹ Đình sáng 1/10 vẫn ngập sâu.

Rất nhiều xe bị chết máy do đi qua khu vực ngập, sáng 1/10.

Giải thích về nguyên nhân gây ra trận mưa lớn dữ dội ở Hà Nội, ông Trương Bá Kiên, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Khí tượng Khí hậu (Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu) cho biết, tại Hà Nội và các tỉnh lân cận như Bắc Giang, Thái Nguyên đã xuất hiện một vùng hội tụ gió mạnh từ tầng thấp đến tầng cao.

Đoạn đường Lê Đức Thọ ngập nặng khiến các phương tiện di chuyển khó khăn.

Cụ thể, gió đông đông nam mang hơi ẩm từ biển vào đã gặp gió nam tây nam di chuyển tới, cộng hưởng với điều kiện khí quyển khu vực vốn đang ẩm và bất ổn định do tác động của hoàn lưu áp thấp suy yếu sau bão số 10, từ đó gây ra mưa lớn bất thường.

Theo ông Trương Bá Kiên nhận định, có ba nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng mưa lớn kéo dài ở Hà Nội.

Thứ nhất, do hoàn lưu còn sót lại của hai cơn bão Ragasa và đặc biệt là Bualoi khiến khu vực đồng bằng Bắc Bộ, trong đó có Thủ đô, trở nên giàu ẩm và không khí bất ổn định.

Thứ hai, áp cao cận nhiệt đới (khối khí áp cao, khô và ổn định ở vĩ độ 23–25 độ) mở rộng và lấn sâu về phía đông, nam, làm gia tăng tác động đến thời tiết.

“Dưới ảnh hưởng đó, hình thành một dải gió đông đến đông nam thổi từ Vịnh Bắc Bộ vào đất liền, mang hơi ẩm và tác động trực tiếp đến điều kiện khí tượng nhiều vùng”, ông Kiên cho biết.

Thứ ba, ở độ cao khoảng 5.000m, đới gió tây nam từ phía nam lên kết hợp với gió đông tạo thành một dải hội tụ trải dài từ Hưng Yên – Hà Nội – Thái Nguyên tới Cao Bằng, rộng khoảng 200–300 km.

Sự trùng hợp của các yếu tố trên đúng vào khu vực Hà Nội, cùng thời điểm, đã dẫn tới mưa kéo dài suốt cả ngày. Bên cạnh đó, áp cao từ phía Trung Quốc chặn lại, khiến dải hội tụ không thể dịch chuyển.

Ngoài mưa lớn, hạ tầng thoát nước kém là nguyên nhân chính gây ngập kéo dài. Theo Công ty Thoát nước Hà Nội, khu vực duy nhất đến nay được đầu tư hệ thống thoát nước tương đối hoàn chỉnh là bốn quận lõi cũ gồm Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng, thuộc lưu vực sông Tô Lịch (77,5 km2). Tuy nhiên, khả năng thoát nước nơi này chỉ đáp ứng lượng mưa 310 mm/2 ngày.

Các lưu vực khác hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ. Đơn cử, lưu vực sông Nhuệ gồm các quận Cầu Giấy, Thanh Xuân, Hoàng Mai, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm, Hà Đông và một phần quận Tây Hồ, huyện Thanh Trì có tốc độ đô thị hóa nhanh, nhưng thiếu hồ điều hòa, trạm bơm đầu mối như Yên Nghĩa chưa đạt công suất quy hoạch. Nước mưa chủ yếu tự chảy và phụ thuộc mực nước sông Nhuệ.

Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia, cũng cho rằng hoàn lưu bão Bualoi dù đã suy yếu trên đất Lào vẫn gây mưa lớn ở miền Bắc và Bắc Trung Bộ. Lượng mưa nhiều ngày qua khiến đất ở vùng núi, trung du Bắc Bộ đã bão hòa, làm tăng nguy cơ sạt lở ở các sườn dốc.

Ghi nhận đến 6 giờ sáng ngày 1/10, khu vực nội thành Hà Nội vẫn còn hơn 20 điểm ngập, chủ yếu quanh khu vực sông Nhuệ như Dương Đình Nghệ, Võ Chí Công, hầm chui đại lộ Thăng Long, Cầu Bươu, Triều Khúc… Một số đoạn dọc sông Tô Lịch và Tả Hồng cũng còn tình trạng đọng nước.

Cập nhật đến 8h20' sáng, một số tuyến đường đã khô ráo và có thể di chuyển được như Huỳnh Thúc Kháng, Nguyễn Trãi, Tôn Đức Thắng, Nguyễn Lương Bằng, Tây Sơn, Thái Hà, Chùa Bộc, Thái Thịnh, Trần Duy Hưng, Láng Hạ, Hoàng Cầu, Xã Đàn, Khâm Thiên.

So với chiều 30/9, số điểm ngập đã giảm khoảng 60%, mực nước hạ từ 0,3 – 0,5m nhờ mưa tạm ngớt và hệ thống bơm vận hành hết công suất. Dù vậy, nhiều tuyến lớn như đường 70, Phạm Hùng, Lê Đức Thọ, khu Nam An Khánh vẫn ngập từ 0,3 – 0,7m, gây khó khăn cho phương tiện lưu thông. Một số khu vực khác như Nguyễn Xiển, SVĐ Quốc gia Mỹ Đình hay Tân Tây Đô - Đức Thượng - Trôi vẫn trong tình trạng ngập lụt.

Thành phố đã cho 2,3 triệu học sinh nghỉ học, nhiều cơ quan làm việc trực tuyến, nhờ đó mật độ giao thông sáng nay giảm rõ rệt, các trục chính vào trung tâm cơ bản được đảm bảo.

Theo dự báo từ Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn, TP. Hà Nội ngày và đêm 1/10 có mây, sáng và đêm có lúc có mưa rào và dông. Gió đông nam cấp 2-3. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh. Nhiệt độ thấp nhất từ 24-26 độ và nhiệt độ cao nhất từ 29-31 độ.

Đức Bách

Nguồn Kinh tế Môi trường : https://kinhtemoitruong.vn/nhung-nguyen-nhan-khien-ha-noi-mua-nhu-trut-pho-bien-thanh-song-102348.html