Cán bộ Chi cục Quản lý thị trường Phú Yên cập nhật thông tin từ các trang bán hàng online. Ảnh: KHANG ANH
Khi người tiêu dùng mất niềm tin
Với những tiện ích của công nghệ thông tin, thời gian qua, các doanh nghiệp, cá nhân lập website, trang bán hàng cá nhân hoặc thông qua các hệ thống bán hàng trực tuyến quy mô lớn để giới thiệu, mua bán hàng hóa. Và khi hoạt động kinh doanh mang lại lợi ích kinh tế cao, chủ các trang bán hàng cũng không ngần ngại “đánh lừa” người tiêu dùng thông qua việc cung cấp hàng giả, nhái nhãn hiệu, kém chất lượng, không rõ nguồn gốc xuất xứ… Trong khi nhận thức, kỹ năng nhận biết hàng thật, hàng giả… của người tiêu dùng vẫn còn hạn chế thì những chiêu trò gian dối ấy có cơ hội qua mặt.
Chị Huỳnh Thị Như Mai (phường 9, TP Tuy Hòa) nhận thấy: Do đặc thù công việc hàng ngày nên tôi ít có thời gian mua sắm trực tiếp tại các cửa hàng, chợ truyền thống, siêu thị. Tôi chỉ tranh thủ lúc rảnh, lướt điện thoại, xem người ta giới thiệu, livestream sản phẩm, rồi thấy phù hợp, cần thiết thì đặt hàng. Tiện ích của việc mua hàng qua mạng là đỡ tốn thời gian, nhận hàng tận nhà và cũng có thể đổi trả. Tuy nhiên trong nhiều lần mua hàng qua mạng, tôi cũng gặp phải hàng không chất lượng, không như hình ảnh đã được giới thiệu. Mặt khác, đôi lúc mua thì mua chứ tôi cũng không nhận biết đâu là hàng thật, hàng giả.
Tương tự như chị Mai, chị Trần Ngọc Hòa (phường 5, TP Tuy Hòa) chia sẻ: Qua nhiều lần mua hàng qua mạng, nhận được hàng ưng ý nên tôi cứ nghĩ địa chỉ bán hàng đó là uy tín và tin tưởng đặt mua trong những lần tiếp theo. Thế nhưng, một số sản phẩm tôi đã mua vừa được cơ quan chức năng cảnh báo hàng giả, thậm chí vào cuộc điều tra cơ sở cung cấp có website bán hàng mà tôi đã tin tưởng lựa chọn lâu nay. Cảm giác mất niềm tin vào sản phẩm, hàng hóa; lo ngại rằng từ trước đến thời điểm hiện tại bản thân và gia đình đã sử dụng hàng giả, nhái thì liệu sức khỏe có được an toàn. “Vì lợi ích kinh tế trước mắt, nhiều người đã cung ứng hàng giả, kém chất lượng… để lừa dối người tiêu dùng. Điều này cho thấy, họ đã sẵn sàng đánh đổi danh dự, uy tín của cá nhân họ thì sức khỏe, lợi ích của người tiêu dùng không là trở ngại lớn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh do chính họ đã xây dựng”, chị Hòa bức xúc.
Tăng cường cảnh báo, xử lý vi phạm
Trên thực tế, hoạt động thương mại điện tử, mua bán hàng qua hệ thống online đã tồn tại song song với hoạt động thương mại truyền thống, mang lại những thuận lợi, đáp ứng nhu cầu cho cả doanh nghiệp, tư thương và người tiêu dùng. Tuy nhiên, những rủi ro về quyền lợi, mất an toàn cho sức khỏe người sử dụng vẫn là vấn đề đặt ra nếu các doanh nghiệp, cá nhân, nhà cung cấp hàng hóa không tự nâng cao trách nhiệm và không có sự vào cuộc của các ngành chức năng.
Sở Công Thương khuyến cáo người tiêu dùng về nhiều nội dung liên quan đến hàng hóa, cách nhận biết, sử dụng hàng hóa. Người tiêu dùng cần nâng cao cảnh giác, thận trọng trong hoạt động mua bán, sử dụng hàng hóa, dịch vụ để bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của chính mình và người thân.
Thống kê mới đây, bằng biện pháp theo dõi, điều tra, tiếp nhận thông tin phản ánh…, các lực lượng chức năng của tỉnh đã phát hiện, xử lý những trường hợp mua bán hàng hóa qua thương mại điện tử. Đơn cử như vụ lực lượng quản lý thị trường phối hợp kiểm tra một cơ sở kinh doanh ở phường 4 (TP Tuy Hòa) khi cơ sở đang mua bán hàng hóa qua mạng xã hội Facebook; phát hiện hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ chứng minh tính hợp pháp, có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu.
Hay vụ Đội Quản lý thị thường số 3 (Chi cục Quản lý thị trường Phú Yên) kiểm tra đột xuất một cơ sở kinh doanh ở TX Đông Hòa, đúng lúc cơ sở mua bán hàng hóa là quần áo may sẵn qua hình thức livestream trên Facebook. Đơn vị đã lập biên bản và ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với chủ cơ sở về hành vi: Không đăng ký thành lập hộ kinh doanh trong những trường hợp phải đăng ký theo quy định, kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ, với tổng số tiền xử phạt là 16 triệu đồng; đồng thời tịch thu hàng hóa có tổng trị giá 21,6 triệu đồng.
Theo đại diện Sở Công Thương, cùng với việc hướng dẫn, hỗ trợ các doanh nghiệp, cá nhân xây dựng, phát triển bán hàng qua thương mại điện tử, lãnh đạo đơn vị cũng đã chỉ đạo bộ phận chuyên môn, lực lượng quản lý thị trường theo dõi, nắm bắt tình hình, thường xuyên kiểm tra, kiểm soát, xử lý các trường hợp có vi phạm liên quan đến hoạt động này và công khai thông tin vi phạm. Bên cạnh đó, đơn vị cũng cập nhật các thông tin cảnh báo về hàng hóa bị thu hồi, hàng hóa được các cơ quan chức năng cảnh báo về chất lượng, điều kiện lưu hành... để người dân biết, lưu ý. Sở Công Thương cũng khuyến cáo người tiêu dùng về nhiều nội dung liên quan đến hàng hóa, cách nhận biết, sử dụng hàng hóa. Người tiêu dùng cần nâng cao cảnh giác, thận trọng trong hoạt động mua bán, sử dụng hàng hóa, dịch vụ để bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của chính mình và người thân.
KHANG ANH