Nghề làm muối ở Ninh Thuận có từ lâu đời. Địa phương này hiện có gần 3.100 ha với sản lượng hơn 400.000 tấn/năm. Các cánh đồng muối ở Ninh Thuận tập trung chủ yếu ở các xã Phương Hải, Tri Hải, Nhơn Hải thuộc huyện Ninh Hải và các xã Cà Ná, Phước Diêm, Phước Minh thuộc huyện Thuận Nam.
Tỉnh Ninh Thuận đã ban hành kế hoạch phát triển ngành muối đến năm 2025 có tổng diện tích duy trì 3.267 ha với sản lượng đạt 550.000 tấn/năm. Đến năm 2030, sản lượng muối sẽ đạt 650.000 tấn/năm.
Ninh Thuận với đặc trưng khí hậu nắng và gió làm cho nước biển bốc hơi nhanh, độ mặn nước biển cao rất thuận lợi cho diêm dân sản xuất muối. Muối hạt thu được qua các công đoạn như đưa nước vào từng ô ruộng, phơi bay hơi chế nước chạt, phơi kết tinh thu muối.
Trên những cánh đồng muối, các ruộng muối qua từng công đoạn tạo nên những gam màu sặc sỡ đẹp mắt trên đồng muối rộng hàng trăm ha tại xã Nhơn Hải, huyện Ninh Hải.
Những gam màu riêng biệt của ruộng muối qua các công đoạn lắng bay hơi, ô chứa nước chạt, ô kết tinh.
Hiện nay, Ninh Thuận đang phối hợp cùng tỉnh Khánh Hòa và Phú Yên triển khai dự án Xây dựng mô hình sản xuất muối sạch theo chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm.
Mục tiêu của dự án là tạo vùng nguyên liệu muối chất lượng cao phục vụ cho chế biến, tăng thu nhập cho diêm dân, góp phần phát triển sản xuất muối bền vững. Đồng thời, hình thành chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, đảm bảo lượng tiêu thụ từ 60% trở lên lượng muối sản xuất của mô hình.
Theo các diêm dân, giá muối Ninh Thuận hiện đang ở mức từ 800 - 1.000 đồng/kg, đem lại mức thu nhập ổn định cho diêm dân.
Nhằm phát triển ngành muối, Ninh Thuận triển khai đầu tư phát triển diện tích sản xuất muối quy mô công nghiệp, áp dụng khoa học công nghệ, thực hiện cơ giới hóa trong sản xuất; nhất là khâu thu hoạch và rửa muối sau thu hoạch, tăng năng suất muối, chất lượng muối nhằm đáp ứng nhu cầu của các ngành công nghiệp và tận thu các sản phẩm phụ.
Tỉnh cũng chú trọng đầu tư hạ tầng sản xuất, đầu tư máy móc, thiết bị, cải tạo nâng cấp hệ thống thủy lợi, kho bãi.
Những cánh đồng muối với nhiều gam màu sặc sở ở Ninh Thuận còn là điểm check in của các du khách, nhiếp ảnh.
Cuộc sống của diêm dân Ninh Thuận đã được đạo diễn Nhâm Minh Hiền chuyển tải thành bộ phim truyền hình dài 38 tập "Mặn hơn muối" với bối cảnh trên những cánh đồng muối ở Ninh Thuận.
HUỲNH HẢI