Học sinh TP.HCM tại triển lãm 50 năm đổi mới giáo dục. Ảnh: Khương Nguyễn.
Thứ nhất, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 71 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, khẳng định giáo dục và đào tạo là nhân tố quyết định tương lai của dân tộc, là động lực then chốt cho sự phát triển bứt phá của đất nước.
Thứ hai, Đảng và Nhà nước thể hiện sự quan tâm đặc biệt tới giáo dục thông qua nhiều chủ trương và quyết sách quan trọng.
Đó là quyết định thực hiện miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến hết THPT công lập; thống nhất chủ trương xây dựng chương trình mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026-2035; thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng 248 trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và THCS tại các xã biên giới đất liền, trong đó hoàn thành 100 trường trong năm 2026.
Ngoài ra, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có kết luận, thống nhất chủ trương tổ chức dạy học 2 buổi/ngày tại các trường tiểu học, THCS (tùy theo điều kiện từng địa phương); Nhà nước hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học và THCS ở các xã biên giới.
Thứ ba, ngành giáo dục đột phá về xây dựng thể chế giáo dục, với 99 văn bản luật, nghị quyết, nghị định, thông tư được ban hành, trình ban hành.
Đặc biệt, lần đầu tiên trong một năm, 4 dự án luật được Quốc hội thông qua, gồm: Luật Nhà giáo; Luật Giáo dục sửa đổi, bổ sung; Luật Giáo dục đại học sửa đổi; Luật Giáo dục nghề nghiệp sửa đổi.
Thứ tư, Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ GD&ĐT lần thứ I, nhiệm kì 2025-2030 được tổ chức, đặt ra những định hướng chiến lược để ngành giáo dục và đào tạo tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng.
Thứ năm, Bộ GD&ĐT tổ chức thành công chuỗi các sự kiện, hoạt động nhân kỉ niệm 80 năm ngày truyền thống ngành Giáo dục.
Theo đó, lễ kỷ niệm 80 năm truyền thống ngành Giáo dục được tổ chức cùng với lễ khai giảng năm học mới vào sáng 5/9, với sự tham dự của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, cùng khoảng 26 triệu học sinh, sinh viên và 1,6 triệu thầy cô giáo trên cả nước.
Trước đó, từ ngày 28/8, trong khuôn khổ Triển lãm thành tựu đất nước, Bộ GD&ĐT đã tổ chức Triển lãm “80 năm Giáo dục phát triển đất nước”.
Bên cạnh đó, năm 2025, Đại hội thi đua yêu nước ngành Giáo dục lần thứ VIII (2020-2025) được tổ chức cùng với Lễ kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.
Bộ GD&ĐT tổ chức Triển lãm “80 năm Giáo dục phát triển đất nước”. Ảnh: Việt Linh.
Thứ sáu, Bộ GD&ĐT sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và cùng cả nước thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp
Theo đó, Bộ GD&ĐT hiện có 18 đơn vị, giảm một tổng cục thành cục và giảm 6 vụ. Bộ GD&ĐT cũng hoàn thành việc tiếp nhận chức năng quản lý Nhà nước về giáo dục nghề nghiệp từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội; sắp xếp cơ quan Thanh tra thuộc Bộ về Thanh tra Chính phủ.
Thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ GD&ĐT đã ban hành 2 nghị định và 6 thông tư về phân cấp, phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp; tổ chức tập huấn trực tuyến cho 50.000 cán bộ cấp xã, hiệu trưởng trường phổ thông ở 3.343 điểm cầu.
Thứ bảy, năm 2025 đánh dấu việc hoàn thành một chu trình triển khai chương trình, sách giáo khoa trọn vẹn từ lớp 1 đến lớp 12, đạt được nhiều kết quả cả chiều rộng và chiều sâu, đáp ứng mục tiêu đổi mới toàn diện ở bậc học phổ thông.
Đây cũng là năm Bộ GD&ĐT triển khai thực hiện chủ trương dùng một bộ sách giáo khoa thống nhất trên cả nước từ năm học 2026-2027.
Bên cạnh đó, bộ đã tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT đầu tiên theo chương trình giáo dục phổ thông 2018, đồng thời đảm bảo công tác thi cho học sinh thi theo chương trình giáo dục phổ thông 2006. Số lượng thí sinh lớn nhất từ trước đến nay với trên 1,1 triệu thí sinh đăng ký, tăng gần 100.000 thí sinh so với năm 2024.
Kỳ thi được tổ chức trong bối cảnh sắp xếp lại hệ thống thanh tra các cấp, chấm dứt hoạt động của công an cấp huyện. Việc tổ chức kỳ thi được thực hiện với chính quyền địa phương 3 cấp nhưng công tác chấm thi, công bố kết quả thi thực hiện với chính quyền địa phương 2 cấp.
Đây còn là năm đầu tiên áp dụng quy chế thi tốt nghiệp THPT với nhiều quy định mới như giảm số môn thi bắt buộc; giảm trọng số điểm học bạ; bỏ cộng điểm chứng chỉ nghề; không được quy đổi điểm chứng chỉ ngoại ngữ...
Thứ tám, theo Bộ GD&ĐT, giáo dục mũi nhọn tiếp tục được phát huy và đạt nhiều kết quả.
Cụ thể, năm 2025, Việt Nam có 7 đoàn với 37 lượt học sinh tham dự các kỳ thi Olympic quốc tế và khu vực. Kết quả, toàn bộ thí sinh đều đoạt giải, gồm 13 huy chương vàng, 16 huy chương bạc và 8 huy chương đồng.
Ngoài ra, học sinh Việt Nam còn đạt kết quả nổi bật tại nhiều kì thi khác như Olympic Toán học quốc tế lần thứ 2; Olympic Vật lý châu Âu, Olympic Hóa học quốc tế Mendeleev; Olympic Hóa học quốc tế Abu Rayhan-Beruni; Olympic Trí tuệ nhân tạo.
4 học sinh dự thi Olympic Hóa học quốc tế năm 2025 đều giành huy chương vàng. Ảnh: Moet.
Thứ chín, giáo dục đại học có sự bứt phá, nâng cao vị thế quốc gia, phát triển nguồn lực then chốt cho tương lai đất nước. Bộ GD&ĐT đã trình và triển khai nhiều đề án trọng điểm về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và đào tạo nhân lực công nghệ cao.
Giáo dục đại học ghi nhận bước bứt phá khi lần đầu tiên có 16 cơ sở giáo dục đại học Việt Nam lọt bảng xếp hạng THE.
Tuyển sinh các ngành STEM tăng mạnh, với số thí sinh đăng kí nguyện vọng 1 tăng 10,5%. Điểm chuẩn các ngành sư phạm đào tạo giáo viên, nhóm ngành công nghệ chiến lược, khoa học kỹ thuật, đào tạo bán dẫn tăng cao.
Tỷ lệ giảng viên là giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ đạt trên 35%, cùng với các chỉ số về công bố khoa học, phát triển công nghệ gia tăng. Mô hình hợp tác ba nhà (nhà trường - nhà nước - doanh nghiệp) bắt đầu triển khai sâu rộng và từng bước phát huy hiệu quả.
Cuối cùng, hoạt động chuyển đổi số ghi nhiều dấu ấn. Hệ thống cơ sở dữ liệu ngành giáo dục cơ bản hoàn thiện với 24,55 triệu hồ sơ kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia.
Hơn 10 triệu học bạ và hơn 1,5 triệu văn bằng tốt nghiệp THPT đã được cấp văn bằng số và đã hoàn thiện quy trình số hóa văn bằng. Người học có thể tra cứu được thông tin học bạ và văn bằng trên VneID.
Đề án “Đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học giai đoạn 2025-2035, tầm nhìn đến năm 2045” được phê duyệt. Hiện, Bộ GD&ĐT đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện đề án nhằm nâng cao năng lực tiếng Anh cho trẻ em, học sinh, sinh viên.
Ngoài ra, Bộ GDĐT dự kiến thí điểm nội dung giáo dục AI tại một số cơ sở giáo dục phổ thông và triển khai thí điểm ứng dụng AI trong quản lý, hỗ trợ giáo viên.
Ngọc Bích