Những thử thách chờ tân lãnh đạo đảng LDP của Nhật Bản

7 giờ trướcBài gốc

Bà Sanae Takaichi phát biểu sau khi giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu bầu Chủ tịch đảng LDP cầm quyền, tại Tokyo, ngày 22/9/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Việc bà Sanae Takaichi được bầu làm Chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP) đánh dấu bước ngoặt quan trọng của chính trường Nhật Bản. Bà nhiều khả năng sẽ trở thành nữ thủ tướng đầu tiên trong lịch sử Nhật Bản sau khi được quốc hội phê chuẩn trong kỳ họp đặc biệt sắp tới. Trong bài phát biểu chiến thắng, bà Takaichi gọi đây là “bình minh của một kỷ nguyên mới” trong lịch sử LDP và cam kết sẽ “làm việc, làm việc, làm việc… vì Nhật Bản và để tái thiết đảng”.

Bà Takaichi là một chính trị gia bảo thủ kỳ cựu, được xem là người kế thừa tư tưởng của cố Thủ tướng Shinzo Abe. Bà chịu ảnh hưởng từ phong cách lãnh đạo của bà Margaret Thatcher, với định hướng đề cao giá trị truyền thống, tự cường và kỷ luật. Bà đã được bầu vào quốc hội mười lần, từng đảm nhiệm nhiều vị trí trong nội các như Bộ trưởng Nội vụ - Truyền thông và Bộ trưởng phụ trách an ninh kinh tế. Dù từng bị cho là quá cứng rắn khiến thất thế trong cuộc đua vào ghế lãnh đạo đảng LDP với Cựu Thủ tướng Shigeru Ishiba trước đây, bà Takaichi nay được xem là lựa chọn phù hợp để thu hút lại cử tri bảo thủ giữa lúc LDP đánh mất một phần ủng hộ vào tay đảng dân túy Sanseito.

Thử thách về chính trị

Thử thách đầu tiên của bà Takaichi sẽ đến trong kỳ họp đặc biệt của Quốc hội Nhật Bản vào giữa tháng 10. Kỳ họp này sẽ diễn ra cuộc bỏ phiếu phê chuẩn bà Takaichi làm thủ tướng, đồng thời cũng là thời điểm chính phủ mới phải thúc đẩy ngân sách bổ sung để hỗ trợ người dân chịu ảnh hưởng của lạm phát

Tuy nhiên, liên minh LDP - Komeito hiện không nắm đa số tại cả Hạ viện và Thượng viện, buộc bà Takaichi phải tìm kiếm thỏa thuận với các đảng đối lập. Giới quan sát xem đây là phép thử quan trọng, thể hiện năng lực thương lượng và định hình mô hình cầm quyền mới của bà Takaichi.

Theo các chuyên gia tại SMBC Nikko Securities, đây có thể là bước mở đầu cho chính phủ liên minh mở rộng. Các nhà phân tích cho rằng bà Takaichi có khả năng hợp tác với một trong ba đảng đối lập lớn gồm đảng Dân chủ Lập hiến Nhật Bản (CDPJ), đảng Đổi mới Nhật Bản (JIP) và đảng Dân chủ Vì Dân (DPFP). Trong số này, DPFP được đánh giá là phù hợp nhất, vì có quan điểm tương đồng về chi tiêu tài khóa.

Tuy vậy, liên minh như vậy có thể đi kèm rủi ro. Theo chuyên gia Takahide Kiuchi từ Viện Nghiên cứu Nomura, nếu chính phủ mới theo đuổi chi tiêu mạnh tay và tiếp tục nới lỏng tiền tệ, điều này có thể làm tăng rủi ro tài chính, đẩy lãi suất dài hạn lên cao và khiến đồng yen mất giá.

Thử thách về kinh tế

Bà Sanae Takaichi sau khi được bầu là Chủ tịch đảng LDP cầm quyền Nhật Bản, ở Tokyo ngày 4/10/2025. Ảnh: Kyodo/TTXVN

Trong bài phát biểu đầu tiên với tư cách lãnh đạo LDP, bà Takaichi nhấn mạnh chống khủng hoảng chi phí sinh hoạt là ưu tiên hàng đầu. Bà cho rằng các doanh nghiệp nhỏ, nông dân và ngư dân đang chịu tác động nặng nề từ giá cả leo thang và cần được hỗ trợ. Một trong những cam kết nổi bật của bà là xóa bỏ thuế xăng “tạm thời”, loại thuế đã tồn tại từ năm 1974, nhằm giảm giá nhiên liệu và hạ nhiệt lạm phát.

Bên cạnh đó, bà Takaichi đề xuất giảm thuế thu nhập và áp dụng tín dụng thuế hoàn lại cho các hộ thu nhập thấp và trung bình, hướng tới mục tiêu tăng thu nhập khả dụng. Tuy nhiên, bà cũng khẳng định đây là chính sách dài hạn và cần thảo luận thêm trong nội bộ đảng để đánh giá tính khả thi.

Các nhà phân tích nhận định bà Takaichi là người có xu hướng chi tiêu mở rộng, ưu tiên kích cầu và hỗ trợ kinh tế hơn là thắt chặt ngân sách. Trong các phát biểu trước đây, bà Takaichi cho biết không loại trừ khả năng tiến hành tái cấu trúc tài khóa, đồng thời nhấn mạnh rằng chính phủ vẫn cần hành động để hỗ trợ người dân vượt qua giai đoạn lạm phát. Với mức nợ công gấp hơn hai lần quy mô nền kinh tế, Nhật Bản đối mặt thách thức lớn trong việc cân bằng giữa kích thích và ổn định tài chính.

Tân Chủ tịch đảng LDP Takaichi cũng cho biết bà muốn đẩy mạnh đầu tư vào năng lượng, an ninh lương thực và hạ tầng, coi đây là phương pháp để tạo nhu cầu, thúc đẩy tăng trưởng và tăng nguồn thu thuế.

Thử thách về ngoại giao

Nếu được bầu làm Thủ tướng, bà Takaichi sẽ nhanh chóng bước vào chuỗi sự kiện ngoại giao dày đặc. Bà dự kiến ra mắt quốc tế tại hội nghị ASEAN ở Malaysia, sau đó đón Tổng thống Mỹ Donald Trump đến thăm Nhật Bản, rồi tham dự hội nghị APEC tại Hàn Quốc, nơi có thể diễn ra cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Theo chuyên gia Rintaro Nishimura từ The Asia Group, những sự kiện này sẽ có ảnh hưởng lớn đến mức độ ủng hộ của công chúng. Lịch sử chính trị Nhật Bản cho thấy các thủ tướng thường nhận được cú hích tín nhiệm sau những chuyến công du thành công. Cuộc gặp đầu tiên giữa bà Takaichi và Tổng thống Donald Trump được xem là phép thử quan trọng, đặt nền tảng cho quan hệ cá nhân giữa hai nhà lãnh đạo và thảo luận việc thực thi thỏa thuận thương mại song phương.

Thử thách về củng cố nội bộ đảng LDP

Để giữ ổn định trong nội bộ đảng, bà Takaichi dự kiến sẽ trao vị trí quan trọng cho các đối thủ trong cuộc đua lãnh đạo nhằm thể hiện tinh thần đoàn kết. Trong chiến dịch tranh cử, bà từng khẳng định mong muốn xây dựng “cấu trúc đảng toàn diện và thống nhất”, đồng thời kết hợp các ý tưởng của các ứng viên khác.

Giới quan sát cho rằng trong nội bộ LDP vẫn tồn tại sự khác biệt giữa các nhóm bảo thủ trẻ và lực lượng trung dung. Việc bà Takaichi có thể dung hòa các quan điểm này sẽ ảnh hưởng lớn đến khả năng điều hành và củng cố vị thế của đảng. Chiến thắng của bà được xem là bước đi giúp LDP khôi phục một phần ủng hộ từ khối cử tri bảo thủ, song cũng đặt ra thách thức trong việc duy trì sự gắn kết với các nhóm ôn hòa và cử tri độc lập.

Khả năng duy trì sự cân bằng giữa bảo thủ và trung dung sẽ quyết định mức độ ổn định của chính phủ mới, cũng như hướng đi của LDP trong giai đoạn tiếp theo.

Hải Trần/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/phan-tichnhan-dinh/nhung-thu-thach-cho-tan-lanh-dao-dang-ldp-cua-nhat-ban-20251005111422947.htm