Những tiêu chí đặc biệt quan trọng khi sáp nhập cấp tỉnh

7 giờ trướcBài gốc

Trao đổi với phóng viên Tiền Phong, đại biểu Quốc hội Bùi Hoài Sơn (đoàn Hà Nội), Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội nhìn nhận: Việc sáp nhập các cơ quan trung ương vừa qua có thể được xem là một tiền đề quan trọng để thực hiện sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Việc tinh gọn bộ máy ở cấp trung ương không chỉ giúp nâng cao hiệu quả quản lý mà còn tạo ra một mô hình vận hành mới, có thể rút kinh nghiệm khi triển khai ở cấp địa phương.

Do đó, những kinh nghiệm từ quá trình sáp nhập cấp trung ương sẽ rất hữu ích trong việc xây dựng lộ trình triển khai ở cấp tỉnh.

Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách Bùi Hoài Sơn (đoàn Hà Nội)

Xem xét toàn diện nhiều yếu tố

Theo ông, việc sáp nhập cấp tỉnh nên dựa vào những tiêu chí nào để mang lại hiệu quả cao nhất, cũng như đảm bảo yếu tố bền vững?

Tôi cho rằng, việc sáp nhập các tỉnh không nên chỉ dựa vào các yếu tố như diện tích hay quy mô dân số, mà cần xem xét một cách toàn diện nhiều yếu tố khác để đảm bảo sự phát triển bền vững.

Ngoài hai tiêu chí cơ bản là diện tích và dân số, chúng ta còn cần cân nhắc đến các yếu tố kinh tế, văn hóa - xã hội, lịch sử, điều kiện địa lý và kết cấu hạ tầng.

"Khi các cơ quan trung ương đã được sắp xếp lại, giảm bớt sự chồng chéo chức năng, nhiệm vụ, thì đây cũng là cơ sở để điều chỉnh tổ chức bộ máy hành chính ở các cấp dưới. Khi tỉnh, thành phố được sáp nhập, bộ máy chính quyền địa phương sẽ phải thay đổi để phù hợp với mô hình quản lý mới", ông Bùi Hoài Sơn.

Chúng ta đều biết, một tỉnh không chỉ là một đơn vị hành chính đơn thuần, mà còn là một cộng đồng với bản sắc văn hóa, thói quen sinh hoạt, phong tục tập quán riêng biệt. Nếu việc sáp nhập không tính đến những đặc điểm này, có thể dẫn đến những khó khăn trong việc quản lý, phát triển kinh tế - xã hội và tạo sự gắn kết giữa người dân.

Tôi cho rằng, yếu tố kinh tế là một trong những tiêu chí quan trọng cần xem xét. Việc sáp nhập cần tạo ra các đơn vị hành chính có quy mô đủ lớn để phát triển kinh tế, nhưng cũng phải đảm bảo sự hài hòa, tránh tình trạng chênh lệch quá lớn giữa các vùng trong cùng một tỉnh mới.

Ngoài ra, cần quan tâm đến hệ thống hạ tầng kết nối giữa các địa phương, bởi nếu khoảng cách địa lý quá xa, giao thông không thuận lợi, thì việc quản lý hành chính cũng sẽ gặp nhiều trở ngại.

Cần có một bộ tiêu chí toàn diện để việc sáp nhập tỉnh thực sự hiệu quả (Ảnh minh họa)

Điều này hoàn toàn có thể đúc rút từ việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp huyện vừa qua, thưa ông?

Đúng vậy. Bài học từ việc sáp nhập một số huyện, xã trước đây đã cho thấy, nếu chỉ dựa vào tiêu chí diện tích và dân số mà không xem xét các yếu tố văn hóa, kinh tế, lịch sử, thì có thể dẫn đến những thách thức trong quản lý, thậm chí gây ra những vấn đề về bản sắc và sự đồng thuận trong cộng đồng.

Vì vậy, để việc sáp nhập tỉnh thực sự hiệu quả, chúng ta cần có một bộ tiêu chí toàn diện, không chỉ tập trung vào dân số và diện tích, mà còn phải xem xét đến điều kiện kinh tế, lịch sử - văn hóa, khả năng kết nối hạ tầng và tính hợp lý trong quản lý hành chính.

Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng, các tỉnh mới sau khi sáp nhập có thể phát triển bền vững, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và tạo sự đồng thuận trong xã hội.

Sáp nhập cần đi kèm với cải cách mạnh mẽ

Theo quan điểm của ông, có thể sáp nhập và giảm bao nhiêu đơn vị cấp tỉnh?

Tôi cho rằng, số lượng tỉnh, thành phố sau sáp nhập cần được tính toán một cách khoa học, không nên đặt ra một con số cứng nhắc mà phải dựa trên các tiêu chí hợp lý và thực tiễn.

Nếu nhìn vào lịch sử, năm 1976, cả nước chỉ có 38 tỉnh, thành phố. Tuy nhiên, sau nhiều lần chia tách, đến năm 2008, con số này đã tăng lên 63 đơn vị. Hiện nay, với yêu cầu tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng nguồn lực, việc giảm số lượng tỉnh là cần thiết.

Dựa trên các tiêu chí như quy mô dân số, diện tích, điều kiện kinh tế - xã hội, hạ tầng giao thông và sự tương đồng về văn hóa, có thể cân nhắc giảm số lượng tỉnh xuống còn khoảng 40 - 50 đơn vị. Tuy nhiên, con số này không nên mang tính áp đặt mà cần được nghiên cứu kỹ lưỡng, đảm bảo sự phát triển bền vững.

Bên cạnh đó, việc sáp nhập cần đi kèm với cải cách mạnh mẽ trong tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực quản lý, cải thiện hạ tầng và đặc biệt là tạo sự đồng thuận trong nhân dân. Nếu thực hiện tốt, đây sẽ là cơ hội để mở rộng không gian phát triển, tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.

Chuẩn bị kỹ lưỡng các điều kiện cần thiết để bộ máy vận hành trơn tru sau khi sáp nhập. (Ảnh minh họa)

Chuẩn bị kỹ để bộ máy vận hành trơn tru

Vậy những vấn đề cần đặc biệt quan tâm để có thể thực hiện được thành công các chủ trương này là gì, thưa ông?

Trước tiên, việc sáp nhập phải đi kèm với quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng về thể chế, nhân sự, hạ tầng và các điều kiện cần thiết để bộ máy vận hành trơn tru sau khi sáp nhập.

Thứ nữa là bảo đảm sự tính đồng thuận trong xã hội. Đây là yếu tố then chốt. Việc thay đổi địa giới hành chính không chỉ ảnh hưởng đến bộ máy quản lý nhà nước mà còn tác động đến người dân, doanh nghiệp. Do đó, cần có sự tham vấn rộng rãi, lấy ý kiến của các bên liên quan, đặc biệt là người dân tại các địa phương chịu tác động trực tiếp.

Ngoài bảo đảm hài hòa giữa các yếu tố kinh tế - xã hội - văn hóa, cần giải quyết bài toán nhân sự một cách hợp lý. Khi tinh gọn bộ máy, chắc chắn sẽ có sự dư thừa về nhân lực. Cần có chính sách phù hợp để bố trí, sắp xếp lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, đảm bảo không gây tâm lý hoang mang, mất ổn định trong bộ máy.

Mặt khác, cần nâng cao năng lực quản lý ở cấp xã và cấp tỉnh. Khi bỏ cấp huyện, cấp xã sẽ gánh vác nhiều nhiệm vụ hơn, trong khi cấp tỉnh phải có bộ máy đủ mạnh để điều phối và quản lý. Vì vậy, cần có giải pháp đào tạo, nâng cao năng lực cán bộ, đồng thời cải thiện cơ sở hạ tầng, công nghệ thông tin để đảm bảo sự vận hành thông suốt.

Cuối cùng, tăng cường cơ chế giám sát, đánh giá trong quá trình thực hiện. Việc sáp nhập cần có lộ trình rõ ràng, kèm theo cơ chế đánh giá, tổng kết từng giai đoạn để rút kinh nghiệm, điều chỉnh chính sách kịp thời, đảm bảo đạt được mục tiêu đề ra.

Nếu thực hiện tốt các yếu tố trên, tôi tin rằng chủ trương sáp nhập tỉnh và bỏ cấp huyện sẽ mang lại hiệu quả thực chất, giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Cảm ơn ông !

Luân Dũng

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/nhung-tieu-chi-dac-biet-quan-trong-khi-sap-nhap-cap-tinh-post1722698.tpo