Những tín hiệu tích cực cho đàm phán hòa bình Nga - Ukraine

7 giờ trướcBài gốc

Mỹ và Nga nỗ lực bình thường hóa quan hệ

Phát biểu trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Anh Keir Starmer nhân chuyến thăm của ông này đến Washington hôm 27-2, Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định tiến trình đàm phán hòa bình nhằm chấm dứt xung đột Ukraine đang tiến triển nhanh chóng. Ông Trump nhấn mạnh: “Chúng tôi đang nỗ lực hết sức để chấm dứt cuộc chiến đó. Tôi nghĩ chúng tôi đã đạt được nhiều tiến triển và tôi nghĩ rằng tiến trình này đang diễn ra khá nhanh chóng… Sẽ sớm thôi hoặc sẽ không bao giờ”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump hội đàm với Thủ tướng Anh Keir Starmer tại Nhà Trắng vào ngày 27-2

Trước đó, phát biểu tại một cuộc họp nội các, ông Trump tin rằng có thể đạt được hòa bình ở Ukraine. Ông Trump cho biết: “Tôi đã có những cuộc trò chuyện rất tốt với Tổng thống Nga Vladimir Putin, với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Chỉ 4 tuần trước, không ai nói chuyện với ai cả. Thậm chí không ai nghĩ đến đối thoại. Không ai nghĩ có thể đạt được hòa bình”. Theo ông Trump, bước tiếp theo hướng tới một giải pháp hòa bình ở Ukraine nên là lệnh ngừng bắn, mà ông tin rằng có thể đạt được nhanh chóng.

Trong khi đó, nỗ lực cải thiện quan hệ Mỹ - Nga đang được tích cực triển khai. Các phái đoàn từ Nga và Mỹ đã gặp nhau tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, để thảo luận về việc khôi phục hoạt động của các đại sứ quán hai nước. Cuộc họp diễn ra chưa đầy 10 ngày sau khi phái đoàn ngoại giao hai nước gặp nhau tại Thủ đô Riyadh (Saudi Arabia) để thảo luận về cuộc chiến ở Ukraine cũng như quan hệ song phương. Đây là những bước đi nhằm bình thường hóa quan hệ Mỹ - Nga, mở ra cơ hội cho việc đi vào đàm phán hòa bình Ukraine.

Những tuyên bố phát đi từ Matxcơva cũng cho thấy nhiều tín hiệu tích cực. Đánh giá về quan hệ Nga - Mỹ, Tổng thống Nga Putin cho rằng các cuộc tiếp xúc với chính quyền Tổng thống Mỹ Trump “mang lại hy vọng”. Theo ông Putin, chính quyền mới của Mỹ đang thể hiện “tính thực dụng và một tầm nhìn thực tế về tình hình”. Matxcơva nhận thấy “các đối tác” tại Washington đã từ bỏ nhiều khuôn mẫu cũ, những “quy tắc” tự phong, cũng như các định kiến tư tưởng của người tiền nhiệm Joe Biden.

Trên thực tế, phía Mỹ tỏ ra sẵn sàng làm việc để khôi phục quan hệ với Nga, đồng thời giải quyết các vấn đề “mang tính hệ thống” trong cấu trúc an ninh toàn cầu - những yếu tố đã dẫn đến xung đột Ukraine và các cuộc khủng hoảng khác. Phát biểu tại một cuộc họp nội các, ông Trump cho rằng việc Ukraine sẽ không trở thành thành viên của NATO sẽ là một phần của thỏa thuận tương lai nhằm chấm dứt xung đột. Ông Trump khẳng định: “Họ hãy quên NATO đi. Tôi nghĩ đó có thể là lý do khiến cuộc xung đột này nổ ra”.

Một sự kiện đáng chú ý khác là ngày 24-2, lần đầu tiên kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra, Hội đồng bảo an LHQ đã thông qua được một nghị quyết do Mỹ soạn thảo kêu gọi nhanh chóng chấm dứt cuộc xung đột, đồng thời hối thúc thiết lập nền hòa bình bền vững giữa Ukraine và Nga. Nghị quyết không chỉ trích Moskva, bất chấp nỗ lực của Pháp, Anh, Đan Mạch và Slovenia để đưa những câu từ phản đối Nga vào văn bản.

Đại sứ Nga tại LHQ Vassily Nebenzia đã hoan nghênh nghị quyết này, nhấn mạnh rằng Moskva coi đây là nền tảng cho các nỗ lực hòa bình tiếp theo. Ông thừa nhận những thay đổi mang tính xây dựng trong lập trường của Mỹ về cuộc xung đột Ukraine và mô tả nghị quyết này là nỗ lực đầu tiên nhằm đưa ra một văn bản thực dụng, hướng tới tương lai của HĐBA Liên hợp quốc. Ông Nebenzia cũng tuyên bố rằng nghị quyết này cung cấp cái nhìn thoáng qua về sự hợp tác mang tính xây dựng giữa các bên tham gia toàn cầu chủ chốt về an ninh châu Âu và quốc tế, mang lại sự lạc quan thận trọng.

Châu Âu tìm cách ngăn Mỹ và Nga cải thiện quan hệ

Nhiều tín hiệu tích cực liên quan đến đàm phán hòa bình xung đột ở Ukraine đã xuất hiện. Tuy nhiên, chưa thể tự tin rằng những tiến triển sẽ sớm xuất hiện bởi vẫn còn nhiều lực cản, từ cả hai phía đối đối đầu là Nga và Ukraine, và cả từ bên ngoài. Phức tạp nhất là xử lý các vùng lãnh thổ của Ukraine mà Nga hiện đang kiểm soát. Nó bao gồm bán đảo Crimea sáp nhập vào Nga năm 2014 và 4 tỉnh của Ukraine gồm Lugansk, Donetsk, Kherson, Zaporizhia sáp nhập vào Nga năm 2022 sau các cuộc trưng cầu dân ý. Trao đổi với với các phóng viên ngày 27-2, Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khẳng định: “Các lãnh thổ đã trở thành chủ thể của Liên bang Nga, được ghi trong hiến pháp nước ta, là một phần không thể tách rời của đất nước chúng tôi. Đây là điều không thể phủ nhận và không thể thương lượng”.

Trước đó, phát biểu tại một cuộc họp báo ở Qatar, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cũng nhấn mạnh Moskva không chấp nhận ngừng các hoạt động quân sự dọc theo tiền tuyến hiện tại. Ông Lavrov tuyên bố: “Một số người nói: Tốt thôi, đã có những ý tưởng hòa bình. Hãy giữ nguyên chiến tuyến. Đây là khu vực Nga kiểm soát, kia là Ukraine kiểm soát. Mọi chuyện sẽ kết thúc. Tôi muốn nói là trước hết, điều đó sẽ không xảy ra. Nó đã được quy định trong hiến pháp Nga”. Theo ông Lavrov, những vùng lãnh thổ còn lại thuộc 4 vùng Nga sáp nhập cần phải do Moskva kiểm soát để chấm dứt chiến sự.

Trong khi đó, Ukraine nhấn mạnh bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng phải có điều khoản Nga rút quân hoàn toàn khỏi nước này, bao gồm ở cả bán đảo Crimea mà Moskva sáp nhập năm 2014. Ukraine muốn được làm chủ tương lai của chính họ, trong bất kỳ cuộc đàm phán hòa bình nào. Nói về nỗ lực đàm phán Mỹ - Nga, Tổng thống Zelensky tuyên bố: “Ukraine cho rằng bất kỳ cuộc đàm phán nào về Ukraine mà không có Kiev tham gia đều không có kết quả. Chúng tôi không thể công nhận một thỏa thuận về chúng tôi mà chúng tôi không thương lượng”.

Những nỗ lực đàm phán hòa bình ở Ukraine còn gặp phải sự phản đối của nhiều nước châu Âu. Trong các chuyến thăm đến Mỹ hồi đầu tuần, cả Thủ tướng Anh Starmer và Tổng thống Pháp Macron đều bày tỏ lo ngại rằng việc ông Trump quyết liệt theo đuổi chấm dứt chiến sự có thể sẽ phải nhượng bộ quá nhiều với ông Putin. Thủ tướng Anh Starmer đã thúc giục ông Trump cần bảo vệ Ukraine sau bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào có thể đạt được với Moskva, đồng thời cảnh báo không nên “ban thưởng” cho Tổng thống Nga Putin quá nhiều.

Theo Tổng thống Putin, một số thành phần tinh hoa phương Tây “không hài lòng” về khả năng quan hệ Nga và Mỹ sẽ hòa dịu lại, và sẽ tìm cách “phá hoại” cuộc đối thoại vừa được khôi phục giữa hai cường quốc. Phát biểu tại cuộc họp của Hội đồng quan chức Cơ quan an ninh Nga (FSB), ông Putin nói: “Chúng tôi nhận thức được rằng không phải ai cũng vui mừng khi các cuộc tiếp xúc Nga - Mỹ được nối lại. Một bộ phận trong giới tinh hoa phương Tây vẫn cam kết duy trì sự bất ổn trên thế giới, và những thế lực này sẽ tìm cách làm gián đoạn hoặc phá hoại cuộc đối thoại vừa được khôi phục”.

Điều này thể hiện rõ trong trả lời phỏng vấn báo chí khi thăm Washington ngày 27-2 của Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Kaja Kallas. Bà Kallas cho rằng NATO là đảm bảo an ninh tốt nhất cho Ukraine, đồng thời cáo buộc ông Trump phản đối kết nạp Kiev vì tin lời Moskva. Bà Kallas khẳng định: “Tại sao chúng ta gia nhập NATO? Đó là vì chúng ta lo ngại về Nga. Điều duy nhất thực sự hiệu quả hay đảm bảo an ninh duy nhất hiệu quả là chiếc ô của NATO”. Bà Kallas cũng tỏ ra không đồng tình với lời bình luận của ông Trump rằng việc mở rộng NATO sang Ukraine “là lý do khiến mọi chuyện bắt đầu”.

Hoàng Sơn

Nguồn ANTĐ : https://anninhthudo.vn/nhung-tin-hieu-tich-cuc-cho-dam-phan-hoa-binh-nga-ukraine-post604787.antd