Những tờ báo và nhà báo đầu tiên ở nước ta

19 giờ trướcBài gốc

NHỮNG TỜ BÁO VÀ NHÀ BÁO ĐẦU TIÊN Ở NƯỚC TA

(Báo Bình Phước, 24-6-1998)

NGUYỄN XUYẾN

Tờ báo tiếng Pháp đầu tiên

Tờ báo tiếng Pháp đầu tiên là tờ Le Bulletin Officiel de L’expédition de la Co-chinchine (Nam kỳ viện chính công báo), xuất bản năm 1861, do Thống đốc Nam kỳ là Bonard trực tiếp làm chủ nhiệm, số ra đầu tiên vào ngày 29-9-1861 ở Nam kỳ. Báo ra mỗi tuần một kỳ, chủ yếu đăng tin các sự kiện quân đội Pháp ở Nam kỳ. Năm 1862, Bonard cho ra tiếp tờ Xã thôn công báo bằng chữ Hán, nhằm làm cho dân bản xứ quy thuận Pháp. Cả hai tờ báo đầu tiên đều là công báo có nhiệm vụ in các công văn, nghị định của Chính phủ Pháp. Bọn Pháp ở Nam kỳ còn cho ra tiếp tờ Tin Sài Gòn vào năm 1864 bằng tiếng Pháp. Tờ Tin Sài Gòn mỗi kỳ đều có phụ trương văn học, lịch sử nhằm phục vụ các thương gia Pháp đang làm ăn buôn bán với Viễn Đông.

Tờ báo tiếng Việt đầu tiên

Tờ báo tiếng Việt đầu tiên ở Nam kỳ là tờ Gia Định báo do một người Pháp là Ernest Pot-teaux phụ trách, ra đời ngày 15-4-1864 tại Sài Gòn. Đến năm 1869, Trương Vĩnh Ký được giao làm giám đốc và Huỳnh Tịnh Của làm chủ bút. Lúc đầu, báo phát hành mỗi tháng một kỳ vào ngày 15 hàng tháng. Báo in 4 trang khổ 15x32cm. Ngoài phần tin tức, báo còn đăng tải về văn chương, lịch sử. Tờ Gia Định báo tồn tại hơn 40 năm thì đình bản.

Tờ báo đầu tiên xuất bản tại Bắc kỳ là tờ Bảo Hộ Nam Dân in bằng hai chữ Hán và Việt, đặt trụ sở ở Hải Phòng, do người Pháp tên là Đờ Quyerơ Đơ Gô Lanh làm chủ nhiệm, số ra đầu tiên vào ngày 7-8-1888.

Tờ báo tiếng Việt đầu tiên ở Trung kỳ là tờ Tiếng Dân do Huỳnh Thúc Kháng làm chủ bút, đặt trụ sở tại Huế, số ra đầu tiên vào ngày 10-8-1927, ra được 1.766 số thì bị đình bản vào ngày 21-4-1943. Đây là tờ báo quan tâm đến nỗi thống khổ của người dân lúc bấy giờ.

Tờ báo do người phụ nữ Việt Nam đầu tiên làm chủ bút là tờ tuần báo Nữ Giới Chung (Tiếng chuông của bạn gái) do bà Nguyệt Ánh, tức là bà Nguyễn Thị Xuân Khuê làm chủ bút năm 1917. Tờ báo này chủ trương nâng cao dân trí, khuyến khích công, nông, thương, nhất là đề cao vai trò của nữ giới. Ngày 17-7-1918, tờ báo bị đình bản.

Nhà báo Việt Nam đầu tiên

Ông Trương Vĩnh Ký (1837-1898) là nhà báo đầu tiên của Việt Nam. Ông còn được đánh giá là một nhà văn hóa, một nhà khoa học, một nhà văn lớn… Năm 1874, ông được thế giới bầu chọn vào hạng “Thập bát anh đào” (mười tám vị tài giỏi) của thế giới. Ông thông tỏ cổ kim, và sử dụng thành thạo 15 ngoại ngữ. Ông làm báo, dạy học, thông ngôn, viết sách, làm tự điển, sáng tác văn thơ… Trương Vĩnh Ký có công lớn trong việc truyền bá chữ quốc ngữ. Trong hoạt động báo chí, ông có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự hình thành và phát triển của báo chí tiếng Việt.

Nhà báo và tờ báo cách mạng Việt Nam đầu tiên

Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhà báo cách mạng Việt Nam đầu tiên.

Tháng 7-1921, tại Pháp, Nguyễn Ái Quốc cùng một số nhà cách mạng lập ra Hội Liên hiệp thuộc địa và xuất bản tờ báo Le Paria (Người cùng khổ) làm cơ quan tuyên truyền của hội. Nguyễn Ái Quốc vừa là chủ nhiệm kiêm chủ bút và quản lý. Tờ báo này đã vạch trần chính sách đàn áp, bóc lột của bọn đế quốc với nhân dân các nước thuộc địa, truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin, thức tỉnh các dân tộc bị áp bức đứng dậy đấu tranh giành độc lập dân tộc, trong đó có dân tộc Việt Nam.

Cuối năm 1924, Nguyễn Ái Quốc bí mật sang Quảng Châu (Trung Quốc), thành lập Việt Nam cách mạng đồng chí hội và xuất bản tờ báo Thanh Niên làm cơ quan ngôn luận. Báo Thanh niên ra số đầu tiên ngày 21-6-1925 và được coi là tờ báo cách mạng Việt Nam đầu tiên. Và ngày 21-6 trở thành Ngày báo chí Việt Nam.

Nguồn Bình Phước : https://baobinhphuoc.com.vn/news/548/170427/nhung-to-bao-va-nha-bao-dau-tien-o-nuoc-ta