Theo UBND tỉnh Nình Bình, việc thành lập Sở Ngoại vụ tỉnh Ninh Bình xuất phát từ yêu cầu thực tiễn trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, đặc biệt sau khi hợp nhất ba tỉnh Hà Nam, Nam Định và Ninh Bình. Việc sáp nhập đã làm gia tăng mạnh quy mô địa bàn, dân số cũng như khối lượng các hoạt động kinh tế – xã hội có yếu tố nước ngoài, đòi hỏi phải có một cơ quan chuyên trách, đủ thẩm quyền để tham mưu và điều phối thống nhất công tác đối ngoại của địa phương.
Hiện nay, toàn tỉnh có 739 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) với tổng vốn đăng ký hơn 14,4 tỷ USD; kim ngạch xuất khẩu năm 2025 ước đạt 22,75 tỷ USD; hơn 5.000 người nước ngoài đang sinh sống và làm việc. Bên cạnh đó, tỉnh đang triển khai nhiều chương trình hợp tác quốc tế, dự án ODA và các khoản viện trợ phi chính phủ nước ngoài, đặt ra yêu cầu ngày càng cao đối với công tác quản lý, điều phối hoạt động đối ngoại.
Việc thành lập Sở Ngoại vụ tỉnh Ninh Bình xuất phát từ yêu cầu thực tiễn trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.
Trong khi đó, chức năng quản lý nhà nước về đối ngoại hiện đang được UBND tỉnh giao cho Văn phòng UBND tỉnh, trực tiếp là Phòng Ngoại vụ tham mưu và triển khai thực hiện. Phòng Ngoại vụ là đơn vị cấp phòng, được giao 10 biên chế nhưng hiện chỉ có 6 công chức; các sở, ban, ngành và UBND các xã, phường chưa có cán bộ chuyên trách về công tác đối ngoại.
Do là đơn vị cấp phòng, Phòng Ngoại vụ chưa có đầy đủ thẩm quyền để chủ trì ký kết hoặc phối hợp xây dựng các chương trình, kế hoạch, văn bản mang tính quốc tế; chủ trì công tác đối ngoại nhân dân, ngoại giao kinh tế, hay phối hợp trực tiếp với Bộ Ngoại giao, các cơ quan đại diện nước ngoài và tổ chức quốc tế. Điều này khiến tỉnh Ninh Bình chưa thực sự chủ động trong các hoạt động đối ngoại quy mô lớn, hạn chế khả năng phản ứng nhanh và linh hoạt trước các yêu cầu quốc tế, nhất là trong xúc tiến đầu tư, hợp tác quốc tế và hỗ trợ doanh nghiệp địa phương tham gia chuỗi giá trị toàn cầu.
Theo Đề án, Sở Ngoại vụ tỉnh Ninh Bình dự kiến là cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, có chức năng tham mưu và tổ chức thực hiện quản lý nhà nước về đối ngoại; làm đầu mối hợp tác và hội nhập quốc tế, ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa và đối ngoại nhân dân; quản lý đoàn ra, đoàn vào, hội nghị, hội thảo quốc tế; thực hiện công tác lãnh sự, người Việt Nam ở nước ngoài, thông tin đối ngoại; vận động và quản lý viện trợ quốc tế, qua đó thu hút nguồn lực bên ngoài phục vụ phát triển kinh tế – xã hội, quảng bá hình ảnh và nâng cao vị thế của tỉnh Ninh Bình.
Theo kế hoạch, UBND tỉnh Ninh Bình sẽ trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết thành lập Sở Ngoại vụ trước ngày 31/12/2025; Sở Ngoại vụ dự kiến chính thức đi vào hoạt động từ ngày 01/01/2026.
Vân Hồng - CTV Trần Hồng/VOV.VN