Không chủ quan trước những nguy cơ
Theo thống kê của Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (PC04), Công an tỉnh Hà Nam, tính đến tháng 5/2025, toàn tỉnh có 1.670 đối tượng trong diện quản lý liên quan đến ma túy, trong đó có 752 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý, còn lại là người sử dụng trái phép, bị quản lý sau cai và nghi sử dụng ma túy. Các đối tượng sử dụng trái phép chất ma túy ngày càng trẻ hóa, nhiều người ở độ tuổi từ 16 đến 35. Dù chưa phát hiện trường hợp trẻ em nghiện ma túy, song theo Trung tá Lê Thị Chiều, Phó Đội trưởng Đội Tham mưu, Phòng PC04, Công an tỉnh, hiện nay, nguy cơ ma túy xâm nhập học đường rất cao. Các đối tượng phạm tội ma túy ngày càng tinh vi, lợi dụng mạng xã hội, lôi kéo học sinh, sinh viên tham gia vận chuyển hoặc sử dụng ma túy trá hình qua thuốc lá điện tử, nước vui, bóng cười, tem giấy… Đây thực sự là vấn đề rất đáng lo ngại.
Thực tế, không ít lần, những sản phẩm từng được học sinh sử dụng tưởng chừng vô hại như: kẹo ngậm, siro… khi kiểm tra lại phát hiện có chứa các chất hướng thần, chất ma túy tổng hợp. Ở nhiều địa phương ngoài tỉnh, đã có những trường hợp học sinh bị lôi kéo thử nghiệm “cho biết”, sau đó phụ thuộc và dần trượt dài vào cạm bẫy ma túy. Thực tế này cho thấy, dù đã được cảnh tỉnh từ báo chí, từ các bài học pháp luật trong trường, từ chính các vụ việc được xét xử công khai nhưng ma túy vẫn len lỏi vào đời sống xã hội, vào môi trường học đường theo những hình thức mới và tinh vi hơn.
Học sinh Trường THCS Lam Hạ (TP Phủ Lý) tham gia giao lưu tình huống chủ đề về phòng, chống ma túy học đường.
Nhận thức rõ tính chất nghiêm trọng của nguy cơ ma túy xâm nhập trường học, những năm qua, Công an tỉnh đã đẩy mạnh triển khai nhiều giải pháp phòng, chống ma túy học đường một cách đồng bộ. Trung tá Nguyễn Trọng Hợp, Phó Trưởng phòng PC04, Công an tỉnh cho biết: Đơn vị đã tham mưu với Giám đốc Công an tỉnh chỉ đạo các đơn vị phối hợp chặt chẽ với Sở Giáo dục và Đào tạo, các cơ sở giáo dục, các tổ chức đoàn thể và chính quyền cơ sở tăng cường nhiều biện pháp phòng ngừa ma túy học đường, trong đó chú trọng việc tuyên truyền, tập huấn, kiểm tra, kiểm soát... Theo đó, lực lượng công an cấp xã đã tổ chức ký cam kết đối với các hộ dân, nhà trường, cán bộ, giáo viên, học sinh, người lao động trên địa bàn về việc không sử dụng trái phép chất ma túy, không vi phạm pháp luật về ma túy. Tính riêng từ đầu năm 2025 đến nay, toàn tỉnh đã tổ chức 183 buổi tuyên truyền phòng chống ma túy tại các địa bàn dân cư, trường học, cơ quan, doanh nghiệp với hơn 8.000 người tham gia. Các hoạt động tuyên truyền được triển khai đa dạng về hình thức, từ tuyên truyền trực tiếp, tuyên truyền lưu động bằng xe phát thanh, phát tờ rơi, video clip... cho tới treo băng rôn, khẩu hiệu, xây dựng và phát sóng hàng nghìn lượt tin, bài, phóng sự trên báo, đài và mạng xã hội. Nhiều mô hình “không ma túy” được triển khai sâu rộng đến từng cơ sở, tổ dân phố, nhà trường và doanh nghiệp. Tính đến tháng 4/2025, toàn tỉnh có 899 trường học đăng ký mô hình “Trường học không ma túy”; 84 tổ dân phố, 658 thôn, 462 công ty và công trường đăng ký mô hình “không ma túy”. Đặc biệt, 100% xã, phường, thị trấn đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện xây dựng "Xã, phường, thị trấn không ma túy”, trong đó có 33 đơn vị phấn đấu đạt tiêu chí không ma túy trong năm 2025.
Xây dựng môi trường sống an toàn cho trẻ
Phường Châu Cầu, thành phố Phủ Lý là địa bàn có mật độ dân cư đông nhất tỉnh và là nơi có nhiều trường học. Trung tá Trương Quang Hà, Trưởng Công an phường cho biết: Trên cơ sở xác định công tác phòng ngừa ma túy học đường là trọng tâm, từ đầu năm đến nay, đơn vị đã phối hợp các trường học trên địa bàn tổ chức hàng chục buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho hàng nghìn lượt giáo viên, học sinh và phụ huynh tham gia. Lực lượng công an cơ sở cũng thường xuyên kiểm tra các địa điểm có nguy cơ như: quán internet, các quán hàng trước cổng trường học, nhà trọ... Cùng với đó, công an phường đẩy mạnh công tác vận động người dân, nhất là phụ huynh học sinh, ký cam kết “3 không”: không sử dụng, không tàng trữ, không tiếp tay cho ma túy. Việc này tạo ra mạng lưới giám sát từ cộng đồng, góp phần phát hiện, ngăn chặn sớm các biểu hiện vi phạm.
Tính riêng từ đầu năm 2025 đến nay, toàn tỉnh đã tổ chức 183 buổi tuyên truyền phòng chống ma túy tại các địa bàn dân cư, trường học, cơ quan, doanh nghiệp với hơn 8.000 người tham gia. Các hoạt động tuyên truyền được triển khai đa dạng về hình thức, từ tuyên truyền trực tiếp, tuyên truyền lưu động bằng xe phát thanh, phát tờ rơi, video clip... cho tới treo băng rôn, khẩu hiệu, xây dựng và phát sóng hàng nghìn lượt tin, bài, phóng sự trên báo, đài và mạng xã hội. Nhiều mô hình “không ma túy” đã được triển khai sâu rộng đến từng cơ sở, tổ dân phố, nhà trường và doanh nghiệp.
Tuy nhiên, việc bảo vệ trẻ em khỏi ma túy không chỉ là việc của lực lượng công an, càng không phải nhiệm vụ có thể hoàn thành chỉ bằng vài buổi tuyên truyền mà cần sự kiên trì, sự tham gia đồng bộ và trách nhiệm rõ ràng từ gia đình, nhà trường, xã hội. Trong môi trường học đường, ngoài việc đẩy mạnh tuyên truyền về tác hại của ma túy cần trang bị cho học sinh kỹ năng nhận diện các thủ đoạn dụ dỗ, khả năng từ chối trước các tình huống lôi kéo và khơi dậy cho các em sự tự trọng, ý thức pháp luật, bản lĩnh cá nhân. Đối với gia đình, các bậc cha mẹ cần chủ động hơn trong việc quan sát, lắng nghe con cái, nhất là khi con đang ở tuổi vị thành niên - giai đoạn dễ bị tổn thương và dễ bị tác động từ bên ngoài... Còn trong cộng đồng, vai trò của đoàn thể, tổ chức tôn giáo, báo chí và mạng xã hội ngày càng quan trọng trong việc định hướng, cung cấp thông tin chính xác, góp phần nâng cao hiệu quả phòng, chống ma túy.
Những mô hình như “Giáo xứ không ma túy” được triển khai ở 65/65 giáo xứ trên địa bàn tỉnh đã và đang mang lại hiệu quả tích cực, tạo sự lan tỏa và sức mạnh tinh thần trong cộng đồng giáo dân cùng chung tay ngăn ngừa tệ nạn ma túy... Việc bảo vệ trẻ em trước hiểm họa ma túy chính là giữ cho xã hội một tương lai lành mạnh.
Giang Nam