Gần 300kg ma túy do lực lượng chức năng thu giữ trong Chuyên án QB525. Ảnh: Trúc Hà
“Cuộc chiến” ngày càng cam go
Phi giao tiếp trực tiếp là phương thức được các đối tượng áp dụng triệt để khi thực hiện các giao dịch mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy trong thời gian gần đây. Thông qua mạng xã hội, các “ông trùm” điều hành, chỉ đạo đàn em cất giấu ma túy ở vị trí chỉ định sẵn, sau đó gửi định vị cho người nhận tới lấy. Việc giao nhận sau đó cũng được thực hiện tương tự nhằm đề phòng trường hợp một trong các đầu mối bị bắt giữ, đối tượng cũng không biết gì để khai. Các ông trùm cũng “ưu tiên” tuyển chọn các đối tượng từng ra tù vì tội, nợ nần, ham mê cờ bạc để sẵn sàng “đánh đổi”, miễn là có tiền trả nợ, hút chích. Vì “không có gì hoặc không có nhiều thứ để mất”, nên những kẻ vận chuyển thuê này sẵn sàng nhận việc với giá công rất rẻ mạt.
Có một thực tế là số lượng ma túy bị bắt giữ trong mỗi chuyên án, vụ án ngày càng tăng, số lượng vụ sau lớn hơn vụ trước cho thấy sự liều lĩnh và bất chấp pháp luật của các đối tượng. Ngày 10/5/2025, BĐBP tỉnh Quảng Nam chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng liên quan, bắt giữ đối tượng Trần Ngọc Thái vận chuyển trái phép 38 bánh heroin từ tỉnh Sê Kông (Lào) về Việt Nam qua cửa khẩu quốc tế Nam Giang. Ngày 15/8/2025, BĐBP thành phố Đà Nẵng phối hợp với BĐBP tỉnh Quảng Trị, Đoàn Đặc nhiệm PCMT&TP miền Trung (Cục PCMT&TP BĐBP) triệt phá Chuyên án QB525, bắt giữ đối tượng Nguyễn Thái Long vận chuyển trái phép 295,5kg ma túy tổng hợp các loại. Ngày 5/10/2025, BĐBP tỉnh Quảng Trị đấu tranh thành công Chuyên án QT925.3, bắt 2 đối tượng người Lào, thu giữ 500kg ma túy các loại. Trước đó, ngày 21/9/2025, Cục PCMT&TP BĐBP; Cục C04, Bộ Công an và các đơn vị liên quan đấu tranh thắng lợi Chuyên án A825p, bắt giữ 20 đối tượng, thu giữ 777kg ma túy các loại.
Đặc biệt, trong các chuyên án, vụ án do BĐBP bắt giữ thời gian gần đây cho thấy sự trở lại của “hàng nóng”. Trong Chuyên án QB525, khi khám xét nhà đối tượng Nguyễn Thái Long (thành phố Đà Nẵng) ngày 16/8/2025, lực lượng chức năng đã thu được 2 khẩu súng, trong đó có một khẩu súng quân dụng AK. Ngày 30/11/2024, Đồn Biên phòng cửa khẩu Mỹ Quý Tây (BĐBP tỉnh Tây Ninh) bắt giữ Huỳnh Thiện Đức và Võ Chí Bảo vận chuyển trái phép 10kg ma túy. Từ lời khai của hai đối tượng, lực lượng chức năng khám xét nhà Bùi Đức Hiển (trú tại xã Đức Huệ, tỉnh Tây Ninh), phát hiện một khẩu súng quân dụng và 7 viên đạn. Tháng 12/2024, Đoàn 3 và Phòng 3 (C04, Bộ Công an) đấu tranh thành công Chuyên án A3-1124p, triệt phá đường dây vận chuyển ma túy từ khu vực biên giới Long An về thành phố Hồ Chí Minh, bắt giữ 5 đối tượng, thu giữ 65kg ma túy, 20 bánh heroin và 2 khẩu K59 với 14 viên đạn. Khi được hỏi về vũ khí mang theo, các đối tượng cho biết, mục đích để “khè” các băng nhóm khác và chống trả lực lượng chức năng khi bị vây bắt, bởi “nếu không chống trả thì với số lượng ma túy đặc biệt lớn cũng không còn cơ hội sống”.
Khẩu súng do lực lượng chức năng thu giữ tại nhà đối tượng Bùi Đức Hiển. Ảnh: Trúc Hà
Nỗ lực đấu tranh pháp lý
Xác lập chuyên án là yếu tố tiên quyết trong việc đấu tranh với tội phạm ma túy, bởi từ đó, lực lượng chức năng điều tra, xác minh, xác định được phương thức, thủ đoạn và khoanh vùng đối tượng, lên phương án bắt quả tang để truy tố trước pháp luật. Đây là những tài liệu quan trọng để đấu tranh với các đối tượng khi bị bắt giữ nhưng vẫn một mực khẳng định “không biết, không liên quan”. Bên cạnh đó, việc phối hợp với các lực lượng Công an, Viện Kiểm sát luôn được đề cao, chú trọng không chỉ trong quá trình điều tra, xác minh, xác lập chuyên án, mà còn trong hoạt động tố tụng. Đặc biệt, ngày càng nhiều đơn vị áp dụng biện pháp giám định ADN của đối tượng trên tang vật, trở thành chứng cứ vật chất, giúp Viện Kiểm sát nhân dân phê chuẩn lệnh bắt người, khởi tố vụ án, dù đối tượng không khai nhận hành vi phạm tội của mình.
Tháng 5/2024, BĐBP tỉnh Quảng Trị đã thực hiện một việc chưa có tiền lệ, đó là tiến hành giám định ADN trên tang vật (là ma túy). Trước đó, ngày 6/5/2024, Đồn Biên phòng Thuận bắt quả tang đối tượng Lê Viết Dũng (sinh năm 1987, trú tại thành phố Huế) đang có hành vi mua bán, vận chuyển trái phép 6.610 viên hồng phiến. Lê Viết Dũng khai nhận, mua số ma túy trên của Lê Thanh Tâm (sinh năm 1988, trú tại tỉnh Quảng Trị). Tuy nhiên, trong quá trình làm việc, Tâm liên tục phủ nhận bản thân liên quan đến số ma túy bị BĐBP bắt giữ. Nhận thấy tài liệu hiện có chưa đủ, cần phải có chứng cứ thuyết phục hơn để đấu tranh, Đại tá Lê Văn Phương, Chỉ huy trưởng BĐBP tỉnh Quảng Trị nhất trí với đề xuất lấy mẫu vật sinh học để giám định ADN trên tang vật. Mẫu tóc, móng tay, niêm mạc miệng của Lê Viết Dũng, Lê Thanh Tâm và 2 chiếc túi ni ông dùng để gói 6.610 viên ma túy được chuyển đến Phân viện Khoa học hình sự tại Đà Nẵng để giám định. Ngày 10/5/2024, Phân viện Khoa học hình sự tại Đà Nẵng đã cho kết quả giám định, trên cả 2 túi ni lông tang vật đều có ADN của Lê Thanh Tâm và Lê Viết Dũng. Ngày 11/5/2024, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Trị đã phê duyệt lệnh bắt giữ người trong trường hợp khẩn cấp của Đồn Biên phòng Thuận đối với Lê Thanh Tâm.
Ngày 12/3/2025, Đoàn 3 đã bắt giữ 3 đối tượng có hành vi mua bán, vận chuyển trái phép hơn 30kg ma túy. Tuy nhiên, đối tượng Đàm Quang Thương (sinh năm 1970, trú tại thành phố Hồ Chí Minh, bị bắt trong quá trình truy xét) phủ nhận có liên quan đến số ma túy trên. Trên cơ sở kết luận giám định ADN có trên cân điện tử, túi bóng (là tang vật thu giữ khi bắt giữ các đối tượng), Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Long An cũng đã phê duyệt lệnh bắt người đối với Đàm Quang Thương.
Hoạt động tố tụng của BĐBP luôn đảm bảo đúng người, đúng tội và tránh oan sai, bởi vậy, việc giám định ADN trên tang vật là chứng cứ vật chất quan trọng. Ngày 20/6/2025, qua việc kiểm tra, kiểm soát, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Bờ Y (BĐBP tỉnh Kon Tum), Hải quan cửa khẩu quốc tế Bờ Y phát hiện trên xe ô tô khách mang biển kiểm soát 82E-00214 một thùng bia Lào có cất giấu bên trong 4.242 viên ma túy và 95 gói ni lông ma túy dạng đá. Tuy nhiên, Thái Văn Bé (sinh năm 1995, trú tại thôn Vĩnh Phú 7, xã Mỹ Tài, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định) - người được nhà xe và hành khách trên xe khẳng định là người đã mang thùng bia này khi đón xe ở huyện Mương Cầu (tỉnh Attapeu, Lào) lại không nhất quán lời khai về việc mình có liên quan, khẳng định thùng bia không phải của mình. Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Bờ Y phối hợp với lực lượng chức năng lấy mẫu tóc, vỏ thùng bia gửi giám định ADN tại Phân viện Khoa học hình sự tại Đà Nẵng. Kết quả giám định cho thấy trên thùng bia đựng ma túy có mẫu ADN của Thái Văn Bé.
Trúc Hà