Nỗ lực đẩy nhanh tỷ lệ hành khách sử dụng sinh trắc học tại sân bay

3 giờ trướcBài gốc

Ngày 13/9/2025, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 24/CT-TTg về việc thúc đẩy triển khai các giải pháp công nghệ phục vụ người dân và doanh nghiệp gắn với dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử.

Chỉ thị nhấn mạnh yêu cầu tăng tốc ứng dụng công nghệ sinh trắc học trong toàn bộ quy trình làm thủ tục bay, từ khâu check-in, kiểm soát an ninh đến cửa lên máy bay.

Đây là bước tiến quan trọng trong chuyển đổi số quốc gia, gắn liền với dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử. Nếu hoàn thành đúng lộ trình, chỉ trong hơn một năm nữa, Việt Nam sẽ đạt mốc 100% cảng hàng không áp dụng công nghệ sinh trắc học, mang lại trải nghiệm “bay không cần giấy tờ” cho hàng triệu hành khách.

Theo đó, đến ngày 30/10/2025, toàn bộ các cảng hàng không trên cả nước phải hoàn tất việc triển khai công nghệ sinh trắc học toàn trình. Mốc chậm nhất là 1/12/2025, hành khách sẽ không còn phải sử dụng giấy tờ khi làm thủ tục bay.

Lãnh đạo Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cho biết, việc ứng dụng công nghệ sinh trắc học vào quy trình thủ tục hàng không là yêu cầu cấp thiết hiện nay.

ACV cho rằng, sau một thời gian triển khai thử nghiệm tại một số cảng hàng không, từ 16/7 đến 15/9/2025, các cảng hàng không trực thuộc đã bước vào giai đoạn triển khai thực tế, với mục tiêu từng bước xây dựng một hệ sinh thái hàng không thông minh.

Hành khách sử dụng CCCD có gắn chip để làm thủ tục bay tại Cảng HKQT Nội Bài

Kết quả từ 1/8 đến 15/9, tất cả các phương thức sử dụng định danh điện tử và thiết bị kiểm soát đều tăng trưởng tốt hơn về tỷ lệ đạt được. Điều này cho thấy mức độ triển khai và thói quen hành khách sử dụng dịch vụ đã được cải thiện rõ rệt.

Tuy nhiên, tại nhiều sân bay, thiết bị phục vụ sinh trắc vẫn chưa hoàn thiện. Cùng với đó, thời gian qua vẫn còn tình trạng phát sinh lỗi kết quả về chậm hoặc không thành công tại cửa an ninh tự động ở một số cảng hàng không khiến hành khách e ngại với trải nghiệm mới.

Lý giải về tình trạng tỉ lệ hành khách sử dụng sinh trắc học tại sân bay còn thấp, trao đổi với phóng viên Báo PLVN, đại diện ACV cho biết, giai đoạn từ giữa tháng 8 đến 15/9 vừa qua được ACV đánh giá là giai đoạn cao điểm và mang tính then chốt trong việc mở rộng phạm vi áp dụng cũng như gia tăng tỷ lệ hành khách trải nghiệm dịch vụ sinh trắc học toàn trình.

Do đó, đơn vị này đã khảo sát, lắp đặt các thiết bị như kiosk xác thực sinh trắc học cũng như thiết bị phục vụ kiểm tra an ninh bằng công nghệ sinh trắc học. Tuy nhiên, điều khó khăn hiện nay là việc nhập khẩu, lắp đặt hệ thống công nghệ cao như e-gate, camera nhận diện, đường truyền kép dự phòng...

Đây là những công việc cần thời gian, không thể hoàn thành gấp trong thời gian ngắn. Hơn nữa, chi phí đầu tư cho các hệ thống thiết bị hiện đại này cũng ở mức cao. Toàn bộ hệ thống để thực hiện quét sinh trắc học tại sân bay bao gồm cổng tự động, camera AI và phần mềm tích hợp. Cùng với đó là chi phí đào tạo đội ngũ "trợ lý số" tại sân bay.

ACV đã phối hợp cùng các đơn vị liên quan để bảo đảm hạ tầng thiết bị, quy trình khai thác và công tác hướng dẫn hành khách được thực hiện đồng bộ.

Hiện nay, ứng dụng sinh trắc học thông qua ứng dụng định danh điện tử VNeID vẫn chưa áp dụng với một số đối tượng. Cụ thể như trẻ em chưa có tài khoản định danh điện tử VNeID; người trên 60 tuổi do sự thay đổi nét mặt nhanh nên sinh trắc học chưa có độ chính xác cao; người qua phẫu thuật thẩm mỹ mà chưa cập nhật định danh, người nước ngoài không sử dụng VNeID…

Do đó, tại các cảng hàng không quá trình triển khai vẫn phải đồng thời đảm bảo duy trì tối thiểu số làn kiểm tra an ninh truyền thống. Việc này nhằm hạn chế ùn tắc, xử lý tình huống bất thường khi cửa kiểm soát an ninh tự động bị lỗi và đảm bảo luồng di chuyển thông suốt cho hành khách chưa thể sử dụng VNeID.

Ví dụ như tại Cảng HKQT Cam Ranh, cửa an ninh tự động được lắp đặt thay thế hàng rào inox nhưng vẫn duy trì làn kiểm tra an ninh truyền thống, bảo đảm đáp ứng yêu cầu khai thác theo yêu cầu thực tế.

Tới thời điểm hiện nay, một số cảng hàng không đã đạt kết quả tốt và ổn định, khẳng định tính khả thi của hệ thống như Tân Sơn Nhất, Cát Bi, Phú Bài, Chu Lai, Tuy Hòa, Buôn Ma Thuột, Cần Thơ, Côn Đảo và Rạch Giá. Đây là nhóm dẫn đầu trong việc thực hiện ứng dụng công nghệ sinh trắc học vào quy trình tại sân bay.

Tiếp đó là nhóm khá và trung bình, gồm các Cảng HKQT Phú Bài và Cảng HKQT Cát Bi. Hai cảng hàng không này đã có bước cải thiện rõ rệt, đặc biệt trong nửa đầu tháng 9, cho thấy tiềm năng bứt phá nếu tiếp tục được hỗ trợ về hạ tầng và nhân lực.

Riêng một số Cảng HKQT như Phú Quốc, Đà Nẵng, Nội Bài vẫn chưa đạt mức kỳ vọng, đặc biệt ở cửa khởi hành, nơi hành khách có xu hướng chọn luồng truyền thống nhiều hơn.

Lãnh đạo ACV cũng cho rằng, trong thời gian thực hiện vừa qua có phát sinh lỗi kết quả về chậm hoặc không thành công tại cửa an ninh tự động tại một số cảng hàng không, trong đó nguyên nhân một vài trường hợp là do lỗi từ hệ thống sinh trắc học ACV, nhiều trường hợp là do hãng hàng không trả dữ liệu về chậm. Hiện ACV đang cùng với các hãng hàng không khắc phục lỗi này.

Bên cạnh đó, ACV cũng đang tiếp tục duy trì nhóm báo lỗi sinh trắc học, hotline kỹ thuật 24/7 hàng ngày để theo dõi, giám sát các lỗi hiện hữu bao gồm nguyên nhân, phương án khắc phục, thời gian khắc phục và trạng thái đã khắc phục.

Huy Tuấn

Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/no-luc-day-nhanh-ty-le-hanh-khach-su-dung-sinh-trac-hoc-tai-san-bay.html