Đồng hành cùng tỉnh, Bộ đội Biên phòng Cà Mau, đặc biệt là các đơn vị tuyến biển như Đồn Biên phòng Đất Mũi đã và đang triển khai nhiều cách làm sáng tạo, sát thực tiễn để đưa Chỉ thị số 17 vào cuộc sống.
Hiệu quả VMS và Đội tàu thuyền an toàn
Chung tay thực hiện Chỉ thị số 17, cán bộ, chiến sĩ Trạm Kiểm soát Biên phòng Rạch Tàu, Đồn Biên phòng Đất Mũi, luôn túc trực 24/24 nhằm ngăn chặn, xử lý các hành vi khai thác thủy hải sản mang tính hủy diệt; đồng thời chuẩn bị các tài liệu, tờ rơi tuyên truyền cho ngư dân.
Trên phương tiện của anh Huỳnh Vũ Lực, thuyền trưởng ở ấp Kinh Đào Đông (xã Đất Mũi), cán bộ, chiến sĩ biên phòng trực tiếp phổ biến các quy định của Chỉ thị số 17, giải thích cụ thể những hành vi bị nghiêm cấm như: sử dụng xung điện, chất nổ, chất độc; khai thác sai vùng, sai tuyến; không bật thiết bị giám sát hành trình. Những buổi tuyên truyền như vậy trở thành hoạt động thường xuyên của trạm, giúp ngư dân nắm chắc quy định và tự giác chấp hành.
“Từ khi được cán bộ biên phòng tuyên truyền cụ thể về Chỉ thị số 17, tôi và bà con ngư dân hiểu rõ hơn những hành vi bị cấm. Nhờ vậy, mỗi chuyến ra khơi đều bật thiết bị giám sát hành trình và tuân thủ đúng vùng, tuyến khai thác. Làm đúng không chỉ tránh vi phạm mà còn góp phần bảo vệ nguồn lợi cho thế hệ sau này”, anh Huỳnh Vũ Lực bày tỏ.
Anh Huỳnh Vũ Lực được cán bộ Trạm Kiểm soát Biên phòng Rạch Tàu tuyên truyền về các quy định của Chỉ thị số 17.
Cùng với tuyên truyền trực tiếp, hệ thống thiết bị giám sát hành trình (VMS) được xem là giải pháp quan trọng giúp triển khai hiệu quả Chỉ thị số 17. Nhờ VMS, các tàu cá hoạt động sai vùng, tắt thiết bị, di chuyển bất thường hoặc ra vào khu vực cấm đều được phát hiện kịp thời. Khi phát hiện tín hiệu gián đoạn, đơn vị lập tức liên lạc với chủ tàu để nhắc nhở, đồng thời gửi thông tin cho chính quyền xã và lực lượng kiểm ngư phối hợp kiểm tra. Nhiều trường hợp tàu cá cố tình tắt thiết bị đã bị xử lý kịp thời, góp phần hạn chế hành vi khai thác bất hợp pháp.
Một điểm sáng khác trong thực hiện Chỉ thị số 17 là mô hình Đội tàu thuyền an toàn, với nhiều tàu cá tham gia, hỗ trợ lực lượng biên phòng phát hiện và cung cấp thông tin về hoạt động khai thác mang tính hủy diệt. Ngư dân trong đội chủ động báo tin về những tàu sử dụng xung điện, giã cào hay hoạt động lén lút vào ban đêm. Thông tin được xác minh nhanh chóng, giúp lực lượng chức năng kịp thời xử lý, răn đe các hành vi vi phạm. Quan trọng hơn, Đội tàu thuyền an toàn còn lan tỏa tinh thần tự giác tuân thủ pháp luật trong cộng đồng ngư dân, tạo thành mạng lưới hỗ trợ nhau trong khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản.
Thiếu tá Phạm Nam Sơn, Chính trị viên Đồn Biên phòng Đất Mũi, cho biết: “Đội tàu thuyền an toàn góp phần rất lớn trong thực hiện Chỉ thị số 17. Cùng với đó, chúng tôi triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó trọng tâm là nâng cao ý thức của ngư dân. Lực lượng biên phòng luôn bám địa bàn, tích cực tuyên truyền và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để xử lý nghiêm các trường hợp cố tình khai thác hủy diệt”.
Nâng cao ý thức của hộ khai thác thủy sản tuyến sông
Song song với hoạt động trên biển, Đồn Biên phòng Đất Mũi còn triển khai nhiều hình thức tuyên truyền cho người dân trên địa bàn, đặc biệt là các hộ khai thác thủy sản tuyến sông như: tổ chức họp dân, phát thanh qua loa, đến từng hộ gia đình; phối hợp với chính quyền xã vận động chủ tàu ký cam kết không khai thác hủy diệt. Nhiều hộ trước đây có dấu hiệu vi phạm nay chuyển sang khai thác đúng quy định, sử dụng ngư cụ phù hợp, bảo đảm an toàn và thân thiện môi trường.
Đại úy Lê Ngọc Giàu, Trạm trưởng Trạm Kiểm soát Biên phòng Rạch Tàu (giữa), kiểm tra thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá.
“Trước đây, tôi chưa hiểu hết tác hại của khai thác sai quy định. Sau khi được giải thích, tôi chuyển sang sử dụng ngư cụ phù hợp, giảm tác động đến môi trường. Làm đúng luật giúp việc đánh bắt của tôi hiệu quả và an toàn hơn", ông Lý Văn Tiếp, ấp Cồn Mũi (xã Đất Mũi), chia sẻ.
Thiếu tá Phạm Nam Sơn cho biết thêm: “Chúng tôi xác định đồng hành cùng ngư dân là nhiệm vụ lâu dài. Không chỉ tuyên truyền, đơn vị còn hỗ trợ ngư dân trong quá trình vươn khơi, kết nối thông tin qua hệ thống VMS, phát huy Đội tàu thuyền an toàn để kịp thời phát hiện, ngăn chặn các vi phạm trên biển”.
Với tinh thần trách nhiệm cao, Bộ đội Biên phòng Cà Mau đã và đang là lực lượng nòng cốt, gắn bó chặt chẽ với Nhân dân trong thực hiện triển khai Chỉ thị số 17. Từ tuyên truyền trực tiếp, ứng dụng VMS, phát huy Đội tàu thuyền an toàn đến phối hợp với các cấp, các ngành, đơn vị tuyến biển đã góp phần quan trọng trong việc ngăn chặn các hành vi khai thác thủy sản mang tính hủy diệt. Những kết quả đạt được là minh chứng cho nỗ lực chung tay bảo vệ môi trường sinh thái, giữ gìn nguồn lợi thủy sản và hướng tới nghề cá bền vững tại Cà Mau.
Trần Chuyển