“Em là Chau Đết, nhập ngũ 2024. Đây là lần đầu tiên em tham gia việc tìm hài cốt liệt sĩ, việc này cũng không có nhẹ nhàng gì đối với mình bởi vì mình tham gia lần đầu. Lần đầu khi mà tìm được hài cốt các chú em rất là vui, hào hứng, làm cũng không thấy mệt nữa. Em mong muốn là tìm được nhiều hài cốt của các chú để đưa về nước mình. Em là chiến sĩ mới, lại là chiến sĩ trẻ của Đội K90. Được tham gia việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, em cảm thấy đây là nhiệm vụ rất thiêng liêng cao cả của người chiến sĩ. Bên Campuchia thời tiết nắng nóng, đất thì rất cứng; nhưng anh em chúng em khắc phục mọi khó khăn gian khổ, khi mà tìm kiếm được hài cốt của các anh, các chú…rất cảm động như tìm được người thân của mình”.
Cán bộ chiến sĩ đội K90 đang thực hiện nhiệm vụ tại Campuchia
Đó là chia sẻ của Binh nhất Chau Đết, Đội K93, Bộ CHQS tỉnh An Giang và Binh nhất Đỗ Tấn Thủ, Đội K90, Cục chính trị Quân khu 9; vừa trở về từ Campuchia. Đây là cũng là cảm xúc của 2 trong hàng chục chiến sĩ mới, lần đầu tham gia Công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; một nhiệm vụ thiêng liêng, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “đền ơn đáp nghĩa”, tri ân những người đã hy sinh vì sự nghiệp cách mạng.
Đội K90, Cục Chính trị Quân khu 9, được giao nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập, hồi hương hài cốt liệt sĩ tại hai tỉnh Kandal và Kampong Chhnang, Vương quốc Campuchia, địa bàn hoạt động rộng, nên gặp không ít khó khăn, nhất là trong công tác khảo sát, tìm kiếm thông tin mộ liệt sĩ. Để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, đơn vị thường xuyên phối hợp, hiệp đồng với cơ quan chức năng các địa phương, các tiểu khu, chi khu quân sự để tuyên truyền, nắm thông tin, kịp thời thông báo khi có phát hiện mới; để từ đó đơn vị triển khai lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.
Cán bộ, chiến sĩ các Đội K luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, nỗ lực, vượt mọi khó khăn, chạy đua với thời gian để sớm đưa các chú, các anh trở về quê hương
Thượng tá Lê Phước Em, Chính trị viên đội K90, Cục Chính trị Quân khu 9 cho biết: “Thời gian chiến tranh xảy ra đã lâu, các chú đã hy sinh cách đây cũng đã hơn 50 năm; Địa bàn Campuchia mưa nắng thất thường, nắng thì rất là khắc nghiệt; điều kiện ăn ở, sinh hoạt của bộ đội thì cũng rất khó khăn; không riêng gì Đội K90 mà các đội K ở các tỉnh cũng rất khó khăn;…nhưng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tại Campuchia, mặc dù khó khăn như vậy, nhưng cán bộ, chiến sĩ chúng tôi, bằng ý chí quyết tâm, khắc phục mọi khó khăn cùng với tập thể quyết tâm tìm kiếm hài cốt các liệt sĩ đảm bảo an toàn và đưa các chú, các anh về quê hương đất mẹ đàng hoàng, chu đáo”.
Với tinh thần trách nhiệm và quyết tâm cao nhất, trong giai đoạn mùa khô 2024 – 2025, các Đội K thuộc LLVT Quân khu 9 đã làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, nêu cao ý thức trách nhiệm và sự tri ân sâu sắc, công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ được thực hiện đúng theo kế hoạch; vượt qua mọi khó khăn, thử thách, tổ chức khảo sát, đào tìm kiếm, quy tập được 234 hài cốt liệt sĩ (xác định danh tính được 5 liệt sĩ). Trong đó, tại Campuchia 122 hài cốt, trên địa bàn các tỉnh trong nước 112 hài cốt liệt sĩ.
Quang cảnh buổi lễ đốn Đội K90, Cục Chính trị Quân khu 9
Trải qua các cuộc kháng chiến, quân và dân trên địa bàn Quân khu 9 đã không quản gian khổ, hy sinh, đóng góp nhiều sức người, sức của cho công cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và thực hiện nghĩa vụ quốc tế cao cả. Tuy đã rất nỗ lực, nhưng đến nay vẫn còn nhiều liệt sĩ chưa tìm được hài cốt; nhiều hài cốt dù đã được quy tập về các nghĩa trang nhưng vẫn chưa xác định được thông tin, danh tính. Đặc biệt hiện tại Campuchia việc đô thị hóa diễn ra nhanh; những người biết về thông tin mộ chí đa số đều đã mất, nếu còn thì tuổi đã cao, nên thiếu chuẩn xác; bên cạnh đó, nhiều người vẫn địa phương chưa hiểu được việc làm đền ơn đáp nghĩa…
Thiếu tướng Huỳnh Văn Ngon, Phó Chính ủy, Trưởng Ban Chỉ đạo 515 (Ban Tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ) Quân khu 9 tặng quà động viên cán bộ, chiến sĩ đội K90
Đại tá Chau Chắc, Phó chính ủy Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh An Giang cho biết: "Cũng như các đơn vị khác để làm tốt công tác tìm kiếm, cất bốc, quy tập hài cốt liệt sĩ, cán bộ, chiến sĩ Đội K92 và K93, Bộ CHQS tỉnh đã nỗ lực, khắc phục mọi khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ này, từ mùa khô năm 2021 đến nay, đã tìm kiếm, quy tập, hồi hương được 476 hài cốt liệt sĩ tại Campuchia và trong nước. Chiến tranh đã lùi xa, do đó thông tin về mộ liệt sĩ càng ngày càng khó khăn, nhất là nhân chứng lịch sử ngày càng lớn tuổi; khó nữa là địa hình, địa vật thì thay đổi do phát triển kinh tế-xã hội; nơi đóng quân đến vị trí tìm kiếm thì rất xa, đường xá rất khó khăn. Để thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị trong thời gian tới sẽ quán triệt, làm tốt công tác tư tưởng, công tác chính sách cho cán bộ chiến sĩ; củng cố cơ sở vật chất, trang bị kỹ thuật; tiếp tục chỉ đạo cán bộ, chiến sĩ Đội K93, trong thực hiện nhiệm vụ chính trị phải gắn liền với công tác dân vận, công tác chính sách, công tác đối ngoại với nước bạn”.
Khen thưởng cán bộ, chiến sĩ Đội K90, Cục Chính trị Quân khu 9
Với phương châm “Còn thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ còn tổ chức tìm kiếm, quy tập”, hiện nay, các đơn vị, địa phương trên địa bàn Quân khu 9 đã và đang phải chạy đua với thời gian; hàng năm đều phải xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ chặt chẽ; tổ chức thông tin, tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ; rà soát, xác minh bổ sung, cung cấp thông tin về những trường hợp mộ liệt sĩ chưa quy tập sau khi tiến hành kết luận địa bàn, lập bản đồ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ...
Thiếu tướng Huỳnh Văn Ngon, Phó Chính ủy, Trưởng Ban Chỉ đạo 515 (Ban Tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ) Quân khu 9 cho rằng: “Nhiệm vụ này ngày càng gặp nhiều khó khăn, chính vì vậy mà chúng ta phải bám dân, bám địa bàn, không quản gian khổ, sẵn sàng đến mọi nơi để thực hiện nhiệm vụ với tinh thần trách nhiệm cao nhất”.
Thiếu tướng Huỳnh Văn Ngon, Phó Chính ủy, Trưởng Ban Chỉ đạo 515 (Ban Tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ) Quân khu 9 phát biểu tại Lễ đón đội K90 từ Campuchia về
Chính quyền địa phương đến dâng hương các liệt sĩ mới được quy tập về quê hương
Chiến tranh đã lùi xa nhưng mất mát đau thương vẫn còn đó. Bởi đâu đó dưới lòng đất giữa đại ngàn là những phần mộ liệt sỹ vẫn chưa được tìm thấy. Kinh tế xã hội ngày càng phát triển, việc tìm kiếm, cất bốc, quy tập hài cốt liệt sĩ cũng khó khăn hơn. Đòi hỏi mỗi cán bộ, chiến sĩ của các đội K phải nỗ lực hơn, vượt qua mọi khó khăn gian khổ để sớm đưa các liệt sĩ về với quê hương đất mẹ, về bên gia đình và đồng đội.
Phan Ánh/VOV-ĐBSCL