Thị trường bất động sản ấm dần lên tạo thuận lợi cho các nhà băng xử lý nợ xấu, thu hồi nợ
Phân hóa
Tính đến cuối quý II/2025, tổng số dư nợ xấu của Saigonbank ở mức 650 tỷ đồng, tăng 12% so với hồi đầu năm, kéo theo tỷ lệ nợ xấu/dư nợ tăng từ mức 2,66% lên 3,21%. Nợ xấu tăng trong bối cảnh dư nợ cho vay của nhà băng này giảm 7% trong nửa đầu năm, xuống còn 20.216 tỷ đồng. Chi phí dự phòng rủi ro tín dụng tăng mạnh 79%, từ 22 tỷ đồng lên 39 tỷ đồng đã kéo lợi nhuận trước thuế quý II của Saigonbank giảm 22% so cùng kỳ năm ngoái, xuống 76 tỷ đồng. Tuy vậy, lũy kế 6 tháng đầu năm 2025, Saigonbank báo lãi trước thuế 175 tỷ đồng, tăng 5% so với cùng kỳ.
Chất lượng tài sản của PGBank cũng đi lùi, khi tổng nợ xấu tại ngày 30/06/2025 của nhà băng tăng 24% so với đầu năm, lên gần 1.511 tỷ đồng. Trong đó, nợ dưới tiêu chuẩn tăng đến 93%, kéo theo tỷ lệ nợ xấu/dư nợ tăng từ mức 2,57% lên 3,33%.
Quý vừa qua, PGBank trích lập dự phòng rủi ro tín dụng hơn 133 tỷ đồng, giảm 8% so với cùng kỳ, nên lợi nhuận trước thuế tăng đến 98%, lên hơn 188 tỷ đồng. Lũy kế nửa đầu năm, nhà băng này thu được hơn 284 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, tăng 35% so với cùng kỳ.
Tổng nợ xấu của BVBank đến cuối quý II/2025 lên tới 2.783 tỷ đồng, tăng hơn 32% so với cùng kỳ năm ngoái. Tỷ lệ nợ xấu theo đó cũng tăng lên mức trên 3%. Dư nợ tập trung nhiều vào cho vay mua ô tô, bất động sản. Ngân hàng phải tăng trích lập dự phòng rủi ro tín dụng lên 326,5 tỷ đồng. Riêng quý II, mức trích lập đạt gần 183 tỷ đồng.
Không chỉ tại các nhà băng quy mô vừa và nhỏ mà tại các nhà băng lớn, nợ xấu cũng nhích nhẹ. Tính đến ngày 30/6/2025, tổng nợ xấu của BIDV chiếm 43.140 tỷ đồng, tăng 49% so với đầu năm; tỷ lệ nợ xấu/dư nợ tăng từ mức 1,41% hồi đầu năm lên 1,98%. Trong quý II/2025, BIDV trích lập dự phòng rủi ro 6.098 tỷ đồng, tăng 14% so với cùng kỳ; lợi nhuận trước thuế đạt 8.624 tỷ đồng, tăng 6% so với cùng kỳ. Lũy kế 6 tháng đầu năm, Ngân hàng đạt 16.037 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, tăng 3% so với cùng kỳ năm 2024.
Một số ngân hàng có tỷ lệ nợ tái cơ cấu theo Thông tư 02/2023/TT-NHNN cao hơn có thể phải đối mặt với rủi ro tài sản lớn hơn, chủ yếu liên quan đến các khách hàng lớn và các khoản vay trong lĩnh vực bất động sản.
Tuy nhiên, nợ xấu tại một số ngân hàng cũng có xu hướng giảm dần gần đây. Báo cáo tài chính quý II/2025 của ACB cho thấy, số dư nợ xấu (nhóm 3 đến nhóm 5) của nhà băng này ở mức 7.964 tỷ đồng tại thời điểm cuối tháng 6/2025, giảm 7,9% so với cuối năm trước, tỷ lệ nợ xấu theo đó giảm xuống mức 1,26%. Trong đó, nợ nhóm 5 giảm hơn 12,6% so với cuối năm trước, từ 6.748 tỷ đồng xuống 5.894 tỷ đồng.
Tại VietABank, tính đến ngày 30/6/2025, số dư nợ nhóm 3 đến nhóm 5 đạt 972 tỷ đồng, giảm 11% so đầu năm.
Chất lượng tài sản Nam A Bank cũng đang cải thiện dần, khi nợ nhóm 2 (trước CIC) đã giảm đáng kể từ mức 1,47% ở đầu năm 2025 xuống mức 0,62%, tỷ lệ nợ xấu (từ nhóm 3 đến nhóm 5) ở mức 2,63%. Tính đến cuối tháng 6/2025, tỷ lệ cho vay trên huy động (LDR) Nam A Bank kiểm soát ở mức 67,17%; tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn giảm từ 22,33% xuống còn mức 21,94%.
Kỳ vọng sẽ giảm dần về cuối năm
Đáng chú ý, mặc dù tỷ lệ nợ xấu tăng, song nhiều nhà băng lại giảm dự phòng trong nửa đầu năm nay. Đến cuối tháng 6/2025, số dư nợ xấu của Techcombank tăng 25,8% so với đầu năm, kéo theo tỷ lệ nợ xấu tăng nhẹ lên mức 1,26%. Tuy nhiên, nhà băng này cắt giảm 38,3% chi phí dự phòng rủi ro, từ 1.644 tỷ đồng xuống còn 1.014 tỷ đồng. Lũy kế 6 tháng đầu năm, dự phòng rủi ro của ngân hàng này giảm 26,3%, còn trích 2.104 tỷ đồng.
Vietcombank cho biết, đến cuối quý II/2025, tổng tài sản của Ngân hàng ước đạt trên 2,1 triệu tỷ đồng, tăng 1,8% so với cuối năm 2024; tổng dư nợ cấp tín dụng đối với nền kinh tế sau khi hỗ trợ VCBNeo (ngân hàng Vietcombank công nghệ số, tiền thân là Ngân hàng Xây dựng sáp nhập vào Vietcombank) ước tăng hơn 5% so cuối năm 2024, cơ cấu tín dụng tiếp tục chuyển dịch theo hướng chất lượng, hiệu quả, bền vững; tỷ lệ nợ xấu được kiểm soát ở mức dưới 1%, thấp nhất trong số các tổ chức tín dụng quy mô lớn; tỷ lệ dự phòng bao phủ nợ xấu đạt xấp xỉ 219%, cao nhất hệ thống.
Tuy vậy, tổng nợ xấu của nhà băng đã tăng 12% so với đầu năm, chiếm 15.576 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu/dư nợ, theo đó, tăng nhẹ từ mức 0,96% hồi đầu năm lên 1% vào cuối tháng 6. Trong quý II, Vietcombank giảm mạnh 47% chi phí dự phòng rủi ro, chỉ còn gần 810 tỷ đồng, nhờ đó lợi nhuận trước thuế tăng 9%, lên 11.033 tỷ đồng. Lũy kế nửa đầu năm, lợi nhuận trước thuế của Vietcombank đạt gần 21.894 tỷ đồng, tăng 5% so với cùng kỳ năm trước nhờ dự phòng rủi ro tín dụng giảm 48%.
Tính đến 30/6/2025, tổng nợ xấu của Sacombank ghi nhận 14.472 tỷ đồng, tăng 12% so với đầu năm; tỷ lệ nợ xấu/dư nợ tăng lên mức 2,46% (từ mức 2,4% hồi đầu năm). Ngân hàng tăng mạnh chi phí dự phòng tín dụng (tăng 96%) lên mức 912 tỷ đồng. Lợi nhuận trước thuế quý II đạt 3.657 tỷ đồng, tăng 36% so với cùng kỳ; lợi nhuận lũy kế 6 tháng đầu năm đạt 7.331 tỷ đồng, tăng 37% so với cùng kỳ.
Tổng nợ xấu tại thời điểm 30/6/2025 của VietinBank tăng 16% so với đầu năm, chiếm hơn 24.813 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu/dư nợ tăng từ mức 1,24% đầu năm lên 1,31% vào cuối tháng 6, song trong quý II/2025, nhà băng này lại giảm mạnh chi phí dự phòng rủi ro, xuống còn 2.973 tỷ đồng, tương đương mức giảm 62% so với cùng kỳ năm ngoái. Nhờ đó, lợi nhuận trước thuế tăng tới 79%, đạt 12.097 tỷ đồng. Lũy kế nửa đầu năm, lợi nhuận trước thuế VietinBank đạt 18.920 tỷ đồng, tăng 46% so với cùng kỳ.
Kết quả điều tra vừa được Ngân hàng Nhà nước đưa ra cho thấy, các tổ chức tín dụng kỳ vọng nợ xấu sẽ giảm mạnh trong quý III/2025. Tuy nhiên, tỷ lệ tổ chức tín dụng nhận định nợ xấu “giảm” trong quý II/2025 (20,9%) thấp hơn kỳ vọng tại cuộc điều tra trước (23,2%). Tại kỳ điều tra này, các tổ chức tín dụng tiếp tục điều chỉnh giảm dự báo về tỷ lệ nợ xấu/dư nợ tín dụng bình quân toàn hệ thống tính đến cuối năm 2025.
Kỳ vọng của các tổ chức tín dụng dựa trên diễn biến thuận lợi hơn từ thị trường và hành lang pháp lý liên quan đến xử lý nợ xấu. Trên đà tăng trưởng tín dụng tích cực trong nửa đầu năm và cầu tín dụng đang bước vào mùa cao điểm cầu vốn cuối năm, tăng trưởng tín dụng của hệ thống ngân hàng được nhiều chuyên gia dự báo sẽ đạt mục tiêu 16%, thậm chí cao hơn khi Ngân hàng Nhà nước quyết định cấp thêm hạn mức tín dụng cho các ngân hàng. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước cũng chỉ đạo các tổ chức tín dụng phải hướng vào lĩnh vực sản xuất - kinh doanh, các lĩnh vực ưu tiên và động lực tăng trưởng, đồng thời kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.
Bên cạnh đó, thị trường bất động sản cũng đang có dấu hiệu ấm lên, là điều kiện thuận lợi cho các tổ chức tín dụng trong việc xử lý tài sản đảm bảo, thu hồi nợ xấu của các nhà băng (do tài sản đảm bảo chủ yếu bất động sản). Quan trọng hơn, “điểm nghẽn” lớn trong xử lý nợ xấu lâu nay của các nhà băng đã được tháo gỡ, khi Nghị quyết 42 của Quốc hội về xử lý nợ xấu được “luật hóa” và chính thức có hiệu lực từ giữa tháng 10 tới. Theo đó, các nhà băng sẽ được chủ động hơn trong việc thu hồi và xử lý tài sản đảm bảo để thu hồi nợ.
Vân Linh