Nơi biên cương dựng thành lũy sống - Kỳ 2: Vun đắp tình quân dân, xây dựng 'thành lũy mới'

2 giờ trướcBài gốc

Chống đói nghèo, xây dựng hậu phương tại chỗ

Ở những xã vùng cao, đặc biệt tại các địa bàn biên giới của tỉnh Tuyên Quang, đói nghèo vẫn là “điểm nghẽn” lớn nhất cản trở sự phát triển và tác động trực tiếp tới thế trận an ninh nhân dân. Nhiều xã còn tỷ lệ hộ nghèo khá cao. Thực tiễn ấy đặt ra yêu cầu cấp bách: Phát triển kinh tế phải trở thành nhiệm vụ chiến lược, là tuyến phòng thủ từ sớm, từ xa trong bảo vệ Tổ quốc.

Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Xín Mần cùng nhân dân giúp hộ nghèo Lý A Ngò, thôn Đông Lợi, xã Xín Mần làm nhà ở.

Bám sát chủ trương đó, các Đồn Biên phòng đã triển khai mạnh mẽ chương trình hỗ trợ xóa nhà tạm, phát triển sinh kế và xây dựng “hậu phương tại chỗ” vững chắc. Đầu năm 2025, gia đình anh Đặng Văn Si ở xã biên giới Thanh Thủy dù được hỗ trợ làm nhà, nhưng gặp khó về vốn đối ứng và lao động. Trong lúc khó khăn, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Thanh Thủy đã trực tiếp hỗ trợ kinh phí, huy động cán bộ, chiến sĩ giúp dựng nhà kịp tiến độ. “Cán bộ Biên phòng chính là ruột thịt, luôn có mặt khi người dân cần nhất”, anh Si xúc động chia sẻ.

Với phương châm trao vốn, trao cần câu, các Đồn Biên phòng tích cực triển khai phong trào “Bộ đội Biên phòng giúp dân phát triển kinh tế”. Mô hình hỗ trợ bò sinh sản luân chuyển cho hộ nghèo ở Đồn Biên phòng Lũng Cú đã tạo ra sự thay đổi bền vững. Từ nguồn hỗ trợ ban đầu là 16 con bò cho 16 hộ, đến nay đàn bò đã tăng lên 37 con, giúp nhiều hộ nghèo có thêm sinh kế bền vững.

Thực hiện Chỉ thị 572-CT/QUTW ngày 5-10-2012 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về Quân đội thực hiện công tác dân tộc trong tình hình mới, nhiều năm qua, các Đồn Biên phòng thuộc Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Tuyên Quang đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai hiệu quả các chương trình hỗ trợ đồng bào phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo.

Cán bộ, chiến sĩ toàn tỉnh đã giúp trên 1.870 hộ thoát nghèo; sửa chữa, làm mới hơn 1.330 ngôi nhà; xây dựng gần 100km đường giao thông nông thôn; thực hiện hơn 1.400 công trình phục vụ dân sinh. Bộ đội Biên phòng tỉnh Tuyên Quang cũng triển khai hơn 100 mô hình giảm nghèo, hỗ trợ ổn định dân cư cho 10 dự án dành cho đồng bào dân tộc thiểu số rất ít người; hỗ trợ 24 hộ cải tạo vườn tạp, tạo sinh kế bền vững; huy động các tổ chức, nhà hảo tâm trao quà, hỗ trợ nhân dân với tổng trị giá trên 20 tỷ đồng, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho đồng bào khu vực biên giới.

Những con số ấy cho thấy một tầm nhìn chiến lược: Mỗi mái nhà ổn định, mỗi tuyến đường được mở, mỗi sinh kế được gây dựng là một “phòng tuyến mềm” vững chắc, góp phần xây dựng hậu phương tại chỗ, củng cố thế trận lòng dân - nhân tố quyết định sự bền vững của biên cương Tổ quốc.

Diệt “giặc dốt”, bảo vệ “vành đai tri thức” - giữ biên cương từ gốc rễ

Tình quân dân nơi biên cương không chỉ được thể hiện qua những mái nhà dựng giúp dân hay những tuyến đường mở trên triền núi, mà còn được khắc họa đậm nét trong cuộc chiến chống “giặc dốt” - cuộc chiến lặng thầm nhưng quyết định tương lai văn hóa, kinh tế và an ninh vùng biên.

Theo Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Tuyên Quang, tỷ lệ biết chữ trong nhóm tuổi 15-25 đạt gần 99%, nhưng ở độ tuổi 15-60 chỉ còn khoảng 88% (đạt mức độ 2). Con số 12% người mù hoặc tái mù chữ tưởng như nhỏ, nhưng ẩn sau đó là cả một khoảng trống tri thức, là “khe hở mềm” mà các thế lực xấu luôn rình rập lợi dụng. Bởi vậy, xóa mù chữ ở biên giới không đơn thuần là nhiệm vụ của ngành giáo dục, mà là một mặt trận gìn giữ chủ quyền từ nền tảng con người.

Thiếu tá Vàng Dỉ Khoán, cán bộ Đồn Biên phòng Lũng Cú trực tiếp đứng lớp xóa mù chữ buổi tối, giúp bà con từng bước vượt qua hạn chế về tri thức.

Đêm ở Ma Xí B, ánh sáng từ lớp học xóa mù chữ chiếu rọi những gương mặt học viên già và trẻ, nơi từng nét chữ thắp sáng niềm tin, phá bỏ rào cản mù chữ lâu đời.

Mỗi tối, trên sườn núi Ma Xí A (xã Lũng Cú), ánh đèn từ lớp học của những học trò U50, U60 lại sáng lên như những chốt tiền tiêu của “vành đai tri thức”. Người đứng lớp là Thiếu tá Vàng Dỉ Khoán, cán bộ Đồn Biên phòng Lũng Cú - người con dân tộc Mông, am hiểu phong tục, tiếng nói, đời sống của đồng bào. Anh Khoán cho biết: Toàn xã còn khoảng 300 người mù chữ, số tái mù còn nhiều hơn. Trước thực trạng đó, Đồn Biên phòng Lũng Cú đã phối hợp lực lượng giáo dục, chính quyền, công an mở hai lớp xóa mù chữ, duy trì 3-4 buổi học mỗi tuần, với sự luân phiên của bộ đội và thầy cô giáo.

Công tác này càng được tiếp sức mạnh mẽ khi Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị số 29-CT/TW ngày 5-1-2024 về phổ cập giáo dục, giáo dục bắt buộc và xóa mù chữ cho người lớn. Cụ thể hóa Chỉ thị, từ năm 2024 đến nay, Tuyên Quang đã mở hơn 100 lớp xóa mù chữ cho gần 2.000 học viên. Tại Sơn Vĩ, Bộ đội Biên phòng duy trì 10 lớp học ở các thôn biên giới; tại Hoàng Su Phì, địa phương đã hoàn thành xóa mù chữ cho phụ nữ dưới 60 tuổi và tổ chức các nhóm “con dạy mẹ, cháu dạy bà” để chủ động ngăn tái mù.

Tuy nhiên, chống “giặc dốt” chỉ thực sự bền vững khi có đầu tư chiến lược. Do đó, việc xây dựng 17 trường nội trú liên cấp tại 17 xã biên giới được xem là bước đi mang tầm nhìn dài hạn của tỉnh Tuyên Quang trong bảo vệ “vành đai tri thức”.

Xây dựng hệ thống tình báo không quân hàm

Từ sự đồng hành bền bỉ và nghĩa tình giữa lực lượng biên phòng với nhân dân vùng biên, một “hệ thống tình báo không quân hàm” đã hình thành tự nhiên nhưng vô cùng hiệu quả. Tình quân dân ấy chuyển hóa thành sức mạnh quốc phòng - an ninh, trở thành “vành đai lòng dân”: Mạng lưới phòng thủ vô hình mà bền chặt bảo vệ từng đường biên, cột mốc.

Không ít lần những thông tin ban đầu quan trọng được phát hiện từ chính sự cảnh giác âm thầm của người dân. Xã Sơn Vĩ là một ví dụ điển hình. Sau ngày làm việc mệt nhọc, ông Hứa Văn Phủ, 60 tuổi (người dân Sơn Vĩ) chuẩn bị đi ngủ thì nghe thấy tiếng động lạ trên con đường nhỏ dẫn ra biên giới. Từ kinh nghiệm của người sống lâu năm nơi đây, ông linh cảm có điều bất thường. Nhận được cuộc điện thoại của ông, ở đầu dây bên kia, người cán bộ của Đồn Biên phòng Sơn Vĩ đáp ngắn gọn: “Cháu biết rồi, cảm ơn bác!”.

Cán bộ Đồn Biên phòng Sơn Vĩ đồng hành cùng dân bản, tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ đường biên, mốc giới Tổ quốc.

Chỉ nhờ một cuộc điện thoại của người dân, đêm ấy, một vụ đưa người vượt biên trái phép đã được ngăn chặn kịp thời. Câu chuyện của ông Phủ là minh chứng sống động cho một thế trận phòng thủ đặc biệt đang ngày đêm hiện hữu dọc hơn 277km đường biên: Mạng lưới vô hình nhưng bền chặt, đó là “vành đai lòng dân”.

Theo Thiếu tá Phàn Thế Hà, Chính trị viên phó Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Thanh Thủy, chỉ tính riêng trong 9 tháng đầu năm 2025, trên 60% các vụ việc liên quan đến an ninh trật tự, buôn lậu, di cư trái phép mà Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Thanh Thủy xử lý thành công đều có nguồn tin ban đầu từ quần chúng nhân dân.

Trên toàn tuyến biên giới của tỉnh Tuyên Quang hiện nay, các khu vực vùng biên đã xây dựng 346 tổ an ninh trật tự với 2.076 thành viên; 107 tổ tự quản với gần 900 hộ gia đình. Mỗi thôn, bản có một tổ an ninh tự quản, mỗi gia đình giữ một đoạn đường biên. Người dân coi cột mốc thiêng liêng như chính tổ tiên của họ, sẵn sàng bảo vệ bằng cả trách nhiệm và tình yêu quê hương.

Ngồi nghỉ trên con dốc sau buổi tuần tra, anh Hứa Văn Quân, thôn đội trưởng thôn Lũng Làn, xã Sơn Vĩ gạt mồ hôi, giọng chắc nịch: “Mảnh đất này ông bà để lại, cột mốc này là danh dự của cả cái thôn này. Mất một phân đất là có tội với tổ tiên. Việc cùng với bộ đội đi tuần tra nó quen như hơi thở, như lên nương mỗi ngày thôi”. Đó là lời thề không bằng giấy mực, nhưng khắc sâu trong tim mỗi người dân biên giới.

Tình quân dân chính là mệnh lệnh cao nhất của biên cương trong thời bình. Việc làm của cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng đã chứng minh rằng, việc bảo vệ chủ quyền không chỉ bằng súng đạn, mà bằng trách nhiệm, nghĩa tình và sự sẻ chia. Chính sự bền chặt của lòng tin này đã củng cố vững chắc "thành lũy sống", tạo nền tảng vững vàng cho những bước phát triển chiến lược tiếp theo.

Kỳ cuối: “Lũy thép” thời bình và khát vọng phồn vinh

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/cuoc-thi-viet-vung-buoc-duoi-co-dang/noi-bien-cuong-dung-thanh-luy-song-ky-2-vun-dap-tinh-quan-dan-xay-dung-thanh-luy-moi-1014622