Nỗi đau của con người khi bị chà đạp nhân phẩm

4 giờ trướcBài gốc

Lấy cảm hứng từ những sự kiện có thật xảy ra vào năm 1943, tác phẩm kể lại câu chuyện của một nhóm thương nhân Do Thái giàu có bị phát xít Đức lừa gạt và giết hại, cùng hành trình phản kháng dũng cảm cuối cùng của Katerina Horovitzová, cô gái vũ công trẻ mười chín tuổi.

Toàn bộ mạch truyện xoay quanh câu chuyện viên sĩ quan phát xít Đức tìm mọi cách chiếm đoạt tài sản của 20 người đàn ông Do Thái giàu có mang quốc tịch Mỹ, trở lại châu Âu sau cuộc đổ bộ của phe Đồng minh vào Ý năm 1943. Họ bị lính Đức bắt và đề nghị trao đổi họ để lấy các sĩ quan Đức... nhưng kết quả cuối cùng đợi họ là lò hơi ngạt, sự sỉ nhục và cái chết…

Tuy nhiên, nhân vật chính của tác phẩm lại là Katerina Horovitzová và quá trình thức tỉnh của cô: từ một cô gái ngây thơ khi trả lời cha “Nhưng con không muốn chết…”, cô đã trưởng thành, ý thức sâu sắc nỗi đau của con người khi bị chà đạp nhân phẩm, bị thao túng, phản bội, bị tước đoạt mạng sống, để rồi, chính cô là người duy nhất dám phản kháng và chống lại tội ác của những kẻ đại diện nạn diệt chủng.

Cuốn sách "Lời nguyện cầu cho Katerina". Ảnh: NXB Phụ nữ.

Lời nguyện cầu cho Katerina không chỉ mô tả Holocaust như một thảm họa thể xác, mà còn là thảm họa của sự thao túng và phản bội niềm tin. Katerina là chứng nhân của nạn diệt chủng về tinh thần, đồng thời cô còn là hiện thân của khát vọng sống, của sự tôn trọng quyền làm người. Tác giả Arnošt Lustig từng chia sẻ: “Sự sỉ nhục là điều tồi tệ nhất mà con người có thể phải chịu đựng từ người khác. Dù không phải là thẩm phán hay nhà đạo đức, tôi coi sự sỉ nhục gần như tương đương với tội giết người”.

Arnošt Lustig là nhà văn có trải nghiệm trực tiếp là nạn nhân của Holocaust nên trong các tác phẩm của mình, dù nhân vật “vô ngôn” hay “kiệm lời”, người đọc đều có thể cảm nhận sự trân trọng và đồng cảm sâu sắc của nhà văn.

Tác giả là nhà văn Séc được bạn đọc thế giới quan tâm. Các tác phẩm của ông được viết bởi ngôn ngữ Séc đẹp. Đặc biệt, với chủ đề Holocaust, Arnošt Lustig “đã chạm đến trái tim của cả thế giới” và sáng tác của ông thuộc về di sản văn học thế giới.

Lời nguyện cầu cho Katerina đã được dịch sang 16 ngôn ngữ, bản tiếng Việt được Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam xuất bản năm 2025 là bản chuyển ngữ mới nhất. Cuốn sách được xuất bản trong khuôn khổ lễ kỷ niệm 100 năm ngày sinh của tác giả Arnošt Lustig (1926-2026).

Arnošt Lustig (1926-2011) sinh ra trong một gia đình buôn bán nhỏ người Do Thái và lớn lên tại khu Liben ở Praha, Séc. Năm 1942, ở tuổi 16, ông bị đưa đi trại tập trung ở Terezín, sau đó bị chuyển đến Auschwitz và Buchenwald. Trong khi bị đưa đến Dachau, ông đã trốn thoát khi đoàn tàu bị không quân Mỹ tấn công. Mẹ và em gái ông sống sót sau chiến tranh, còn cha ông đã chết ở Auschwitz.

Các tác phẩm của ông hầu hết viết về đề tài Holocaust (diệt chủng Do Thái trong Chiến tranh thế giới lần thứ hai). Ngoài Lời nguyện cầu cho Katerina, còn có Kim cương của đêm (1962), Đêm và hy vọng (1963), Ngày xanh da trời (1963), Dita Saxová (1967).

Dịch giả Bình Slavická có học vị tiến sĩ ngành Khoa học Lịch sử và Dân tộc học, khoa Triết trường Đại học Charles Praha (2016). Hiện sinh sống và làm việc ở Cộng hòa Séc, là giảng viên ngành Việt Nam học thuộc Viện châu Á học, Đại học Charles.

Thụy An

Nguồn Znews : https://znews.vn/noi-dau-cua-con-nguoi-khi-bi-cha-dap-nhan-pham-post1598514.html