Đáng chú ý, số vụ việc liên quan đến quảng cáo trên internet chiếm đến 1.404 vụ việc. ENV cũng ghi nhận 1.235 cá thể ĐVHD do cơ quan chức năng tịch thu hoặc được người dân tự nguyện chuyển giao. Các loài thường bắt gặp trong vi phạm chủ yếu là khỉ, rùa và các loài chim hoang dã. TP Hồ Chí Minh và Hà Nội là hai địa phương có số vụ vi phạm do người dân thông báo về đường dây nóng 1800-1522 của ENV nhiều nhất.
Người dân tự nguyện giao nộp động vật hoang dã cho Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bình Phước.
Trong vòng 10 năm, số vụ án hình sự về ĐVHD đã tăng hơn 350%, từ 57 vụ án ghi nhận trong năm 2014 lên 257 vụ án ghi nhận trong năm 2023.
Ông Phạm Thụy Luân, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bình Phước cho biết, tỉnh Bình Phước có diện tích rừng tự nhiên là 55.977,26ha với nguồn tài nguyên thiên nhiên và đa dạng sinh học cao. Trong đó, nhiều loài động, thực vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm đang được bảo vệ tại Vườn quốc gia Cát Tiên và Vườn quốc gia Bù Gia Mập. Trong nhiều năm qua, cùng với nhiệm vụ xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bình Phước luôn quan tâm chỉ đạo sát sao đến các vấn đề môi trường, bảo vệ rừng, đa dạng sinh học và các loài ĐVHD nhằm góp phần tích cực trong cải thiện chất lượng và số lượng tài nguyên thiên nhiên; giảm nhiều nguy cơ suy thoái tài nguyên môi trường và tuyệt chủng của nhiều loài động, thực vật hoang dã quý, hiếm.
“Việc bảo vệ các loài ĐVHD là mắt xích quan trọng trong việc giữ lại sự ổn định của tự nhiên, hạn chế được rất nhiều thiên tai mà tự nhiên gây ra. Nói không với sử dụng ĐVHD trái phép sẽ tạo được làn sóng thay đổi mạnh mẽ khi toàn thể người dân cùng chung tay, đoàn kết thực hiện” - ông Phạm Thụy Luân nói.
Theo ông Vương Đức Hòa, Giám đốc Ban Quản lý Vườn quốc gia Bù Gia Mập (tỉnh Bình Phước), để bảo vệ ĐVHD, ngành chức năng cần tập trung một số các giải pháp và vấn đề trọng tâm. Thứ nhất, cần phải có lực lượng tham gia bảo vệ đủ mạnh cả về chất lượng và số lượng; có các cơ chế, chính sách để hỗ trợ các lực lượng này, nhằm cải thiện cuộc sống và môi trường làm việc để họ an tâm, cống hiến cho sự nghiệp bảo vệ rừng nói chung và bảo vệ ĐVHD nói riêng. Thứ hai, các đơn vị chủ rừng cần theo phương châm “Bảo vệ rừng tận gốc”. Vườn quốc gia Bù Gia Mập đã thành lập 10 trạm kiểm lâm phân bổ đều trên diện tích rừng. Ngoài ra, tại các khu vực có nhiều loài lâm sản quý hiếm có nguy cơ bị xâm hại cao như tuyến giáp ranh với tỉnh Đắk Nông và đất nước Campuchia, đơn vị đã bố trí thêm 12 chốt bảo vệ rừng dọc theo các tuyến này, lực lượng tham gia có cả lực lượng kiểm lâm và cộng đồng nhận khoán bảo vệ rừng. Thứ ba, các đơn vị chủ rừng trên địa bàn và các đơn vị giáp ranh cần phải phối hợp chặt chẽ, tạo điều kiện, thông tin trao đổi, hỗ trợ lẫn nhau để cùng nhau hoàn thành tốt nhiệm vụ. Ngoài ra, cần vận động người dân trong khu vực vùng đệm cùng tham gia vào công tác bảo vệ rừng thông qua Chương trình chi trả dịch vụ môi trường rừng, Chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững.
Ông Nguyễn Văn Minh, Phó Giám đốc Vườn quốc gia Cát Tiên cho biết, Vườn quốc gia Cát Tiên với diện tích trên 71.000ha. Năm 2024, lực lượng kiểm lâm Vườn quốc gia Cát Tiên đã tổ chức trên 62.000 lượt tuần tra trong rừng, ngăn chặn nhiều vụ vi phạm tài nguyên rừng...
“Việc “Nói không với ĐVHD trái phép” là thông điệp truyền thông mạnh mẽ, khẳng định sự quyết tâm, sự đồng hành của chính quyền địa phương, các ngành để bảo vệ hệ động vật rừng quý giá. Chúng ta phải nói thay những loài không thể nói” - ông Nguyễn Văn Minh nói.
Ông Nguyễn Văn Thái, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn ĐVHD tại Việt Nam cho biết, năm mươi năm qua, 75% quần thể ĐVHD ở trên cạn trên thế giới đã biến mất khỏi trái đất. Chính vì thế, việc nâng cao nhận thức, thúc đẩy cộng đồng cùng tham gia để cùng hành động “Nói không với ĐVHD trái phép” là rất cần thiết. Thứ nhất nói không với các sản phẩm về động vật hoang dã. Hai là cùng lên tiếng phản đối những hành vi trái phép đang sử dụng động vật hoang dã. Ba là tẩy chay các nhà hàng, những đối tượng buôn bán động vật hoang dã. Từ đó, thay đổi hành vi và suy nghĩ của họ. Và cuối cùng mong muốn mọi người khi phát hiện được các hành vi vi phạm thì cùng thông báo đến các cơ quan chức năng để chấm dứt ngay việc sử dụng ĐVHD.
Đức Trí