Nỗi lo 'đẻ' thêm thủ tục mới sẽ làm khó doanh nghiệp

8 giờ trướcBài gốc

Góp ý vào Dự thảo luật Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì soạn thảo, đang được lấy ý kiến rộng rãi, dự kiến được trình Quốc hội cho ý kiến vào kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025), bà Đào Thị Thu Huyền, Phó giám đốc bộ phận đối ngoại của Công ty TNHH Canon Việt Nam, đã bày tỏ mối băn khoăn của các doanh nghiệp (DN) nếu như áp dụng quy định, thủ tục mới trong Dự thảo này.

Băn khoăn phát sinh nhiều hệ lụy

Đơn cử đối với quy định về hàng hóa sản xuất, lưu thông trong nước, theo bà Huyền, quy định hiện tại đã rất khắt khe hơn cả các nước tiên tiến nhất trên thế giới, tuy nhiên Dự thảo còn quy định khắt khe hơn. Chẳng hạn như áp dụng mã truy xuất nguồn gốc, quy định hiện tại không bắt buộc nhưng Dự thảo đưa ra quy định mới là “bắt buộc”. Hay như “Nhãn điện tử”, quy định hiện tại không bắt buộc nhưng trong Dự thảo là “bắt buộc”.

Các DN đang đứng trước nỗi lo “nặng gánh”đối với hai dự thảo luật, nghị định liên quan đến chất lượng sản phẩm, an toàn thực phẩmkhi “đẻ” thêm quy định, thủ tục mới quá khắt khe và không phù hợp.

Như lưu ý của bà Huyền, việc thực hiện thêm các thủ tục đăng ký để đáp ứng quy định (như: mã truy xuất nguồn gốc, nhãn điện tử) trong khi thông lệ quốc tế là chỉ khuyến khích, dẫn đến khó khăn cho DN là tăng nhân lực, thời gian và chi phí để thực hiện. Điều này cũng dẫn đến việc tăng giá thành sản phẩm.

“Hệ lụy là sức mua người tiêu dùng, giảm giảm doanh thu của DN giảm thu vào ngân sách nhà nước. Không những vậy nhu cầu thị trường giảm, các DN giảm đầu tư. Điều này dẫn tới giảm năng lực sản xuất và tăng trưởng nền kinh tế. Không chỉ vậy, do tăng chi phí nên các DN cắt giảm nhân sự, dẫn đến tăng tỷ lệ thất nghiệp, giảm thu nhập của người lao động, nền kinh tế không tăng trưởng ổn định và gây thêm các bất ổn khác cho xã hội…”, bà Huyền bày tỏ lo ngại.

Chính vì vậy, vị phó giám đốc đối ngoại của Canon Việt Nam kiến nghị là nên sửa đổi Dự thảo theo hướng giảm bớt các thủ tục hành chính đang có và không tăng thêm như quy định của các nước tiên tiến Nhật Bản, Hàn Quốc, Châu Âu, Mỹ. Thay vào đó, nên tăng cường kiểm tra hàng lưu thông trên thị trường.

Cũng góp ý cho Dự thảo nêu trên, đại diện của CTCP Dịch vụ Thương mại Tổng hợp WinCommerce (sở hữu chuỗi bán lẻ với quy mô với gần 4.000 cửa hàng tiện lợi và siêu thị) bày tỏ mối băn khoăn đối với việc Dự thảo bổ sung các yêu cầu về truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa; truy vết sản phẩm và truy vết địa điểm. Nhất là các yêu cầu mới đặt ra bài toán cho DN trong việc phát triển hạ tầng, hệ thống công nghệ thông tin phù hợp nhằm quản lý dữ liệu hoàn chỉnh, tích hợp dữ liệu từ các bộ phận khác nhau từ sản xuất, kiểm tra chất lượng, kho bãi và phân phối.

Theo nhà bán lẻ này, với các thách thức lớn trong việc triển khai công nghệ, chi phí đầu tư tăng sẽ tạo áp lực tài chính và ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của các DN, đặc biệt là DN nhỏ và vừa. Điều này cũng dẫn đến hệ quả tất yếu là làm tăng giá thành sản phẩm, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người tiêu dùng trong nước.

Ngoài ra, theo đại diện của WinCommerce về việc chi tiết hóa truy xuất nguồn gốc, ví dụ bao gồm cả thông tin chi tiết cơ sở bảo quản, lưu trữ, vận chuyển, cũng sẽ tạo nên khó khăn khi ghi nhãn hàng hóa và ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của DN.

Do đó, phía WinCommerce đề xuất cơ quan nhà nước nên áp dụng theo lộ trình, phù hợp với tình hình thực tế của DN, cũng như có các hỗ trợ và hướng dẫn chi tiết cho DN để triển khai một cách thuận lợi nhất, giảm thiểu tối đa chi phí phát sinh.

Không chỉ Dự thảo luật nêu trên, với Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 15/2018/NĐ-CP về quản lý an toàn thực phẩm cũng đang tạo ra mối lo nặng gánh cho phía DN (theo dự kiến sẽ được Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam phối hợp Cục An toàn thực phẩm thuộc Bộ Y tế lấy ý kiến các DN thông qua một hội thảo được tổ chức ở Hà Nội vào ngày 5/3).

Có thể thiệt hại hàng ngàn tỷ đồng

Vào ngày 3/3, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (Vasep) cho biết đã gửi công văn đến các bên liên quan để góp ý về Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 15/2018/NĐ-CP, trong đó đặt biệt lưu ý về việc phát sinh thêm điểm nghẽn mới gây khó khăn cho DN trong khi chưa đưa ra được những giải pháp hiệu quả hơn Nghị định 15 để đảm bảo an toàn thực phẩm cho người dân.

Cụ thể, theo Vasep, Dự thảo đang bổ sung nhiều yêu cầu và nhiều quy định vào cả 03 nhóm thủ tục hành chính về tự công bố; đăng ký bản công bố; đăng ký lại bản công bố; trong đó có nhiều quy định bất hợp lý, không phù hợp với thông lệ quốc tế, nguy cơ tạo ra nhiều điểm nghẽn mới cho sản xuất-kinh doanh, khiến rất nhiều sản phẩm thực phẩm, đặc biệt là hàng thủy sản, rất khó để đáp ứng hoặc không thể thực hiện được. Trong khi đó, nhiều yêu cầu bổ sung vào các thủ tục này của Dự thảo không liên quan gì đến an toàn thực phẩm.

Theo ước tính của phía Vasep, với thủ tục tự công bố, thành phần hồ sơ và thời gian tăng lên gây chậm trễ kinh doanh tới ít nhất 3 tháng và mức thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng/năm. Với thủ tục đăng ký bản công bố, thành phần hồ sơ tăng lên có thể gây tốn phí hàng trăm tỷ đồng/năm, số ngày công thực thi tăng thêm chưa thể xác định.

Ngoài ra, như lưu ý của hiệp hội này, quy định chuyển tiếp yêu cầu các sản phẩm đã đăng ký và đang lưu hành bình thường trên thị trường, cũng phải bổ sung hồ sơ theo Dự thảo, làm gia tăng thủ tục hành chính và gây tốn kém về thời gian, tiền bạc cho DN, với ước tính 460.666 sản phẩm phải tự công bố lại và 69.426 sản phẩm phải đăng ký lại (tính theo số lượng sản phẩm của năm 2022).

Trước những bất cập trong Dự thảo nêu trên, phía Vasep kiến nghị Bộ Y tế và Ban soạn thảo nghiên cứu các góp ý, xóa bỏ các dự thảo quy định bất hợp lý, bổ sung các biện pháp quản lý phù hợp để đảm bảo xây dựng Nghị định theo đúng các chỉ đạo của Tổng Bí Thư và của Chính phủ, cũng như các giải pháp trong Báo cáo số 1895/BC-BYT để không tạo ra điểm nghẽn cho sản xuất, kinh doanh và đảm bảo được an toàn thực phẩm cho nhân dân cũng như nâng cao hiệu quả quản lý.

Có thể nói, từ phản hồi của phía DN đối với hai dự thảo luật, nghị định liên quan đến chất lượng sản phẩm, an toàn thực phẩm khi thêm quy định, thủ tục mới quá khắt khe và không phù hợp, là điều mà các nhà hoạch định chính sách nên ghi nhận một cách cầu thị nhằm có những chỉnh sửa tiếp theo sao cho hợp lý hơn để không làm cho DN phải “nặng gánh” âu lo.

Thế Vinh

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn//viet-nam/noi-lo-de-them-thu-tuc-moi-se-lam-kho-doanh-nghiep-1105271.html