Nới 'manh áo chật' cho VEC

7 giờ trướcBài gốc

Hợp long cầu Thị Vải, thuộc Dự án Đường cao tốc Bến Lức - Long Thành, do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) làm chủ đầu tư

Trình Quốc hội trong tháng 2/2025

Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp vừa nhận được một phiếu thuận quan trọng liên quan đến phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho VEC.

Trong Công văn số 14349/BGTVT-QLDN gửi Văn phòng Chính phủ và chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại VEC, Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) đánh giá, việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho VEC là hết sức cần thiết ngay tại thời điểm này, tạo điều kiện cho VEC tiếp cận các nguồn vốn đầu tư để hoàn thành Dự án Đường bộ cao tốc Bến Lức - Long Thành, phương án đầu tư mở rộng đoạn TP.HCM - Long Thành thuộc Dự án Đường bộ cao tốc TP. HCM - Long Thành - Dầu Giây, theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

“Việc tăng vốn sẽ góp phần phát huy vai trò nòng cốt trong việc đầu tư đường cao tốc, góp phần tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận, đảm bảo cho VEC hoạt động phát triển bền vững, tạo việc làm và thu nhập cho cán bộ, công nhân viên; góp phần quan trọng đảm bảo ổn định xã hội, phát triển đời sống cán bộ, công nhân viên của VEC và mục tiêu tăng trưởng GDP chung của đất nước”, ông Nguyễn Xuân Sang, Thứ trưởng Bộ GTVT đánh giá.

Vào cuối tháng 12/2024, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp trình Chính phủ phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024 - 2026 cho Công ty

mẹ - VEC.

Theo đó, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đề nghị Chính phủ xem xét, chấp thuận báo cáo Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC giai đoạn 2024 - 2026 là 38.251 tỷ đồng, bao gồm 1.562 tỷ đồng từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp; 36.689 tỷ đồng từ nguồn ngân sách nhà nước đã giải ngân đầu tư xây dựng 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư (trong số này, có 10.062 tỷ đồng vốn đối ứng từ ngân sách nhà nước, 24.127 tỷ đồng vốn ODA tại các dự án thực hiện theo hình thức chuyển vốn vay về cho vay lại thành cấp phát ngân sách nhà nước, 2.500 tỷ đồng vốn cấp phát ngân sách nhà nước cho Dự án Đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai và Dự án Đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình).

Lãnh đạo Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp kiến nghị giao Bộ trưởng Bộ Tài chính thay mặt Chính phủ, thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ ký báo cáo trình Quốc hội theo quy định.

Việc nâng vốn điều lệ cho VEC đang là một trong những nội dung được Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và lãnh đạo Chính phủ dành sự quan tâm lớn, bởi nếu cởi được nút thắt này, “ông lớn” đường cao tốc Việt Nam sẽ có thêm nguồn lực để đầu tư “nâng đời” một số tuyến cao tốc do đơn vị này đang vận hành khai thác, trong đó có việc mở rộng đoạn cao tốc TP.HCM - Long Thành lên 8 - 10 làn xe, kịp hoàn thành vào đầu năm 2026.

Tại Thông báo số 554/TB-VPCP, ngày 13/12/2024, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc đã thống nhất với ý kiến của các bộ, ngành liên quan về việc cần trình Quốc hội việc nâng vốn điều lệ cho VEC, do mức đề nghị bổ sung (mức cập nhật theo quy định của Luật Đầu tư công mới) thuộc thẩm quyền của Quốc hội.

Bên cạnh đó, pháp luật hiện hành cũng chưa có quy định về chuyển vốn ngân sách nhà nước cấp phát thành tăng vốn điều lệ như đối với trường hợp của VEC.

Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc giao Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chủ trì phối hợp với VEC tiếp thu ý kiến để hoàn thiện hồ sơ thẩm định về chủ trương đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho VEC theo quy định; gửi Bộ Tài chính và các bộ liên quan tham vấn ý kiến.

Trên cơ sở tổng hợp ý kiến các bộ, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp hoàn thiện hồ sơ thẩm định đề xuất Quốc hội về chủ trương đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho VEC theo quy định, trình Chính phủ thông qua để kịp trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 2/2025.

Phó thủ tướng lưu ý, cần rà soát làm rõ sự cần thiết phải trình Quốc hội; nêu rõ các văn bản của cấp có thẩm quyền cho phép việc cấp phát từ ngân sách nhà nước cho các dự án của VEC đối với số tiền tương ứng mức đề nghị bổ sung vốn điều lệ.

Cần thiết và cấp bách

VEC là doanh nghiệp nhà nước (do Nhà nước là chủ sở hữu) được thành lập năm 2004 với ngành nghề kinh doanh chính là đầu tư xây dựng, quản lý, bảo trì và tổ chức thu phí các tuyến đường bộ cao tốc quốc gia.

Ông Phạm Hồng Quang, Tổng giám đốc VEC cho biết, tính đến cuối tháng 12/2024, đơn vị này đã làm chủ đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc (550 km, với tổng mức đầu tư 108.865 tỷ đồng; nguồn vốn ngân sách nhà nước chiếm 44,4%, nguồn vốn VEC huy động chiếm 55,6%). Đến nay, VEC đã hoàn thành đưa vào khai thác sử dụng 4/5 dự án (490 km, chiếm khoảng 27% tổng chiều dài đường bộ cao tốc tại Việt Nam).

Theo Chiến lược Phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035; Kế hoạch Sản xuất, kinh doanh và đầu tư phát triển đến năm 2025 đã được Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp phê duyệt, VEC sẽ cân đối từ nguồn vốn chủ sở hữu thay thế nguồn vốn đầu tư công thực hiện Dự án đường bộ cao tốc Bến Lức - Long Thành (7.547,57 tỷ đồng); đầu tư mở rộng đoạn cao tốc TP.HCM - Long Thành (15.000 tỷ đồng); đầu tư mở rộng đoạn cao tốc Yên Bái - Lào Cai (7.000 tỷ đồng).

Ước tính, tổng mức đầu tư dự kiến của VEC cho các dự án trên trong giai đoạn 2021 - 2025 là 14.890 tỷ đồng, giai đoạn 2026 - 2030 là 17.053 tỷ đồng. Tuy nhiên, vốn điều lệ của Công ty mẹ - VEC hiện rất thấp (1.115 tỷ đồng) so với quy mô đầu tư (khoảng 108.865 tỷ đồng).

Do đó, VEC gặp khó khăn trong việc huy động nguồn vốn để đầu tư các dự án đường bộ cao tốc, đặc biệt là nguồn vốn có chi phí sử dụng vốn thấp như vốn vay thương mại, phát hành trái phiếu công trình.

Mặt khác, việc ghi nhận vốn góp của chủ sở hữu Nhà nước thông qua giá trị tài sản hình thành từ hoạt động đầu tư còn góp phần tăng cường phát huy hiệu quả nguồn vốn nhà nước đầu tư, tạo điều kiện cho VEC phát triển bền vững; tăng cường năng lực tài chính, đảm bảo thực hiện cam kết với khách hàng, đối tác tài chính, nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng, đảm bảo cơ sở thực hiện khấu hao, hạch toán kế toán đối với tài sản là đường bộ cao tốc, phát huy vai trò nòng cốt, dẫn dắt trong hoạt động đầu tư quản lý khai thác vận hành đường bộ cao tốc.

“Như vậy, việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC là cần thiết và cấp bách, thực hiện đúng chủ trương/nhiệm vụ được giao của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, đảm bảo hoàn thành Kế hoạch Sản xuất, kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm giai đoạn 2021 - 2025, Chiến lược Phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035”, ông Nguyễn Hoàng Anh, Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp khẳng định.

Liên quan mức điều chỉnh đầu tư bổ sung vốn điều lệ từ ngân sách nhà nước, lãnh đạo Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp cho biết, trong Thông báo số 29/TB-TTKQH, ngày 19/5/2022,

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đề nghị Chính phủ chỉ đạo nghiên cứu, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định việc tăng vốn điều lệ cho VEC trên cơ sở nguồn vốn vay được Quốc hội quyết định chuyển từ vốn vay về cho vay lại, bảo lãnh Chính phủ thành cấp phát ngân sách nhà nước.

Đồng thời, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 63/2022/QH15, ngày 16/6/2022, trong đó xác định việc điều chuyển vốn vay về cho vay lại, bảo lãnh Chính phủ thành cấp phát ngân sách nhà nước, Quốc hội đồng ý với đề nghị của Chính phủ về việc chuyển vốn vay về cho vay lại, bảo lãnh Chính phủ thành cấp phát ngân sách nhà nước cho 5 dự án, gồm 1 dự án do Tổng công ty Phát triển hạ tầng và Đầu tư tài chính Việt Nam (VIDIFI) làm chủ đầu tư và 4 dự án do VEC làm chủ đầu tư, như đề xuất của Chính phủ.

Tại Văn bản số 488/VPCP-ĐMDN, ngày 9/2/2024, Lãnh đạo Chính phủ đã giao Bộ Tài chính hướng dẫn việc thực hiện tăng vốn điều lệ cho VEC đảm bảo triển khai đúng

chủ trương của Quốc hội tại Nghị quyết số 63/2022/QH15 và Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại Thông báo số 29/TB-TTKQH, ngày 19/5/2022.

Lãnh đạo Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đánh giá, pháp luật về đầu tư công hiện chưa có nội dung quy định việc bố trí vốn cho các dự án và chuyển thành cấp vốn điều lệ cho các doanh nghiệp nhà nước.

Tuy nhiên, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ đã có chủ trương tăng vốn điều lệ cho VEC trên cơ sở nguồn vốn vay được Quốc hội quyết định chuyển từ vốn vay

về cho vay lại, bảo lãnh Chính phủ thành cấp phát ngân sách nhà nước tại Nghị quyết số 63/2022/QH15 ngày 16/6/2022 của Quốc hội, Thông báo số 29/TB-TTKQH ngày 19/5/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đang thực hiện việc trình cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC.

Như vậy, trước khi Quốc hội ban hành Nghị quyết 63/2022/QH15, giá trị 24.127 tỷ đồng ghi nhận tại nguồn vốn vay về cho vay lại, VEC có trách nhiệm trả nợ. Sau khi có Nghị quyết 63/2022/QH15, giá trị 24.127 tỷ đồng thực hiện điều chuyển chuyển thành nguồn vốn ngân sách nhà nước cấp phát.

“Căn cứ chủ trương của Quốc hội, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, việc VEC xác định giá trị vốn điều lệ bổ sung trị giá 36.689 tỷ đồng tương ứng với nguồn vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước là hợp lý, có cơ sở”, lãnh đạo Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp đánh giá.

Anh Minh

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/noi-manh-ao-chat-cho-vec-d240060.html