Nồm ẩm bất thường ngay đầu mùa đông miền Bắc

6 giờ trướcBài gốc

Nồm ẩm bất thường bao phủ Hà Nội. Ảnh: TĐ

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, thường lệ vào cuối thu, đầu đông, thời tiết Bắc Bộ chủ đạo là nắng hanh với nhiệt độ ban ngày khoảng 27-32°C, độ ẩm không khí thường ở mức dưới 50%.

Tuy nhiên năm nay, cùng với bão nhiều và mạnh, không khí lạnh đến sớm, mưa nhiều, thời tiết thay đổi nhanh, bất thường. Trong hai ngày gần đây, xuất hiện sương mù, mưa nhỏ liên tục, nhiệt độ cao nhất khoảng 28°C, trong khi độ ẩm không khí vẫn trên 80%, khiến sàn nhà, tường nhà, cửa kính ướt rượt, quần áo phơi không khô.

Các chuyên gia khí tượng nhận định việc nồm ẩm xuất hiện vào tháng 11 là khá bất thường, bởi theo chu kỳ thông thường, hiện tượng này thường xảy ra từ cuối mùa đông đến đầu mùa xuân (khoảng tháng 2 đến tháng 4 dương lịch) - thời điểm cây cối sinh trưởng mạnh.

Nguyên nhân được xác định là do khối không khí lạnh suy yếu lệch đông, kết hợp với trường gió đông nam từ khối không khí biển tiến vào, mang theo hơi ẩm lớn.

Chuyên gia khí tượng giải thích, thông thường thời tiết nồm ẩm chỉ xuất hiện vào cuối đông, đầu xuân (tháng 2-3) khi gió ẩm từ biển Đông thổi vào gặp nền nhiệt lạnh còn sót lại. Tuy nhiên, năm nay sự chuyển mùa bị lệch pha khi khối không khí lạnh từ phương Bắc xuất hiện sớm nhưng yếu, không đủ mạnh để đẩy rãnh áp thấp ra xa.

Trong khi đó, khối khí nóng ẩm từ biển Đông và Nam Trung Bộ lại hoạt động mạnh bất thường, đẩy ẩm ngược lên miền Bắc. Hai khối khí gặp nhau trên khu vực đồng bằng Bắc Bộ tạo nên một lớp nghịch nhiệt thấp, khiến hơi nước không thoát lên cao được; độ ẩm bão hòa, sinh ra cảm giác ẩm thấp, dính nhớp.

Ngoài ra, ảnh hưởng gián tiếp của hoàn lưu sau bão và rãnh gió tây khi các xoáy thấp và bão nhiệt đới liên tiếp xuất hiện ở biển Đông thời gian qua khiến trường gió khu vực Bắc Bộ bị xáo trộn.

Hiện tại, rãnh gió tây ở tầng cao vẫn tồn tại, trong khi tầng thấp lại chịu tác động của gió đông ẩm từ biển, tạo thế "kẹp ẩm": Tầng trên mây dày, tầng dưới ẩm nặng, không khí bí, ẩm, ít nắng, nhiệt độ cao hơn trung bình.

Một yếu tố khác gây nồm ẩm bất thường là ở Hà Nội, mặt đất và các công trình bê tông hấp thụ nhiệt ban ngày, tỏa nhiệt vào ban đêm khiến nhiệt độ không khí không giảm đủ thấp để làm khô bề mặt. Khi gặp gió đông ẩm, khối không khí ấm này càng khó bốc hơi nước, tạo cảm giác ẩm ướt, ngột ngạt dù không mưa.

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia dự báo, hiện tượng nồm ẩm tại miền Bắc có thể kéo dài đến ngày 11/11, trước khi khối không khí lạnh tăng cường từ ngày 12/11, cùng gió từ hướng bắc đến tây bắc ở cao độ 1.500 - 3.000 m giúp Bắc Bộ chuyển sang trạng thái quang mây, nắng hanh rõ nét hơn.

La Ninã là hiện tượng trái ngược lại với hiện tượng El Ninõ, bắt đầu hình thành từ tháng 3 đến tháng 6 hằng năm, và gây ảnh hưởng mạnh nhất vào cuối năm cho tới tháng 2 năm sau. La Ninã sẽ xảy ra ngay sau khi hiện tượng El Ninõ kết thúc. Hiện tượng La Ninã thuộc dòng biển lạnh làm lạnh nhiệt độ của những vùng mà nó đi qua. La Nina là hiện tượng lớp nước biển bề mặt ở khu vực nói trên lạnh đi dị thường, xảy ra với chu kỳ tương tự hoặc thưa hơn El Nino.

Trong bối cảnh La Ninã quay trở lại, không khí lạnh mùa Đông năm nay có xu hướng đến sớm và mạnh hơn. Dự báo tháng 11 có ba đợt không khí lạnh, trong đó đợt giữa tháng mạnh nhất, có khả năng ảnh hưởng đến miền Bắc và Bắc Trung Bộ, thậm chí lan xuống khu vực Huế - Đà Nẵng.

Nhiệt độ thấp nhất vào sáng sớm tại vùng núi phía Bắc và phía Tây Bắc Trung Bộ có thể xuống 10-12 độ C; khu vực đồng bằng như Hà Nội lạnh 16-18 độ C.

Bước sang tháng 12, không khí lạnh hoạt động mạnh và dồn dập hơn với ba đợt rét rõ rệt. Cuối tháng 12 kéo dài sang đầu tháng 01/2026 có thể xuất hiện đợt rét đậm, rét hại diện rộng đầu tiên của mùa Đông.

La Ninã cũng làm tăng số lượng bão và áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông. Từ đầu năm đến nay đã có 13 cơn bão và cơ quan khí tượng hiện theo dõi cơn bão số 14 - Fung Wong (bão Phượng Hoàng).

Bão Phượng Hoàng ít có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến thời tiết trên đất liền Việt Nam, nhưng người dân và du khách vẫn cần theo dõi sát diễn biến để chủ động phòng tránh thời tiết xấu.