Trong quá trình tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, nhiều nông dân ở xã Đức Thọ (Hà Tĩnh) đã chủ động tìm tòi, lựa chọn và triển khai các mô hình kinh tế phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương. Nổi bật trong đó là mô hình nuôi lươn không bùn được hình thành và từng bước nhân rộng. Đáng chú ý, thay vì sản xuất manh mún, riêng lẻ, các hộ dân đã liên kết góp vốn, góp sức, cùng chia sẻ kinh nghiệm sản xuất, hướng tới giá trị bền vững.
Anh Nguyễn Ngọc Hiền (bên trái) chia sẻ về hiệu quả liên kết nuôi lươn không bùn trong bể composite.
Tháng 6/2025, ông Nguyễn Ngọc Hiền (thôn Sơn Lễ, xã Đức Thọ) đã đứng ra liên kết với 6 hộ dân khác trong thôn, cùng nhau đầu tư xây dựng mô hình nuôi lươn không bùn với tổng diện tích lên tới 382m². Tổng kinh phí đầu tư ban đầu của nhóm hộ khoảng 615 triệu đồng, bao gồm chi phí xây dựng bể nuôi, hệ thống cấp thoát nước, con giống và thức ăn. Sau hơn 6,5 tháng, mô hình bước đầu cho thấy hiệu quả rõ nét.
Ông Nguyễn Ngọc Hiền chia sẻ: “Nếu làm một mình thì rất khó, nhất là vốn lớn và kỹ thuật mới, còn nhiều bỡ ngỡ khi áp dụng. Khi liên kết, chúng tôi vừa có thêm nguồn lực, vừa yên tâm hơn vì có người cùng làm, cùng rút kinh nghiệm. Nhờ quy trình chăm sóc khép kín, kiểm soát tốt môi trường nước và dịch bệnh, lươn sinh trưởng đồng đều, tỷ lệ hao hụt thấp. Đến nay, lươn đã đạt trọng lượng khoảng 0,2 - 0,25kg/con”, ông Hiền chia sẻ.
Lươn sinh trưởng ổn định nhờ áp dụng quy trình nuôi khép kín, ứng dụng kỹ thuật, kiểm soát tốt môi trường nuôi.
Tại thôn Thạch Thành, mô hình nuôi lươn không bùn do ông Võ Đình Quang và ông Dương Văn Thuấn làm chủ, liên kết cùng 5 hộ dân trong thôn cũng là một trong những “điểm sáng” trong phát triển kinh tế, góp phần đem lại thu nhập khá cho người dân.
“Chúng tôi cùng chung vốn xây dựng mô hình nuôi lươn không bùn trên diện tích khoảng 350m², thả nuôi 10 vạn con giống. Tổng kinh phí đầu tư ban đầu khoảng 500 triệu đồng. Sau 6 tháng nuôi, đàn lươn phát triển ổn định, dự kiến có thể xuất bán sau 2 - 3 tháng tới. Nếu thuận lợi, sản lượng ước đạt từ 17 – 20 tấn, giá bán trung bình từ 120.000 – 140.000 đồng/kg, dự ước doanh thu hơn 2 tỷ đồng” – ông Dương Văn Thuấn cho biết.
Nuôi lươn không bùn đem đến nhiều triển vọng phát triển kinh tế tại xã Đức Thọ.
Cũng theo ông Thuấn, việc liên kết giúp các hộ dân giảm áp lực về vốn, đồng thời tạo điều kiện để các thành viên thường xuyên trao đổi kinh nghiệm chăm sóc, phòng bệnh, lựa chọn thức ăn phù hợp theo từng giai đoạn phát triển của lươn. Đặc biệt, việc nuôi tập trung quy mô lớn cũng giúp các hộ dễ dàng tiếp cận thị trường, từng bước tính đến phương án liên kết tiêu thụ sản phẩm trong thời gian tới.
Bên cạnh những mô hình đã cho thấy hiệu quả kinh tế rõ rệt, thời điểm này, nhiều hộ dân trên địa bàn xã Đức Thọ cũng đang bắt đầu triển khai xây mới chuồng trại, từng bước làm giàu từ đối tượng nuôi này.
Ông Trần Văn Hải (thôn 1, xã Đức Thọ) cho biết: “Tôi và 6 hộ dân khác đã cùng nhau xây dựng hệ thống bể nuôi tại 3 địa điểm khác nhau, tổng diện tích khoảng 600m2, vốn đầu tư khoảng 700 triệu đồng. Chúng tôi xác định làm lâu dài nên phải tính toán kỹ, từ khâu con giống, nguồn nước đến cách chăm sóc. Khi xây dựng theo mô hình liên kết, mỗi người không chỉ góp vốn mà còn có trách nhiệm với mô hình chung, từ đó nâng cao tỷ lệ thành công. Hiện nay, lươn mới thả nuôi được hơn 2 tháng, đang duy trì mức sinh trưởng ổn định”
Lãnh đạo xã Đức Thọ trực tiếp kiểm tra, đánh giá hiệu quả các mô hình nuôi lươn liên kết trên địa bàn. (Trong ảnh: mô hình nuôi lươn của anh Trần Văn Hải liên kết với 6 hộ dân)
Thực tế cho thấy, nuôi lươn không bùn không chỉ phù hợp với điều kiện sản xuất tại Đức Thọ mà còn mở ra hướng đi mới cho nông dân trong việc chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp, vật nuôi. Việc các hộ dân chủ động liên kết, chung vốn, chung sức đã góp phần khắc phục hạn chế của sản xuất nhỏ lẻ, tạo tiền đề hình thành các mô hình kinh tế tập thể ngay từ cơ sở.
Qua theo dõi thực tế, các mô hình nuôi lươn không bùn trên địa bàn bước đầu cho hiệu quả tích cực, phù hợp với điều kiện của địa phương. Đặc biệt, tinh thần liên kết, hỗ trợ nhau trong sản xuất của bà con là yếu tố rất đáng ghi nhận. Thời gian tới, Hội Nông dân xã sẽ tiếp tục đồng hành cùng các hộ, phối hợp với các ngành chức năng để hỗ trợ kỹ thuật, kết nối tiêu thụ sản phẩm, đồng thời xem xét, đề xuất các nguồn vốn vay ưu đãi nhằm tạo điều kiện cho bà con mở rộng quy mô sản xuất, xây dựng hướng phát triển kinh tế bền vững, góp phần nâng cao thu nhập.
Bà Nguyễn Thị Thanh Tiếu
Chủ tịch Hội Nông dân xã Đức Thọ
Phan Cúc - Đức Thanh