Đối với cựu Tổng thống Donald J. Trump, “thuế quan” là từ ngữ đẹp nhất trong từ điển. Tuy nhiên, với các nông dân vùng nông thôn nước Mỹ, việc Trump muốn áp thuế trên diện rộng nếu tái đắc cử là một nỗi ác mộng họ không muốn lặp lại.
Theo New York Times, khi còn là Tổng thống, Trump đã áp thuế vào các sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc trị giá 300 tỷ USD vào năm 2018 và 2019. Điều này nhằm gây sức ép buộc Trung Quốc đàm phán một thỏa thuận thương mại với Mỹ. Hành động này đã gây ra một cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, trong đó Bắc Kinh áp thuế trả đũa lên hàng hóa Mỹ và chuyển đơn hàng đậu nành sang các nước khác như Brazil và Argentina, gây tổn hại nghiêm trọng đến các nông dân trồng đậu nành Mỹ vốn phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc.
Khi Trump công bố một thỏa thuận thương mại hạn chế vào năm 2019, nhiều nông dân Mỹ bối rối và phải dựa vào các khoản trợ cấp do chính quyền Trump cung cấp để duy trì hoạt động. Bây giờ, điều này có thể xảy ra thêm một lần nữa.
Leslie Bowman, một nông dân trồng ngô và đậu nành ở Chambersburg, Pennsylvania nói: “Viễn cảnh áp thuế quan bổ sung không có vẻ khả thi. Ý tưởng về thuế quan là để bảo vệ các ngành công nghiệp Mỹ, nhưng điều này sẽ gây tổn hại đến nông nghiệp”.
Nông dân Hoa Kỳ chuẩn bị cho cuộc chiến thương mại mới do Donald J. Trump khởi xướng trong bối cảnh lo ngại về thuế quan
Sự ủng hộ của nông dân ở các tiểu bang quan trọng như Pennsylvania có thể ảnh hưởng lớn đến kết quả bầu cử. Trump vẫn nhận được sự ủng hộ ở vùng nông thôn nước Mỹ, và những cử tri như ông Bowman đang cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định bỏ phiếu cho ai.
Trump đã tuyên bố nếu tái đắc cử, ông sẽ áp thuế lên đến 50% đối với hàng nhập khẩu từ nhiều quốc gia. Thuế đối với hàng Trung Quốc có thể còn cao hơn, với một số mặt hàng phải chịu mức thuế lên đến 200%. Các nhà kinh tế cảnh báo mức thuế như vậy có thể kích thích lạm phát, kìm hãm tăng trưởng kinh tế và gây tổn hại đến chính những ngành công nghiệp mà Trump muốn bảo vệ.
Các tổ chức nông nghiệp Mỹ đang chuẩn bị cho kịch bản xấu nhất, cảnh báo về các loại thuế quan mà Trump dự kiến sẽ áp đặt. Trung Quốc là thị trường lớn nhất cho đậu nành và ngô xuất khẩu của Mỹ. Một nghiên cứu được công bố gần đây bởi Hiệp hội Đậu nành Mỹ và Hiệp hội Ngô Quốc gia cho thấy, một cuộc chiến thương mại mới với Trung Quốc có thể làm giảm mạnh lượng xuất khẩu đậu nành và ngô của Mỹ.
Nếu Trung Quốc áp thuế 60% đối với ngô, đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành của Mỹ, các nông dân Mỹ có thể mất tới 7,3 tỷ USD giá trị sản xuất hàng năm. Tác động kinh tế sẽ không chỉ dừng lại ở nông dân mà còn ảnh hưởng đến nhiều ngành nghề cung cấp dịch vụ cho nông nghiệp hoặc phụ thuộc vào sản phẩm nông nghiệp.
Báo cáo kết luận: “Cuộc chiến thương mại không chỉ làm giảm giá trị sản xuất của nông dân Mỹ mà còn gây ảnh hưởng tiêu cực đến toàn bộ nền kinh tế”.
Cuộc chiến thương mại với Trung Quốc từ 2018 đến 2019 đã khiến nông dân Mỹ mất hàng tỷ đô la doanh thu. Để bù đắp tổn thất, Trump đã cấp 23 tỷ USD trợ cấp từ quỹ của Bộ Nông nghiệp Mỹ nhằm hỗ trợ ngành nông nghiệp. Tuy nhiên, nỗ lực này không được coi là thành công hoàn toàn, vì các trang trại lớn và nông dân miền Nam được hưởng lợi nhiều nhất, làm dấy lên lo ngại về sự công bằng và khiến nhiều nông dân cảm thấy bị thiệt thòi.
Nếu xảy ra cuộc chiến thương mại thứ hai, Trump có thể lại phải bồi thường cho nông dân - một thực tế có thể làm phức tạp thêm kế hoạch của ông về việc sử dụng nguồn thu từ thuế quan để thay thế doanh thu thuế.
Phùng Xuân