Những ngày đầu tháng 5, một người đàn ông 50 tuổi rơi vào tình trạng chết não do bị tai nạn lao động. Sau khi được BV Bạch Mai (Hà Nội) cứu chữa nhưng không thành công. Các y bác sĩ vận động và phân tích, vợ con bệnh nhân đã đồng ý hiến tặng mô tạng.
Ngày 8/5, sau khi đánh giá chết não lần 3, ê kíp lấy tạng đã vận hành đưa trái tim, lá gan, hai quả thận, hai giác mạc hiến ghép cho bệnh nhân ở BVTW Huế, BV Việt Đức, BV Bạch Mai, Ngân hàng Mắt Bệnh viện Mắt Trung ương và Ngân hàng Mắt Bệnh viện Mắt Hà Nội cơ sở 2.
"Lúc còn sống, tôi từng nói với chồng nếu một ngày không may em rời đi, thân thể này có thể giúp người khác thì xin gia đình cho em được toàn thành tâm nguyện. Vậy mà người ra đi trước lại là anh ấy”, vợ người bệnh nghẹn ngào chia sẻ trước quyết định hiến tạng chồng để cứu những người bệnh đang bên bờ sinh tử.
Thách thức đầu tiên đã xuất hiện do không có chuyến bay từ Huế ra Hà Nội thuận lợi theo kế hoạch. Vì vậy, ê-kíp lấy tạng buộc phải di chuyển bằng ô tô hơn 100km đến Đà Nẵng để kịp lên chuyến bay VN7090 lúc 14h40. Đồng thời, một bác sĩ của BVTW Huế đang công tác tại Hà Nội nhận nhiệm vụ mang mẫu máu của người hiến về Huế để thực hiện xét nghiệm tương hợp HLA ngay khi chuyến bay hạ cánh.
Trong vòng 30 phút, toàn bộ kế hoạch nhận điều phối tim được kích hoạt.
Có tổng cộng 29 chỉ số kháng thể kháng HLA, thể hiện mức độ nhạy cảm miễn dịch của người nhận đối với từng loại HLA của người cho. Đây là phần rất quan trọng trong quá trình chuẩn bị cho một ca ghép tạng, đặc biệt là ghép thận, gan, tim, phổi. Nếu kết quả đọ chéo dương tính, ca ghép tạng sẽ không được triển khai.
ThS.BS. Nguyễn Đức Dũng, Phụ trách Khoa Ngoại lồng ngực tim mạch, Trung tâm Tim mạch BVTW Huế nhớ lại: “Khâu đọ chéo rất căng thẳng bởi BN mang nhóm máu AB và có nhiều kháng thể HLA khiến cơ hội tìm được người cho tạng tương thích rất hiếm hoi, tựa như phải đi qua cánh cửa hẹp vậy. Rất may kết quả âm tính”!
Lãnh đạo và y bác sĩ BVTW Huế chúc mừng bệnh nhân được xuất viện
Gần 18h kém, tim hiến được rửa; tiếp đó, 18h 15, tim được mang ra khỏi lồng ngực vào thùng đựng tạng. Quá trình di chuyển ra sân bay đúng vào giờ cao điểm nên giao thông rất phức tạp. May lực lượng giao thông hỗ trợ áp tải tạng và điều tiết xe cộ trên đường nên tim ra sân bay kịp lúc. 21h, quả tim “đáp” sân bay Huế. 21h30 quá trình ghép bắt đầu. 22h22 tim đập lại những nhịp đầu tiên.
"Phép màu" đến từ tình người
Nữ bệnh nhân N.T.T.K. (SN 1991) trú ở Đà Nẵng từng mắc cơ tim giãn nhiều năm đang chờ ghép. Người phụ nữ 34 tuổi này được lên kế hoạch ghép tim 4 lần nhưng đều thất bại vì những làn trước đọ chéo HLA đều dương tính, thậm chí có lần nằm trên bàn phẫu thuật chờ nhưng “vận may” vẫn không mỉm cười với chị. Ca ghép này đánh dấu lần thứ 5 có hội hiếm hoi trở lại. May mắn ca ghép thành công. Sau 4 giờ 27 phút, trái tim người đàn ông miền Bắc đánh thức nhịp sống trong lồng ngực người phụ nữ miền Trung xa lạ.
Những ngày tiếp đó, BN được cai tuần hoàn ngoài cơ thể (CEC) khó khăn, các bác sĩ phải sử dụng 3 loại thuốc trợ tim cùng bóng đối xung động mạch chủ (IABP) và chạy tuần hoàn ngoài cơ thể hỗ trợ thêm 90 phút sau khi tim đập lại. Giai đoạn hồi sức sau ghép, bệnh nhân được đánh giá và theo dõi huyết động chặt chẽ nhằm tối ưu cho sự hồi phục chức năng tim ghép. Sau 2 ngày thở máy, chị T.K. hoàn toàn tỉnh táo và huyết động ổn định. Bệnh nhân được cai máy thở, giảm dần và cai các thuốc trợ tim và IABP vào các ngày sau đó với chức năng tim ghép hồi phục tốt EF #55%.
Không chỉ chị K., 3 cuộc đời khác trên cả nước được cứu sống, 2 số phận khác tìm thấy ánh sáng cuộc đời nhờ “phép nhiệm màu” là tình người cao đẹp.
Anh Trần Đ.Q. thợ cơ khí, chồng của BN chia sẻ: "Nghe được ghép tim, tôi rất hồi hộp, căng thẳng. Vợ tôi là một nhân viên bán hàng, phát bệnh tim sau khi sinh cháu thứ hai và phải trải qua chuỗi ngày dài nằm viện điều trị. Sau 4 lần hụt cơ hội, cũng may cô ấy rất lạc quan và tiếp tục chờ đợi. Lần này thì vận may đã mỉm cười. Các con tôi lại được vui đùa bên mẹ như trước thay vì những tháng ngày gia đình phải sống trong tĩnh lặng, buồn bã."
Theo BVTW Huế, tính đến nay, đơn vị đã triển khai hơn 2.500 ca ghép mô, tạng thành công; trong đó có 17 ca ca ghép tim (16 ca ghép tim xuyên Việt), 3 ca ghép gan.
Clip quá trình thực hiện ca ghép tim cho nữ bệnh nhân N.T.T.K.