Ngày 13/10, bác sĩ Ngô Tuấn Khiêm, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), cho biết đơn vị đang điều trị cho nữ sinh N.T.H (17 tuổi, học cấp 3 tại Hà Nội) nhập viện vì ngất và ăn uống kém.
Theo gia đình, H. trước đây là học sinh vui vẻ, hòa đồng, học giỏi, được thầy cô và bạn bè quý mến. Cách đây 6 tháng, H. nặng 62kg, cao 1m60. Trong một tiết thể dục, em bị bạn bè trêu là béo, thân hình không cân đối. Điều này khiến H. tự ti, cho rằng mình xấu và béo, dẫn đến ngại ra ngoài, đi học hay đến nơi công cộng vì sợ bị trêu chọc.
Bác sĩ Khiêm chia sẻ về ca bệnh.
H. bắt đầu tìm hiểu các phương pháp giảm cân trên mạng xã hội, tự áp dụng chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt: Giảm cơm, bỏ đồ ngọt, nhịn ăn sáng, cắt giảm 2/3 khẩu phần ăn hằng ngày, đồng thời tập thể dục cường độ cao 2-3 giờ/ngày. Sau đó, H. giảm gần 10kg, nhưng cơ thể trở nên gầy gò, mệt mỏi, chậm chạp. Dù vậy, khi nhìn vào gương, H. vẫn thấy mình chưa đủ gầy, thậm chí nghĩ bụng còn béo. Em tiếp tục duy trì chế độ ăn kiêng khắc nghiệt và tập luyện vì sợ tăng cân và bị chế nhạo. H. mất kinh nguyệt 3 tháng, nhưng từ chối đi khám dù gia đình khuyên can.
Một tháng trước khi nhập viện, H. chỉ còn 45kg. Dù gia đình khuyên ngừng ăn kiêng và tập luyện điều độ, H. vẫn lo sợ tăng cân, chỉ ăn vài thìa cơm trắng mỗi ngày, gần như không nạp protein. Chiều nhập viện, H. ngất tại nhà, được đưa đến Bệnh viện Bạch Mai. Tại đây, em chỉ còn 42kg, BMI 16,4, mạch chậm, ăn uống kém. Qua thăm khám, H. được chẩn đoán mắc chứng chán ăn tâm thần, có biểu hiện sụt cân nhanh, ám ảnh tập thể dục để giảm cân.
Các bác sĩ theo dõi chế độ ăn của H. theo hướng dẫn chuyên khoa dinh dưỡng. Sau 6 ngày điều trị, mạch của H. tăng lên 56 lần/phút, huyết áp cải thiện (95/60mmHg), em ăn khá hơn, giảm tập luyện quá mức, bớt lo lắng về cân nặng và tăng gần 2kg. Sau 20 ngày, H. ăn uống đạt 80% yêu cầu dinh dưỡng, tăng thêm 2kg, nhưng vẫn sợ béo, dù đã giảm 70% việc tập luyện quá mức.
Bác sĩ Khiêm cho biết, H. được ra viện và hẹn tái khám. Sau 1 tháng, H. cải thiện cảm xúc và ăn uống, đạt yêu cầu về khẩu phần các bữa chính, không còn sợ tăng cân, ngừng tập luyện quá mức và có kinh nguyệt trở lại.
Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Thị Nguyệt Nga, Viện Sức khỏe Tâm thần, cho biết rối loạn ăn uống là tình trạng sức khỏe tâm thần nghiêm trọng, đặc trưng bởi hành vi ăn uống bất thường và ám ảnh về thức ăn, cân nặng hoặc hình dáng cơ thể. Có 4 loại rối loạn ăn uống chính: chán ăn tâm thần, ăn vô độ tâm thần, cuồng ăn tâm thần và các rối loạn ăn uống khác.
Bác sĩ Nga cho rằng hiện nay tỷ lệ mắc rối loạn ăn uống ở trẻ em và thanh thiếu niên (11-19 tuổi) là 1,2% ở nam và 5,7% ở nữ, với xu hướng gia tăng trong những năm gần đây. Giai đoạn giữa đến cuối tuổi vị thành niên là thời điểm đỉnh điểm của các rối loạn này.
Quá trình điều trị rối loạn ăn uống cần có sự kết hợp của gia đình, việc phát hiện sớm rất quan trọng.
Phương Thúy