Nữ thủ lĩnh của người Xơ Đăng

Nữ thủ lĩnh của người Xơ Đăng
3 giờ trướcBài gốc
Vừa qua, tại Hội nghị gặp mặt già làng, trưởng thôn, người có uy tín tiêu biểu trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Quảng Ngãi năm 2025, chị Y Phượng (37 tuổi) là 1 trong 2 nữ trưởng thôn vinh dự được biểu dương.
Chị Y Phượng (hàng đầu, ngoài cùng bên trái) được tuyên dương tại hội nghị. Ảnh: HOÀNG THANH
Điều đặc biệt là, chị Y Phương vốn là người dân tộc Gia Rai, năm 2007, chị theo chồng đến định cư tại thôn Kô Xia 2, xã Ngọc Lây (nay là xã Măng Ri), nơi có phần đông dân số là người Xơ Đăng. Chị Y Phương còn nhớ, ngày ấy thôn Kô Xia 2 rất hoang sơ. Người dân trong thôn chủ yếu trồng mì, lúa, kỹ thuật canh tác còn lạc hậu.
Nhập gia tùy tục, ban đầu, vợ chồng chị sống cùng bố mẹ chồng và trồng mì, lúa để làm kế sinh nhai. Hai năm sau, khi đã tiết kiệm được một khoản tiền, chị bàn với chồng ra ở riêng để tự lực phát triển kinh tế.
Không muốn phụ thuộc vào việc trồng trọt, chị Y Phượng tìm thêm hướng đi mới. Với suy nghĩ đó, chị mở một cửa hàng tạp hóa nhỏ, vừa để phục vụ người dân trong làng, vừa tạo thêm thu nhập cho gia đình. Nhờ sự gần gũi, nhiệt tình, giá bán phù hợp nên cửa hàng của chị được người dân trong làng ủng hộ.
Bước ngoặt trong phát triển kinh tế đến vào năm 2010, khi được chính quyền địa phương vận động chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Sau đó, chị Y Phượng tìm hiểu trên các phương tiện thông tin đại chúng và quyết định chuyển đổi 1ha đất trồng mì sang trồng cà phê xứ lạnh.
Đây không đơn thuần là việc thay đổi giống cây trồng, mà còn là một cuộc cách mạng trong thay đổi tư duy. Chị Phượng bày tỏ, lúc đó trong thôn chưa có ai trồng cà phê xứ lạnh, nên tôi rất lo lắng. Nhưng nghĩ mãi, nếu bản thân mình không mạnh dạn thay đổi, cứ mãi trồng mì, trồng lúa, năng suất không cao, hiệu quả kinh tế kém, thì sẽ dậm chân tại chỗ, biết bao giờ mới vươn lên được.
Chị Y Phượng tiên phong trồng cà phê xứ lạnh tại thôn Kô Xia 2.
Để nắm được kỹ thuật trồng cà phê, chị Y Phượng đến nhiều địa phương khác để học hỏi kinh nghiệm về cách trồng, bón phân, tưới nước. Thấy chị trồng cà phê, đồng bào Xơ Đăng trong thôn ai cũng lắc đầu, bởi họ thấy loại cây này lâu cho thu hoạch, đòi hỏi nhiều công chăm sóc hơn cây mì.
Chị Y Phượng vẫn quyết tâm, kiên trì với hướng đi mới. Cây nào chết thì chị lại trồng dặm, chú ý chăm sóc, xử lý sâu bệnh để vườn cây sinh trưởng tốt. Chị còn tận dụng nguồn phân bò có sẵn tại địa phương để bón cho cây.
"Người dân khi đó chưa ai sử dụng phân bò để bón cho cây trồng. Thấy tôi nhặt về bón cho cà phê, vườn cây xanh tốt, ai cũng trầm trồ. Đến mùa thu bói, cà phê được giá, thu nhập từ 1ha cà phê cao hơn gấp đôi với 1ha mì. Người dân dần dần học theo rồi mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng bền vững", chị Y Phượng chia sẻ.
Năm 2018, khi đã tự tin hơn với cây cà phê, chị Y Phượng mạnh dạn mở rộng diện tích và đầu tư trồng thử nghiệm 1ha cà phê vối, nhằm so sánh hiệu quả từ 2 loại cà phê mang lại.
Chị Y Phượng tâm sự, để trồng giống cà phê này, tôi phải đào ao trữ nước tưới, học thêm một số kỹ thuật chăm sóc khác để vườn cây sinh trưởng tốt. Nhiều hộ dân muốn trồng cà phê cũng đến học hỏi, tôi sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm để giúp đỡ mọi người cùng phát triển kinh tế.
Học hỏi chị Y Phượng, người dân thôn Kô Xia 2 đầu tư xây dựng chuồng để nuôi bò, không thả rông.
Không dừng lại ở cây cà phê, chị Y Phượng tiếp tục thể hiện tinh thần dám nghĩ, dám làm, khi đầu tư nuôi bò và trồng 1ha cây ăn quả gồm cam, mít, bưởi... Mỗi năm thu nhập hàng trăm triệu đồng.
Thấy chị Y Phượng năng nổ, nhanh nhẹn, nói hay, làm giỏi, năm 2019, người dân trong thôn Kô Xia 2 tín nhiệm bầu chị làm trưởng thôn. Với vai trò cầu nối giữa người dân và chính quyền địa phương, nhiều năm qua, chị Y Phượng tích cực tham gia vận động, tuyên truyền người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng bền vững; đẩy lùi các hủ tục không còn phù hợp trong đời sống người dân. Đồng thời, nữ trưởng thôn 8X còn là gương sáng về phát triển kinh tế tại địa phương.
Sự ghi nhận, biểu dương tại Hội nghị gặp mặt già làng, trưởng thôn, người có uy tín tiêu biểu trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Quảng Ngãi năm 2025 là niềm vui, động lực để chị Y Phượng tiếp tục phát huy vai trò nêu gương, lan tỏa tinh thần, ý chí vươn lên, chia sẻ kinh nghiệm, giúp đỡ cộng đồng để xây dựng quê hương ngày càng tiến bộ.
Bài, ảnh: VÂN TUYỀN
Nguồn Quảng Ngãi : https://baoquangngai.vn/nu-thu-linh-cua-nguoi-xo-dang-58004.htm