22 tuổi làm Trưởng công an xã, 25 tuổi được phong Anh hùng LLVTND
Mẹ mất sớm, bố sức khỏe yếu, từ nhỏ, người chị cả Nguyễn Thị Minh Châu vừa làm ruộng, mò cua bắt ốc mang ra chợ bán nuôi các em ăn học, vừa tham gia các công tác đoàn thể của xã. Năm 1964, bà tham gia Ban Công an với vai trò công an viên xã Quỳnh Hồng, huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An (nay là xã Quỳnh Lưu, Nghệ An). Hai năm sau, bà đảm nhận chức danh Phó Trưởng Công an xã Quỳnh Hồng. Năm 1967, bà được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam và phân công làm Phó Chủ tịch UBND xã, kiêm Trưởng Công an xã khi mới 22 tuổi.
“Tôi đến với nghề công an một cách tình cờ. Tổ chức phân công gì, tôi đều chấp hành. Ngày ấy, chúng tôi vừa làm, vừa học, với quyết tâm, mục tiêu duy nhất là đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”, bà Châu nói.
Anh hùng LLVTND Nguyễn Thị Minh Châu
Quỳnh Hồng nằm bám dọc quốc lộ 1, gần ga Giát, trở thành trọng điểm đánh phá của đế quốc Mỹ nhằm cắt đứt đường chi viện cho chiến trường miền Nam. Ngoài nhiệm vụ đảm bảo an ninh trật tự, Ban Công an xã Quỳnh Hồng cùng các lực lượng khác đã tham gia giữ giao thông thông suốt trên quốc lộ 1, bảo vệ, sơ tán hàng hóa tiếp viện cho chiến trường trước các đợt ném bom của địch.
Bà Châu là người đưa ra sáng kiến phân loại thái độ chính trị của từng gia đình và mô hình “quản lý 3 tay” để gửi tài sản, nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho hơn 3.500 hàng hóa phục vụ chiến trường khi đi qua địa bàn. Bài học dựa vào dân đã giúp bà Châu nêu cao tinh thần cảnh giác của người dân trước ý đồ phá hoại khối đoàn kết dân tộc của bọn gián điệp.
Cựu thiếu tá Nguyễn Thị Minh Châu được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND khi mới 25 tuổi.
Trong quá trình công tác, bà Châu đã khám phá nhiều vụ trộm cắp, tham ô, tham nhũng xảy trên địa bàn. Bà nhớ về lần một mình bắt trộm giữa đêm khuya, tháng 8/1967. “Đêm hôm ấy, trong lúc đi tuần một mình, tôi phát hiện người đàn ông có biểu hiện bất thường nên bám theo. Anh ta vượt qua làng, vòng ra đồng, hướng sang xóm bên kia đồng. Tôi cố gắng vượt lên, áp sát, dùng tay không khống chế thành công, tước con dao của anh ta và dẫn về trụ sở công an xã. Người đàn ông khai là Nguyễn Văn Quý (28 tuổi, quê Thanh Hóa). Đây là đối tượng hình sự, từng đi tù nhiều lần. Vụ việc được chuyển lên cấp trên, từ đây, một đường dây trộm cắp xe đạp liên tỉnh với sự tham gia của nhiều đối tượng hình sự cộm cán đã bị triệt phá”, bà Châu nhớ lại.
Bà Châu hồi trẻ
Với những thành tích xuất sắc, nhiều năm liền, Ban Công an xã Quỳnh Hồng là đơn vị quyết thắng về phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc. Ngày 25/8/1970, nữ Trưởng Công an xã Nguyễn Thị Minh Châu được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND, khi mới 25 tuổi.
Tiếp lửa cho thế hệ trẻ
Trong lúc trò chuyện, ông Trần Thế Phiệt (SN 1940, chồng bà Châu) gần như chỉ ngồi lặng lẽ nhìn vợ. Câu chuyện của ông bà cũng là điển hình của tình yêu thời chiến. “Khi tôi lớn lên thì ông ấy đã vào bộ đội. Ngày 17/4/1966, ông ấy từ Hà Nội trở về, thông báo có lệnh đi B dài (chiến trường miền Nam - PV) và ngỏ lời hỏi cưới. Vậy là cưới. Hồi ấy, chúng tôi chỉ sống với nhau vỏn vẹn 3 ngày 2 đêm rồi ông ấy đi chiến trường, đi biền biệt 7 năm”, bà Châu kể.
Bà Châu bên chồng
Ông Phiệt lên đường vào chiến trường, bà Châu ở nhà, làm tròn bổn phận của người con dâu và công việc của một trưởng công an xã. Phải đến năm 1972, niềm vui đoàn tụ mới trở thành sự thật. Lúc ấy, bà Châu được cử đi học lớp nghiệp vụ công an tại tỉnh Hà Tây (cũ). Ông Phiệt, sau thời gian chiến đấu, bị thương và được đưa ra tỉnh Hải Hưng (cũ) an dưỡng. Bà Châu được tổ chức chở đến nơi chồng an dưỡng để gặp sau 7 năm xa cách.
Kết thúc khóa học, bà trở về địa phương, một năm sau nhận công tác tại Công an huyện Quỳnh Lưu (cũ). Bà kinh qua nhiều nhiệm vụ khác nhau như: cán bộ hồ sơ, an ninh, hình sự,... Ở vị trí công tác nào, bà cũng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần bảo vệ cuộc sống bình yên của nhân dân cho tới khi về hưu với cấp hàm Thiếu tá. Năm 2004, bà vào sinh sống cùng người con trai cả ở phường Trường Vinh. Nối nghiệp mẹ, hai người con của bà cũng trở thành chiến sĩ Công an nhân dân, hiện công tác tại các đơn vị thuộc Công an tỉnh Nghệ An.
Cựu Thiếu tá Nguyễn Thị Minh Châu (áo dài xanh) tại buổi gặp mặt truyền thống Hội phụ nữ Bộ Công an
Hơn 50 năm qua, danh hiệu Anh hùng LLVTND là động lực để cựu Thiếu tá Nguyễn Thị Minh Châu phấn đấu trong công tác và đời sống hàng ngày, để các con và thế hệ trẻ cố gắng phấn đấu, tiếp nối và tô thắm truyền thống anh hùng. “Tôi luôn tự răn mình, dù ở cương vị nào đều phải cố gắng để xứng đáng với danh hiệu cao quý ấy”, cựu Thiếu tá, Anh hùng LLVTND Nguyễn Thị Minh Châu tâm sự.
Thu Hiền