Nữ tướng thời chiến - nhà kiến thiết thời bình

7 giờ trướcBài gốc

Thiếu tướng Nguyễn Thị Định và các nữ chiến sĩ. Ảnh tư liệu

Người tiên phong trong những phong trào thiết thực

Sinh thời và cho đến ngày nay, nữ tướng của Quân giải phóng miền Nam Việt Nam, "linh hồn" của phong trào Đồng khởi, "thủ lĩnh" của "Đội quân tóc dài" huyền thoại, nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước, nguyên Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Nguyễn Thị Định được đông đảo nhân dân và cán bộ, hội viên phụ nữ gọi bằng cái tên trìu mến - "chị Ba Định", "cô Ba Định".

Dành trọn cả cuộc đời vì non sông, Tổ quốc, bà Nguyễn Thị Định đã để lại những di sản vô giá cho công tác Hội và phong trào phụ nữ Việt Nam.

Nhận thức được tiềm năng to lớn của phụ nữ Việt Nam, nhằm tập hợp, vận động các tầng lớp phụ nữ đoàn kết, phát huy sức mạnh tổng hợp, trên cương vị Chủ tịch Hội, bà Nguyễn Thị Định luôn quan tâm chỉ đạo công tác giáo dục truyền thống Cách mạng của nhân dân, của phụ nữ, giáo dục phẩm chất đạo đức tốt đẹp của phụ nữ cho phù hợp với tình hình mới.

Bà đã cùng tập thể thống nhất chủ trương tiếp tục đẩy mạnh phong trào "Người phụ nữ mới xây dựng và bảo vệ Tổ quốc" tại Đại hội đại biểu phụ nữ toàn quốc lần thứ V, VI. Kết quả của phong trào đã chứng minh chủ trương này là đúng đắn, tạo ra phong trào thi đua sôi nổi trong phụ nữ mọi miền đất nước.

Bên cạnh đó, công tác nghiên cứu, tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước ban hành chủ trương, chính sách, luật pháp chăm lo đời sống vật chất, tinh thần và khơi dậy, phát huy tiềm sức sáng tạo của phụ nữ Việt Nam luôn được quan tâm, chú trọng, đưa thành nhiệm vụ trong Nghị quyết Đại hội.

Từ nhận thức đúng đắn và có tầm chiến lược của bà Nguyễn Thị Định, việc tham mưu, đề xuất chính sách đã đạt nhiều kết quả thiết thực, tạo được dấu ấn sâu sắc trong hoạt động của Hội.

Chia sẻ về vấn đề này, trong bài viết "Nguyễn Thị Định với Hội LHPN Việt Nam", bà Nguyễn Thị Thanh Hòa, Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam, nguyên Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam, kể: "Những người làm công tác phụ nữ đều không thể quên Chỉ thị số 44-CT/TƯ của Ban Bí thư Trung ương Đảng Về một số vấn đề cấp bách trong công tác cán bộ nữ.

Trước tình hình tỷ lệ cán bộ nữ tham gia quản lý và lãnh đạo giảm sút, không tương xứng với sự phát triển của lực lượng lao động nữ, cán bộ nữ đang giữ chức vụ lãnh đạo chủ chốt phần nhiều lớn tuổi, nhưng cán bộ kế cận ít…, ý thức về chức năng đại diện của Hội, Đảng đoàn, Ban Chấp hành Trung ương Hội mà cô Ba là người đứng đầu đã cùng tập thể lãnh đạo thể hiện quyết tâm tham mưu Ban Bí thư ban hành chủ trương, chính sách về công tác cán bộ nữ.

Quyết tâm đó được thể hiện trong Nghị quyết Đại hội phụ nữ toàn quốc lần thứ V (1982-1987): "Trong những năm tới, Trung ương Hội tập trung tham gia việc xây dựng chính sách về một số vấn đề cấp bách đối với lao động, cán bộ nữ".

Nói đi đôi với làm, cô Ba đã cùng tập thể chỉ đạo nghiên cứu tham mưu cho Ban Bí thư ban hành Chỉ thị 44 Về một số vấn đề cấp bách trong công tác cán bộ nữ vào ngày 7/6/1984. Kết quả của việc thực hiện Chỉ thị đã khẳng định sự tham mưu của Hội là trúng, đúng và rất chiến lược.

Cũng trong năm 1984, Hội đã đề xuất với Hội đồng Bộ trưởng ban hành Nghị quyết số 176a-HĐBT nhằm phát huy vai trò và năng lực của phụ nữ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Theo đó, nữ công nhân, viên chức sinh con thứ nhất và thứ hai được hưởng chế độ nghỉ sinh con hưởng nguyên lương tăng từ 75 ngày lên 180 ngày".

Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Nguyễn Thị Định (thứ hai, từ phải sang) thăm hỏi các thương binh nặng ở Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 27/7/1992 Ảnh: TTXVN

Là một phụ nữ - người mẹ, bà Nguyễn Thị Định luôn trăn trở với những vấn đề liên quan đến chế độ, chính sách dành cho phụ nữ, nhất là chị em đang nuôi con nhỏ. Có lần, bà đã viết thư gửi Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Tố Hữu, đề nghị băn khoăn về thời gian nghỉ sinh con của công nhân, viên chức: "Làm sao cho con được bú sữa mẹ ít nhất là 6 tháng".

Còn đối với phụ nữ nông dân, bà mong muốn Nghị quyết có một số ý ghi rõ trách nhiệm của các cơ quan nhà nước tạo điều kiện về vật chất, kỹ thuật… ngăn chặn việc sử dụng lao động nữ trong các đội bảo vệ thực vật.

Không chỉ đề ra nhiệm vụ tham mưu cho Đảng về công tác cán bộ nữ, Nghị quyết Đại hội Phụ nữ toàn quốc lần thứ V còn đề ra nhiệm vụ của Hội trong phát huy quyền làm chủ của phụ nữ: "Hội ta phải ra sức phấn đấu để phát huy chức năng là người đại diện cho quyền làm chủ tập thể của phụ nữ, nghiên cứu, đề nghị với Nhà nước xây dựng thành chế độ cụ thể".

Căn cứ vào Nghị quyết Đại hội, bà Nguyễn Thị Định đã cùng tập thể chỉ đạo nghiên cứu, đề xuất với Hội đồng Bộ trưởng ban hành Quyết định số 163-HĐBT ngày 19/10/1988 quy định trách nhiệm của các cấp chính quyền tạo điều kiện để Hội LHPN Việt Nam tham gia quản lý Nhà nước.

Có thể nói, Nghị quyết 176a-HĐBT ngày 24/12/1984 là văn bản pháp lý đầu tiên thể chế hóa vai trò của Hội trong việc đại diện cho quyền làm chủ của các tầng lớp phụ nữ tham gia quản lý Nhà nước.

Từ đó, nhiều chính sách thiết thực với phụ nữ do Hội đề xuất đã được ban hành như: Trợ cấp cho cán bộ nữ đi học, cấp đất làm nhà cho phụ nữ đơn thân, giải quyết lao động dôi dư, miễn giảm ngày công lao động nghĩa vụ đối với phụ nữ…

Đất nước bước vào công cuộc Đổi mới, phụ nữ phải đối mặt với nhiều khó khăn về việc làm, đời sống… Thấu hiểu điều ấy, bà Nguyễn Thị Định cùng lãnh đạo Hội LHPN Việt Nam đã chủ động đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Hội.

Ngày 8/3/1989, Ban Chấp hành Trung ương Hội LHPN Việt Nam đã phát động 2 cuộc vận động "Phụ nữ giúp nhau làm kinh tế gia đình" và "Nuôi dạy con tốt, góp phần hạn chế trẻ em suy dinh dưỡng và bỏ học".

Hai cuộc vận động này hướng tới mục tiêu chăm lo đời sống mọi mặt của phụ nữ, với những nội dung thiết thực như cho hỗ trợ vay vốn, dạy nghề, tương trợ giúp nhau làm kinh tế… Các cuộc vận động đã được đông đảo phụ nữ cả nước nhiệt tình hưởng ứng, được các tổ chức quốc tế ủng hộ, giúp đỡ.

Khát vọng của tầm nhìn chiến lược

Trong câu chuyện kể lại, doanh nhân Nguyễn Trí Dũng, một Việt kiều Nhật Bản, người sáng lập Trường doanh thương Trí Dũng, cho biết: "Một lần, tôi được vinh dự gặp cô Ba. Cô cầm tay tôi nói những lời thật khẩn thiết: Suốt đời cô, cô chỉ ao ước phụ nữ nước mình, từ những năm tháng nghèo nàn, thất học vì hiểm họa chiến tranh, chỉ lo đánh giặc, chạy loạn, bây giờ được học hành, biết cách làm ăn buôn bán với người ta".

Tâm huyết của cô Ba đã truyền sang người con đất Việt sống xa xứ 25 năm, khiến doanh nhân Nguyễn Trí Dũng luôn trăn trở việc làm thế nào để giúp phụ nữ quê hương mình khởi nghiệp hiệu quả. Anh đã tặng Hội LHPN tỉnh Bến Tre 50 chiếc máy may làm vốn ban đầu để phát triển trung tâm dạy nghề cho phụ nữ trong tỉnh.

Là người mang tư tưởng phát triển toàn diện, trọng văn hóa, trọng lịch sử, bà Nguyễn Thị Định luôn quan tâm chăm lo công tác văn hóa, giáo dục và đào tạo cán bộ, trong đó đặc biệt quan tâm đến công tác xây dựng bảo tàng.

Bởi như bà nói: "Phụ nữ Việt Nam rất yêu nước, cách mạng, có nghĩa tình với chồng con, gia đình, làng xóm, nhiều chị em đã lập nên những sự tích anh hùng, nếu không làm bảo tàng, con cháu chúng ta sẽ không tin rằng lịch sử là có thật".

Nói là làm, không chỉ nỗ lực để có thể xây dựng bảo tàng, bà còn quan tâm sưu tầm những tài liệu, hiện vật để chuyển giao cho bảo tàng sau này. Đích thân bà đã vận động bạn bè, các tổ chức, đơn vị quyên góp để Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam có thể hoàn thành vào năm 1995 (3 năm sau ngày bà mất).

Với 72 năm tuổi đời, 56 năm hoạt động Cách mạng, cuộc đời nữ tướng Nguyễn Thị Định là "lời di chúc về sức mạnh của những giấc mơ được thực hiện, sức mạnh của người phụ nữ được chắp cánh và nhân loại được giải phóng".

Bà không chỉ là biểu tượng sáng ngời của tinh thần đấu tranh bất khuất, có tầm nhìn chiến lược, cống hiến không mệt mỏi vì Tổ quốc mà hơn thế, đó là trái tim bao la của một người mẹ - người phụ nữ Việt Nam.

----------------------------

(*) Tài liệu tham khảo:

- Nữ chiến sĩ rừng dừa - Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam

- Nguyễn Thị Định - Nữ tướng Anh hùng - NXB Chính trị Quốc gia

Song Nghi

Nguồn Phụ Nữ VN : https://phunuvietnam.vn/nu-tuong-thoi-chien-nha-kien-thiet-thoi-binh-20250314104531435.htm