Ảnh minh họa.
Nếu trong ly bạn đang cầm hoặc trong chai nhựa bạn vừa mua là nước ngọt có đường, hãy cân nhắc trước khi uống. Các nhà khoa học từ Viện Công nghệ Israel (Technion) cảnh báo: đường trắng - đặc biệt trong nước ngọt - có thể làm thay đổi chức năng miễn dịch và cấu trúc di truyền của các vi khuẩn cộng sinh trong đường tiêu hóa. Tuy nhiên, tin mừng là những tác động này có thể đảo ngược – nếu dừng tiêu thụ đường.
Nhóm nghiên cứu đã thực hiện nghiên cứu trên chuột thí nghiệm và trong môi trường phòng thí nghiệm. Họ đã làm rõ mối liên hệ giữa việc tiêu thụ carbohydrate (đặc biệt là đường trắng) và những thay đổi trong ADN cũng như chức năng điều hòa miễn dịch của vi khuẩn Bacteroides thetaiotaomicron (B. theta) - một chủng vi khuẩn đường ruột đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ niêm mạc ruột và ngăn ngừa viêm nhiễm.
Theo nhóm nghiên cứu, hệ vi sinh vật đường ruột - một tập hợp vi khuẩn đa dạng sinh sống trong ống tiêu hóa - có vai trò then chốt đối với sức khỏe con người, đặc biệt là sự phát triển và điều hòa của hệ miễn dịch.
Giáo sư Naama Geva-Zatorsky, người đứng đầu nhóm nghiên cứu, nhấn mạnh: “Chúng ta không thể tồn tại nếu thiếu các vi khuẩn này".
Tuy nhiên, không chỉ thành phần vi khuẩn mà chức năng miễn dịch của từng chủng vi khuẩn cũng rất khác nhau - thậm chí có thể trái ngược (tăng cường hoặc ức chế phản ứng viêm). Do đó, việc nghiên cứu sâu chức năng của từng chủng vi khuẩn trong các điều kiện dinh dưỡng khác nhau là rất quan trọng.
Qua phân tích, các nhà khoa học nhận thấy tiêu thụ đường trắng - có mặt trong các loại nước ngọt không dành cho người ăn kiêng và trong trà/cà phê ngọt - gây ra hiện tượng "đảo ngược ADN" (DNA inversions) ở vi khuẩn B. theta. Từ đó, vi khuẩn thay đổi khả năng điều chỉnh miễn dịch, làm tăng các dấu hiệu viêm, thay đổi số lượng tế bào T, ảnh hưởng đến tiết cytokine và tính thẩm thấu của ruột.
Đặc biệt, khi chuột được cho uống nước đường, các biến đổi ADN trong vi khuẩn xảy ra nhanh chóng - kéo theo phản ứng miễn dịch bất lợi. Khi chuột ngừng tiêu thụ đường trắng, ADN của vi khuẩn trở lại trạng thái ban đầu, và hệ miễn dịch dần hồi phục. Điều này mở ra triển vọng cá nhân hóa chế độ dinh dưỡng dựa trên phản ứng vi khuẩn đường ruột - hướng tới cải thiện sức khỏe và miễn dịch của từng người.
Nhóm nghiên cứu kết luận: “Đường ruột con người là một hệ sinh thái sống, liên tục thay đổi theo môi trường và thực phẩm, Vi khuẩn cần thích nghi nhanh thông qua tính linh hoạt chức năng – khả năng thay đổi hành vi và chức năng theo điều kiện bên ngoài”.
Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu sâu mối liên hệ giữa dinh dưỡng, hệ vi sinh vật và hệ miễn dịch - từ đó đưa ra các khuyến nghị ăn uống phù hợp với từng cá nhân.
Thanh Bình (P/v TTXVN tại Israel)