Nước Pháp trước nguy cơ khủng hoảng chính trị và tài chính

17 giờ trướcBài gốc

Nước Pháp đang phải đối mặt nguy cơ khủng hoảng chính trị và tài chính liên quan đề xuất ngân sách thắt lưng buộc bụng do Thủ tướng Francois Bayrou đưa ra, theo hãng tin Reuters.

Đề xuất ngân sách này vốn được Thủ tướng Bayrou đưa ra hồi tháng 7. Hai nội dung quan trọng của đề xuất ngân sách là bỏ 2 ngày nghỉ lễ và giữ nguyên mức chi tiêu phúc lợi và khung thuế của năm 2026 như năm 2025.

Kế hoạch trị giá 44 tỉ euro (51,51 tỉ USD) nằm trong dự tính của Thủ tướng Bayrou nhằm kiềm chế mức thâm hụt đã chạm 5,8% GDP vào năm 2024 của Pháp, gần gấp đôi mức trần chính thức của Liên minh châu Âu là 3%.

Tình hình chính trường và thị trường tài chính chứng kiến sự biến động, bất ổn sau khi Thủ tướng Bayrou hôm 25-8 đề nghị quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm về đề xuất ngân sách này. Dự kiến đề xuất ngân sách này sẽ được quốc hội bỏ phiếu tín nhiệm vào ngày 8-9.

Thủ tướng Pháp Francois Bayrou. Ảnh: Dimitar Dilkoff/AFP

Thủ tướng Bayrou muốn tìm sự ủng hộ thông qua cuộc bỏ phiếu tín nhiệm từ quốc hội với đề xuất thắt chặt tài chính của mình, tuy nhiên có thể nói kế hoạch này đã bị phản tác dụng.

Mặc dù biết có rủi ro, song ông Bayrou cho biết cuộc bỏ phiếu tín nhiệm sẽ là thước đo xem liệu ông có đủ sự ủng hộ trong quốc hội cho kế hoạch trên hay không.

“Đúng là mạo hiểm, nhưng không làm gì thì còn mạo hiểm hơn” - ông Bayrou nói tại cuộc họp báo ngày 25-8.

Ngay sau động thái từ Thủ tướng Bayrou, các đảng đối lập phản ứng mạnh. Đảng cực hữu Tập hợp Quốc gia Pháp (NR), đảng Xanh và đảng Xã hội tuyên bố sẽ tận dụng cơ hội để chấm dứt sớm nhiệm kỳ của chính phủ thiểu số mà ông Bayrou đứng đầu.

Điều này đang có nguy cơ đẩy Paris vào một cuộc khủng hoảng chính trị mới, tương tự những gì đã xảy ra tại Pháp khi chính phủ của Thủ tướng Michel Barnier tan rã sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm vào tháng 12-2024.

Chia rẽ và bất ổn

Ngày 26-8, Thủ tướng Pháp nói rằng các nghị sĩ giờ đây phải chọn giữa “hỗn loạn” và “trách nhiệm”, đồng thời kêu gọi người dân Pháp gây áp lực lên các đại diện của họ để đưa ra lựa chọn khôn ngoan trước ngày 8-9.

Bộ trưởng Nội vụ Pháp và là lãnh đạo đảng Cộng hòa - ông Bruno Retailleau cùng ngày nói rằng việc bỏ phiếu lật đổ chính phủ thiểu số hiện tại sẽ là hành động “thiếu trách nhiệm” và “đi ngược lại lợi ích của nước Pháp”, theo hãng tin AFP.

Bộ trưởng Kinh tế Pháp - ông Eric Lombard cũng cam kết sẽ "chiến đấu" để đảm bảo chính phủ giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu vào ngày 8-9.

Trong khi đó, đảng NR do bà Marine Le Pen lãnh đạo nói rằng họ muốn Tổng thống Pháp Emmanuel Macron kêu gọi một cuộc bầu cử quốc hội sớm.

Đảng Xã hội cũng cho biết họ sẽ bỏ phiếu chống lại Thủ tướng Pháp. “Chúng ta cần một thủ tướng khác và, trên hết, một chính sách khác” - nghị sĩ chủ chốt của đảng Xã hội - ông Boris Vallaud viết trên mạng xã hội X.

Nguy cơ khủng hoảng chính trị tại Pháp đã nhanh chóng tác động tới tình hình tài chính. Chỉ số chứng khoán CAC40 giảm 1,5% ngày 26-8, nối tiếp đà giảm mạnh 1,6% một ngày trước đó.

Cùng thời điểm, lợi suất trái phiếu chính phủ Pháp kỳ hạn 10 năm tăng lên 3,53% - mức cao nhất kể từ tháng 3-2025. Đây là tín hiệu cho thấy niềm tin của các nhà đầu tư vào khả năng trả nợ của Pháp đang suy giảm.

Chuyện gì tiếp theo?

Một nguồn tin thân cận với ông Bayrou cho biết chính phủ của Thủ tướng Pháp sẵn sàng đàm phán về chi tiết các đề xuất ngân sách ông đưa ra, dù họ kiên quyết rằng việc siết chặt tài chính là cần thiết.

Bà Marine Le Pen - lãnh đạo đảng cực hữu đối lập Tập hợp Quốc gia Pháp (NR). Ảnh: AFP

Nguồn tin cũng nói rằng Thủ tướng Pháp biết chắc chắn sẽ sớm có một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm liên quan đến ngân sách, nên ông quyết định đi trước phe đối lập.

Nếu ông Bayrou thất bại trong cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm tới, Tổng thống Macron có thể giải tán quốc hội và tổ chức một cuộc bầu cử lập pháp mới hoặc bổ nhiệm một chính phủ mới. Một nguồn tin quan trọng dự đoán ông Macron sẽ chọn tiếp tục bổ nhiệm thủ tướng mới.

“Khả năng lớn nhất là ông ấy (Bayrou) sẽ bị thay thế bởi một thủ tướng khác hoặc (ít có khả năng hơn) là tổ chức bầu cử lập pháp mới” - theo các nhà phân tích của công ty tài chính Capital Economics (Anh).

Tuy nhiên, cả hai viễn cảnh đều khó có thể giải quyết được vấn đề ngân sách hay nguy cơ khủng hoảng chính trị của Pháp, bởi thâm hụt ngân sách của Paris vẫn sẽ cao hơn mức cần thiết để ổn định tỉ lệ nợ.

Chuyên gia quan sát chính trị người Pháp Jean-Daniel Levy cảnh báo rằng tình trạng khủng hoảng chính trị và tài chính nếu tiếp diễn và theo hướng nghiêm trọng hơn sẽ để lại những hậu quả tiêu cực đối với nền kinh tế và hình ảnh của Pháp ở nước ngoài.

“Trừ khi Thủ tướng Pháp Bayrou được xác nhận tiếp tục tại nhiệm - điều hiện nay có vẻ khó xảy ra - chúng ta sẽ bước vào một giai đoạn mới, một giai đoạn bất ổn” - ông Levy nhận định.

TRỌNG TẤN

Nguồn PLO : https://plo.vn/nuoc-phap-truoc-nguy-co-khung-hoang-chinh-tri-va-tai-chinh-post867677.html