Khu vực được xác định là lòng hồ Đắk Gang sau khi dự án hoàn thành.
Mỗi phương án một giá đền bù, hỗ trợ?
Ông Nguyễn Văn Cường ở thôn Tân Lợi (xã Đắk Mil, tỉnh Lâm Đồng) có 2,2 ha đất thuộc diện thu hồi để triển khai dự án hồ Đắk Gang. Cũng như nhiều gia đình khác trong khu vực, nhà cửa, các công trình phục vụ chăn nuôi, sản xuất… của gia đình ông cũng được tạo lập trên diện tích này.
Tháng 11/2024, gia đình ông Cường nhận được thông báo của Ban Quản lý các dự án và phát triển quỹ đất huyện Đắk Mil, tỉnh Đắk Nông (cũ) nay là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Đắk Mil, tỉnh Lâm Đồng, về phương án đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng đối với hộ gia đình ông để triển khai dự án hồ Đắk Gang. Theo đó, dự kiến gia đình ông Cường được đền bù, hỗ trợ hơn 4,4 tỷ đồng cho toàn bộ đất đai, cây trồng, nhà cửa và các công trình phục vụ chăn nuôi, sản xuất…
Theo ông Cường, khi nhận được thông báo, vợ chồng và các con ông thảo luận và đề xuất ngành chức năng, chính quyền địa phương bố trí 1 lô tái định cư cho con trai ông hiện đã có gia đình. Đề xuất này chưa được giải quyết, trả lời thì đến cuối tháng 12/2024, tức 1 tháng sau, gia đình ông nhận được thông báo mới với tổng mức đền bù dự kiến 3,2 tỷ đồng, thấp hơn 1,2 tỷ đồng so với trước; trong đó, nhiều hạng mục như chuồng trại chăn nuôi, sân phơi, công trình phụ, cây trồng vượt mật độ… không được tính giá trị đền bù, hỗ trợ.
“Chúng tôi rất băn khoăn, lo lắng vì mức đền bù 3,2 tỷ đồng cho toàn bộ đất đai, cây trồng, tài sản của gia đình là quá thấp. Với số tiền này gia đình không thể mua lại đất đai, xây dựng lại nhà cửa và ổn định cuộc sống. Các phương án về hỗ trợ đối với các công trình phục vụ sản xuất, chăn nuôi, cây trồng vượt mật độ, việc cấp đất tái định cư…, gia đình đều không rõ sẽ giải quyết như thế nào”, ông Cường thông tin thêm.
Chuồng trại phục vụ chăn nuôi, sản xuất chưa được áp giá đền bù, hỗ trợ.
Tương tự, gia đình ông Hoàng Văn Lịch ở tại thôn 9, xã Đắk Mil, cũng có gần 2 ha đất thuộc diện thu hồi để triển khai dự án hồ Đắk Gang. Trên diện tích đất này, gia đình ông Lịch cũng xây dựng nhà cửa, sân phơi, chuồng trại chăn nuôi và nhiều công trình phụ để sinh hoạt, sản xuất hơn 10 năm nay. Theo phương án đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng đã được ngành chức năng dự thảo, gia đình ông Lịch dự kiến được đền bù, hỗ trợ 2,2 tỷ đồng.
Theo ông Lịch, phương án đền bù, hỗ trợ được xây dựng rất bất lợi cho gia đình. Chỉ có 1,7/2 ha đất gia đình đang sử dụng được đền bù ở mức gần 660 triệu đồng/ha, phần còn lại 0,3 ha bị xác định nằm ngoài giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và chưa rõ có được đền bù, hỗ trợ hay không. Trong khi đó, giá đất trên thị trường hiện cao gần gấp đôi. Ngành chức năng cũng không áp giá đền bù, hỗ trợ đối với nhà cửa, công trình phụ và các hạng mục phục vụ chăn nuôi, sản xuất của gia đình.
“Với mức giá chỉ 2,2 tỷ đồng thì gia đình không đủ để mua đất đai, xây dựng nhà cửa nhằm tái định cư, định canh, chứ đừng nói có được điều kiện sinh sống, sản xuất tốt hơn so với nơi ở cũ như chủ trương chung của Đảng và Nhà nước”, ông Lịch thông tin
Theo một số hộ dân có đất đai, nhà cửa thuộc diện thu hồi để triển khai dự án hồ Đắk Gang, giá cả đền bù đất đai, cây trồng hiện khá thấp so với giá thị trường; trong đó, mỗi ha đất được đền bù khoảng 700 triệu đồng; cà phê (loại A) 650.000 đồng/cây; xoài (loại A) 1,35 triệu đồng/cây… Bên cạnh đó, việc hỗ trợ đối với nhà ở, công trình phụ, chuồng trại chăn nuôi, cây trồng vượt mật độ đều chưa rõ ràng. Người dân mong muốn ngành chức năng, chính quyền địa phương sớm kiểm kê, xây dựng phương án đền bù, hỗ trợ hợp lý để họ được nhận tiền đền bù, hỗ trợ 1 lần và có đủ kinh phí để mua đất đai, xây dựng nhà cửa mới, sớm ổn định cuộc sống.
Nguy cơ cao không có mặt bằng cho nhà thầu thi công
Nhiều hộ dân có đất đai, nhà cửa trong khu vực triển khai hồ Đắk Gang rất băn khoăn, lo lắng về việc bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất.
Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Đắk Mil, đơn vị được giao nhiệm vụ kiểm kê, áp giá đền bù, hỗ trợ để giải phóng mặt bằng dự án hồ Đắk Gang, sở dĩ có tình trạng nhiều hộ dân nhận được 2 phương án với giá khác nhau là do phương án cũ tính cả tiền đền bù lẫn tiền hỗ trợ, còn phương án mới chỉ tính tiền đền bù, còn tiền hỗ trợ được tách ra để tính riêng.
Ông Trần Văn Hảo, Phó Giám đốc phụ trách Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực Đắk Mil khẳng định cả hai phương án nêu trên đều mới chỉ là dự thảo và đang trong giai đoạn lấy ý kiến của các bên liên quan. Ban đã ghi nhận các ý kiến phản hồi về giá cả đền bù, phương án hỗ trợ và đang báo cáo cấp có thẩm quyền. Cũng theo ông Trần Văn Hảo, phương hướng hiện nay là gộp đền bù, hỗ trợ vào chung một phương án và đơn vị đang thực hiện việc này dựa trên các văn bản quy định mới được ban hành sau thời điểm sáp nhập tỉnh (1/7/2025).
Theo Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng số 3, tỉnh Lâm Đồng, đơn vị được giao làm chủ đầu tư dự án hồ Đắk Gang, dự án có tổng mức đầu tư gần 1.100 tỷ đồng, thời gian thực hiện từ năm 2023 - 2027. Trong năm 2025, dự án hồ Đắk Gang đã được Bộ Nông nghiệp và Môi trường bố trí 440 tỷ đồng, trong đó 220 tỷ đồng cho công tác đền bù, giải phóng mặt bằng.
Ông Hà Sỹ Sơn, Giám đốc Ban Quản lý các dự án đầu tư xây dựng số 3 cho biết, hồ Đắk Gang là dự án lớn, tổng diện tích đất cần thu hồi hơn 200 ha của gần 700 hộ dân. Đơn vị đã chia công tác kiểm kê, đền bù, giải phóng mặt bằng ra làm 6 đợt và hiện mới chỉ phê duyệt được 2 phương án với tổng diện tích khoảng 50ha, tức chiếm khoảng 25% tổng diện tích cần thu hồi để triển khai dự án.
Cũng theo ông Hà Sỹ Sơn, công tác kiểm kê, đền bù, hỗ trợ để giải phóng mặt bằng khá chậm, không đảm bảo tiến độ so với kế hoạch và hiện nguy cơ không có mặt bằng cho nhà thầu thi công là rất cao. Về nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, ông Sơn cho rằng do nhiều thay đổi, điều chỉnh liên quan tới việc tổ chức lại chính quyền địa phương theo mô hình 2 cấp, việc sáp nhập tỉnh và một số điều chỉnh liên quan tới chính sách bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng.
Để đảm bảo tiến độ thực hiện dự án và kế hoạch giải ngân vốn đầu tư, dự kiến cuối tháng 11/2025, chủ đầu tư sẽ phê duyệt các phương án bồi thường, hỗ trợ tiếp theo, đồng thời tổ chức vận động, tạm ứng cho người dân để có mặt bằng giao cho nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công dự án.
Nhiều hộ dân có đất đai, nhà cửa trong khu vực triển khai hồ Đắk Gang rất băn khoăn, lo lắng về việc bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất.
Liên quan tới tiến độ thi công, dự án hồ Đắk Gang đã tổ chức thi công gói thi công xây dựng cụm công trình đầu mối và công trình phục vụ quản lý vận hành từ tháng 12/2024, khối lượng thi công đến nay đạt hơn 10% giá trị hợp đồng. Tổng giá trị gói thầu hơn 317 tỷ đồng. Nhà thầu thi công là liên danh Công ty cổ phần xây dựng Đắk Lắk (trụ sở tại tỉnh Đắk Lắk), Tổng công ty xây dựng nông nghiệp và Phát triển nông thôn Thanh Hóa - Công ty cổ phần (trụ sở tại tỉnh Thanh Hóa) và Công ty cổ phần đầu tư DCT (thành phố Hà Nội).
Theo quyết định phê duyệt dự án đầu tư hồ Đắk Gang, dự án được đầu tư xây dựng với mục tiêu khai thác hiệu quả suối Đắk Gang để phục vụ sản xuất nông nghiệp và tạo nguồn cấp nước sinh hoạt cho nhân dân hai huyện Đắk Mil và Cư Jút (tỉnh Đắk Nông cũ). Nhiệm vụ dự án là đảm bảo nguồn nước tưới cho khoảng 1.860 ha cây trồng, bao gồm 170 ha lúa nước, 350 ha hoa màu, 1.340 ha cây công nghiệp (cà phê, tiêu,…) và tạo nguồn phục vụ cấp nước sinh hoạt cho khoảng 8.000 người.
Bài và ảnh: Hưng Thịnh (TTXVN)