Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã đạt thỏa thuận với hai hãng sản xuất chip lớn của Mỹ, Nvidia và AMD, theo đó hai công ty sẽ chia 15% doanh thu từ các hợp đồng bán hàng tại Trung Quốc cho chính phủ Mỹ để đổi lấy giấy phép xuất khẩu chip sang thị trường này.
Thông tin được Nhà Trắng xác nhận hôm 11/8, gây ra nhiều tranh luận về tác động đối với hoạt động kinh doanh của các hãng và khả năng Washington sẽ áp dụng mô hình tương tự với các ngành khác.
Theo Financial Times, Nvidia sẽ được phép xuất khẩu dòng chip H20 và AMD được phép bán chip MI308 sang Trung Quốc. Đây là các sản phẩm từng bị hạn chế bởi quy định kiểm soát xuất khẩu của Mỹ.
Nvidia cho biết họ tuân thủ đầy đủ quy định của chính phủ Mỹ và hy vọng luật xuất khẩu sẽ giúp nước này duy trì vị thế cạnh tranh tại Trung Quốc cũng như toàn cầu.
“Nước Mỹ không thể lặp lại tình trạng của 5G và đánh mất vị thế dẫn đầu viễn thông”, tuyên bố của Nvidia có đoạn.
Các quan chức Mỹ khẳng định rằng cho phép xuất khẩu trở lại là phù hợp với lợi ích kinh tế của Mỹ. Bộ trưởng Thương mại Mỹ nêu rõ việc sử dụng công nghệ Mỹ tại Trung Quốc giúp duy trì ảnh hưởng của “chuỗi công nghệ Mỹ” - dù không bao gồm những sản phẩm tối tân.
Giới phân tích đánh giá đây là một thỏa thuận “bất thường” nhưng phù hợp với phong cách thương lượng của ông Trump, người luôn tìm kiếm lợi ích song phương.
Nhà đầu tư cũng nhìn nhận tích cực khi Nvidia và AMD lấy lại quyền tiếp cận thị trường Trung Quốc - vốn mang lại doanh thu hàng tỷ USD.
Ben Barringer, chuyên gia tại Quilter Cheviot, nhận xét: “Từ góc độ nhà đầu tư, 85% doanh thu còn hơn không có gì. Vấn đề là họ có tăng giá để bù phần 15% hay không, song cuối cùng họ có thể bán hàng vẫn tốt hơn là trao cả thị trường cho Huawei”.
Tuy nhiên, một số chuyên gia cảnh báo thỏa thuận này chỉ tạo ra sự chắc chắn trong ngắn hạn. Về dài hạn, chính phủ Mỹ có yêu cầu tỷ lệ chia sẻ doanh thu cao hơn nếu xuất khẩu sang Trung Quốc tiếp tục tăng mạnh còn bỏ ngỏ.
Khả năng Washington áp dụng mô hình này với các ngành khác được đánh giá là thấp, bởi chip bán dẫn là lĩnh vực mang tính chiến lược cao, đóng vai trò nền tảng cho nhiều công nghệ, từ trí tuệ nhân tạo, điện tử tiêu dùng đến ứng dụng quân sự.
Những ngành như phần mềm hay dịch vụ - ví dụ Apple hoặc Meta - sẽ phức tạp hơn nhiều khi áp dụng cơ chế “trả phí để được xuất khẩu”.
Về phía Trung Quốc, phản ứng được dự báo sẽ trái chiều. Bắc Kinh có thể không hài lòng với việc phải trả một khoản gián tiếp cho Mỹ, nhưng các doanh nghiệp nước này vẫn cần chip của Nvidia và AMD để thúc đẩy tham vọng AI.
Thỏa thuận này xuất hiện trong bối cảnh Trung Quốc gần đây bày tỏ quan ngại về “lỗ hổng bảo mật” và khả năng tồn tại “cửa hậu” trong sản phẩm của Nvidia - điều mà hãng liên tục phủ nhận.
Trong năm tài chính gần nhất, Trung Quốc mang về 17 tỉ USD (chiếm 13%) doanh thu của Nvidia và 6,2 tỉ USD (24%) cho AMD.
(Theo CNBC, Washington Post)
Du Lam