Nvidia mắc kẹt trong 'tâm bão'

17 giờ trướcBài gốc

CEO Jensen Huang nhiều lần cảnh báo rằng việc cấm bán chip AI của Mỹ cho Trung Quốc có thể phản tác dụng. Ảnh: Reuters.

Tập đoàn công nghệ Nvidia hiện là nhà sản xuất chip trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu thế giới. Nhưng chính thành công rực rỡ ấy lại đẩy hãng vào tâm bão căng thẳng thương mại giữa hai siêu cường Mỹ và Trung Quốc, đặc biệt là lệnh áp thuế 100% lên hàng hóa Trung Quốc mới nhất từ nhà lãnh đạo Mỹ.

Trụ sở tại Santa Clara, bang California, Nvidia đang tiến gần mốc vốn hóa thị trường 5.000 tỷ USD, con số mà chỉ vài năm trước còn là điều khó tưởng tượng. Sự bùng nổ của công ty chủ yếu đến từ các dòng chip chuyên xử lý cho trung tâm dữ liệu - “trái tim” của nền tảng AI mà những tên tuổi như OpenAI (cha đẻ ChatGPT) đang sử dụng.

Thế nhưng, chính công nghệ tiên phong ấy lại trở thành “con bài mặc cả” trong cuộc chiến thương mại mà Tổng thống Donald Trump khởi xướng từ tháng 4 với hàng loạt biện pháp áp thuế và tranh cãi quanh khoáng sản hiếm. Nvidia dù là biểu tượng đổi mới của nước Mỹ giờ đây bị cuốn vào vòng xoáy địa chính trị ngày càng phức tạp.

Theo ước tính của Gil Luria, Giám đốc nghiên cứu công nghệ tại D.A. Davidson, khoảng 25% doanh thu GPU của Nvidia từng đến từ Trung Quốc. Việc hạn chế xuất khẩu chip AI không chỉ làm tổn thương lợi ích kinh tế, mà còn đặt công ty vào thế nhạy cảm khi bị nghi ngờ “vô tình” giúp Bắc Kinh lách qua lệnh cấm.

“Nvidia đang bị kẹt giữa hai thực tế: một bên là cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, bên kia là cuộc đua AI mang yếu tố an ninh quốc gia”, ông Luria nhận định.

CEO Jensen Huang nhiều lần cảnh báo rằng việc cấm bán chip AI của Mỹ cho Trung Quốc có thể phản tác dụng bởi nó sẽ thúc đẩy các nhà phát triển Trung Quốc tự chế tạo chip thay thế.

"Trái tim" của cuộc đua AI và "con bài" trong cuộc chiến Mỹ - Trung

Không chỉ đơn thuần là nhà cung cấp, Nvidia chính là “kiến trúc sư” của cả nền tảng AI hiện đại. Các dòng chip của hãng gần như định hình cấu trúc mà hầu hết nhà phát triển AI đang sử dụng, dẫn đến nhu cầu tăng vọt trên toàn cầu.

Sự bùng nổ của công nghệ trí tuệ nhân tạo giúp Nvidia trở thành kiến trúc sư của nền tảng AI hiện đại, đồng thời giúp công ty tiến gần mốc vốn hóa 5.000 tỷ USD. Ảnh: Reuters.

Giáo sư Arun Sundararajan (Đại học NYU Stern) nhận xét: “Nvidia đã tạo ra nền tảng căn bản cho mọi nhà phát triển AI. Điều đó khiến công nghệ của họ trở thành xương sống của cả ngành”.

Tháng 9 vừa qua, Nvidia công bố kế hoạch đầu tư tới 100 tỷ USD vào OpenAI, dự kiến cung cấp chip trung tâm dữ liệu cho hãng này từ cuối năm 2026. Song song, công ty cũng phải cạnh tranh khốc liệt với đối thủ AMD trong các hợp đồng chiến lược. OpenAI gần đây tiết lộ sẽ sử dụng 6 gigawatt chip AMD để vận hành các trung tâm dữ liệu mới.

“Cạnh tranh đã thực sự bắt đầu. Chúng tôi tin rằng khách hàng sẽ lựa chọn công nghệ tốt nhất và Nvidia sẽ tiếp tục nỗ lực để giành trọn niềm tin của cộng đồng phát triển toàn cầu”, đại diện Nvidia khẳng định.

Trong khi đó, chính phủ Mỹ nhiều năm qua đã tìm cách hạn chế khả năng tiếp cận công nghệ Mỹ của Trung Quốc nhằm làm chậm bước tiến AI của Bắc Kinh.

Tổng thống Trump nối tiếp chính sách này khi ban hành lệnh siết xuất khẩu chip, bao gồm cả dòng Nvidia H20 - động thái khiến Trung Quốc phản ứng dữ dội và ra quyết định cấm nhiều công ty trong nước mua chip Mỹ.

Tuy nhiên, đến giữa năm nay, Nhà Trắng bất ngờ thay đổi quan điểm. Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick phát biểu: “Điều quan trọng là bán vừa đủ để các nhà phát triển Trung Quốc phụ thuộc vào nền tảng công nghệ Mỹ”.

Tháng 8, ông Trump thông báo đạt thỏa thuận cho phép các hãng như Nvidia và AMD tiếp tục bán chip sang Trung Quốc, đổi lại họ phải chia 15% doanh thu từ thị trường này cho chính phủ Mỹ để đổi lấy giấy phép xuất khẩu.

Nhờ đó, Trung Quốc vẫn được tiếp cận dòng chip H20 - sản phẩm ra mắt năm 2024 nhằm thích ứng với các quy định kiểm soát gắt gao.

Tuyên bố áp thuế 100% lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc của ông Trump gây lo ngại về một cuộc thương chiến mới. Ảnh: Reuters.

Dẫu vậy, Bắc Kinh dường như không mấy hài lòng. Kể từ đó, hai bên liên tục leo thang bằng các biện pháp đáp trả. Trung Quốc tăng hạn chế nhập chip Mỹ, còn ông Trump tuyên bố sẽ áp mức thuế 100% với hàng hóa Trung Quốc từ ngày 1/11 để phản đối việc Bắc Kinh kiểm soát xuất khẩu đất hiếm.

“Tương lai của cuộc đối đầu này vẫn là dấu hỏi. Trung Quốc tin rằng việc ngăn Nvidia bán chip vào thị trường của họ sẽ tạo thêm đòn bẩy trong đàm phán với Washington”, Luria nói.

Nghi vấn Nvidia lách luật

Hiện, Bộ Thương mại Mỹ đang điều tra liệu khách hàng của Nvidia - công ty Megaspeed có trụ sở tại Singapore - có giúp Trung Quốc tiếp cận công nghệ chip bị cấm hay không, theo New York Times.

Đáp lại, đại diện Nvidia nói với CNN rằng hãng đã hợp tác đầy đủ với chính phủ Mỹ và tiến hành điều tra nội bộ: “Chúng tôi đã đến kiểm tra nhiều cơ sở của Megaspeed và xác nhận họ chỉ vận hành một hệ thống điện toán đám mây quy mô nhỏ, tuân thủ quy định xuất khẩu của Mỹ. Kế hoạch AI của chính quyền hiện nay khuyến khích thế giới áp dụng tiêu chuẩn công nghệ Mỹ, điều đó có lợi cho cả an ninh quốc gia lẫn kinh tế Mỹ”.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng chip H20 của Nvidia có thể đã góp phần vào sự phát triển của DeepSeek - mô hình AI tiên tiến do Trung Quốc phát triển, khiến Thung lũng Silicon phải dè chừng khi ra mắt đầu năm nay.

Ngoài ra, nguy cơ Trung Quốc tiếp cận chip Mỹ qua thị trường chợ đen cũng không thể loại trừ, bởi các quốc gia trung gian có thể mua rồi bán lại cho Bắc Kinh.

“Nếu Mỹ càng siết chặt quyền tiếp cận chip Nvidia, điều đó có thể phản tác dụng. Nó sẽ buộc các quốc gia khác tăng tốc tự phát triển công nghệ riêng”, giáo sư Sundararajan cảnh báo.

Phương Linh

Nguồn Znews : https://znews.vn/nvidia-mac-ket-trong-tam-bao-post1592839.html