Ô mai chanh rừng - Thức quà quý từ núi Mẫu Sơn

2 giờ trướcBài gốc

Toàn xã Mẫu Sơn hiện có hơn 70 ha cây chanh rừng, được trồng xen giữa những cánh rừng hồi trên các sườn núi. Đây là một trong những cây trồng chủ lực, đem lại nguồn thu đáng kể cho người dân. Cây chanh rừng trưởng thành cao khoảng 3 mét, thân thẳng, lá nhỏ, nhiều gai, cành mảnh và tỏa thưa

Chanh rừng cho thu hoạch từ khoảng tháng 8 đến tháng 12 hằng năm. Vào thời điểm thu hoạch rộ, nếu không tiêu thụ hoặc chế biến kịp thời, quả dễ hỏng, gây thất thu. Ngoài ra, loại chanh này phát huy công dụng tốt nhất khi còn vỏ xanh - thời điểm tinh dầu đạt cao nhất; nếu để chín vàng, chất lượng giảm rõ rệt. Vì vậy, việc chế biến thành ô mai chanh rừng giúp kéo dài thời gian bảo quản, đồng thời nâng giá trị kinh tế cho loại đặc sản này

Năm 2025, do tác động của thời tiết và một số yếu tố khách quan, sản lượng chanh rừng giảm đáng kể so với những năm trước. Dù vậy, giá thu mua vẫn duy trì ổn định ở mức khoảng 50 nghìn đồng/kg. Vụ chanh năm nay, tính đến thời điểm hiện tại, HTX đã thu mua khoảng 5 tấn chanh rừng. Trong đó, khoảng 4 tấn dành cho việc chế biến ô mai chanh rừng

Sau khi thu hái, chanh rừng được lựa chọn, phân loại kỹ, rửa sạch và hong khô. Tiếp đó, quả được ngâm với muối theo tỷ lệ dựa trên kiến thức bản địa và bí quyết của đồng bào Dao Mẫu Sơn trong khoảng 1 tuần. Nhờ cách làm này, ô mai giữ được hàm lượng tinh dầu từ vỏ chanh, giàu vitamin C và có thể bảo quản tự nhiên trong thời gian nhất định

Khi quả chanh bắt đầu se và nhăn nhẹ trên vỏ, chanh sẽ được tách hạt, sau đó đưa lên bếp sên thủ công cùng với mật ong, gừng ta và gừng đỏ (gừng núi). Dù tốn thời gian và công sức, song cách làm truyền thống này giúp ô mai giữ được vị tròn đầy, độ dẻo chuẩn và hương thơm đặc trưng của chanh rừng. Ước tính trung bình 4 - 5 kg chanh rừng tươi sẽ chế biến được khoảng 1kg ô mai chanh rừng

Sau khi sên xong, ô mai chanh rừng có màu vàng óng, dẻo, vị chua ngọt đậm đà, cay nhẹ từ gừng, thơm mùi chanh và mật ong. Ô mai được để nguội, đóng hộp, dán tem và hoàn thiện bao bì trước khi đưa ra thị trường. HTX Nông trang sinh thái Mẫu Sơn đã xây dựng bộ nhận diện thương hiệu, công bố chất lượng sản phẩm, áp dụng mã truy xuất nguồn gốc điện tử và cam kết tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm đối với sản phẩm ô mai chanh rừng

Năm 2022, ô mai chanh rừng Mẫu Sơn được công nhận OCOP 3 sao, mở ra cơ hội đưa sản phẩm lên các kệ hàng đặc sản và chuỗi phân phối rộng hơn. Với giá bán hiện nay là 100 nghìn đồng/hộp, sản phẩm mang lại nguồn thu ổn định cho HTX và các hộ trồng chanh rừng. Ô mai chanh rừng cũng là sản phẩm tiêu biểu trong nhóm nông sản chế biến của HTX Nông trang sinh thái Mẫu Sơn

Với đặc tính của chanh, kết hợp với các nguyên liệu từ núi rừng Mẫu Sơn, ô mai chanh rừng là lựa chọn tự nhiên giúp giảm ho, viêm họng, cảm lạnh. Sản phẩm kế thừa tri thức bản địa của đồng bào Dao Mẫu Sơn, thường xuyên được giới thiệu, trưng bày tại các triển lãm, hội chợ nông sản trong và ngoài tỉnh... Mỗi hộp ô mai không chỉ là món quà tốt cho sức khỏe mà còn góp phần giới thiệu bản sắc đặc sản vùng cao đến với người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh.

HOÀNG NHƯ

Nguồn Lạng Sơn : https://baolangson.vn/o-mai-chanh-rung-thuc-qua-quy-tu-nui-mau-son-5065903.html