Trong vài ngày qua, mưa lớn kéo dài khiến nhiều địa phương phía Bắc như Thái Nguyên, Cao Bằng, Lạng Sơn… chìm trong biển nước. Nhiều tuyến đường ngập sâu, bùn đất tràn kín, hàng loạt ô tô bị ngập sâu, chết máy giữa đường. Không ít chủ xe chỉ còn biết gọi cứu hộ, đưa phương tiện đến gara trong tình trạng hư hại nặng.
Nếu cảnh tượng ô tô ngập nước do mưa lớn hay triều cường đã trở nên “quen mặt” với nhiều tài xế, đặc biệt ở các đô thị lớn như Hà Nội hay TPHCM, thì việc “xế cưng” bị vùi trong hỗn hợp nước lũ và bùn đất lại ít gặp hơn.
Sự cố này thường xảy ra tại các khu vực miền núi, nơi địa hình dốc, dễ sạt lở và dòng nước lũ mang theo lượng phù sa, đất đá dày đặc. Khi nước rút đi, đất đá, bùn nhão vẫn ở lại và "nuốt chửng" các phương tiện, bất tiện cho việc cứu hộ và gây ra những hư hại khôn lường.
Câu hỏi đặt ra là: xe bị ngập bùn đất như vậy sẽ hư hại thế nào và có mức độ có khác gì so với ngập nước thông thường?
Ô tô bị ngập bởi bùn đất thường mất chi phí cứu hộ, khắc phục cao hơn so với ngập nước thông thường. Ảnh minh họa: Q Phong
Trao đổi với VietNamNet, kỹ sư ô tô Dương Trung Kiên - Giám đốc Công ty TNHH Dịch vụ ô tô Kiên Phong (Yên Hòa, Hà Nội) cho rằng, so với ngập nước, việc ô tô bị bao phủ bởi bùn, đất tuy không bị ảnh hưởng trực tiếp tới động cơ, nhưng lại tiềm ẩn rủi ro lớn hơn với nhiều chi tiết khác, và chi phí khắc phục có thể còn tốn kém hơn.
Theo anh Kiên, khi bùn đất trôi theo nước lũ, phần lớn xe đều đã bị ngập nước ở một mức độ nhất định. Dù không nổ máy và tránh được thủy kích - hư hại thuộc dạng nghiêm trọng nhất khi bị ngập, nhưng tổn hại tổng thể vẫn rất lớn vì gần như mọi bộ phận đều bị ảnh hưởng nặng nề.
“Đầu tiên, chủ xe phải tốn công sức và chi phí lớn để đưa xe ra khỏi khu vực sạt lở, ngập trong bùn đất. Trong khi với xe ngập nước thông thường như ở các thành phố, chỉ cần đợi nước rút là xong. Khi bị sạt lở và gặp nước chảy xiết, đất đá, bùn nhão, cành cây gãy kết hợp với nước có thể khiến chiếc xe bị móp méo nghiêm trọng ở thân vỏ, đèn, gương và đặc biệt là kính chắn gió” anh Kiên nói.
Khi gặp lũ quét, lượng nước lớn chảy xiết kèm theo nhiều đất đá, đồ vật, cành cây... có thể va đập với xe, gây hư hỏng nặng. Ảnh: Thạch Thảo
Tiếp theo là gây hư hỏng hệ thống điện cùng các bộ phận phức tạp khác như hệ thống khung gầm, giảm xóc, hệ thống lái, ro-tuyn, điều hòa và ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả nội thất xe. Đây đều là những bộ phận "đắt tiền" và khắc phục, vệ sinh bùn đất mất nhiều công sức hơn so với ngập nước thông thường rất nhiều.
"Với xe bị nhẹ, sau khi rửa sạch nội ngoại thất, vệ sinh khoang động cơ, hệ thống điều hòa, lọc gió, gầm, phanh... có thể vận hành trở lại bình thường. Tuy nhiên, nếu bị bùn đất xâm nhập sâu, việc khắc phục sẽ phức tạp và kéo dài", anh Kiên nói.
Hàng nghìn ô tô tại Thái Nguyên bị nước lũ, bùn đất vùi lấp, phải nhờ sự trợ giúp của cứu hộ. Ảnh: Nam Khánh
Chưa dừng lại ở đó, việc ô tô bị ngập trong bùn gây ảnh hưởng nghiêm trọng hơn so với ngập nước thông thường. Bùn đặc dễ chui sâu vào các khe hở, lưu cữu lâu ngày trong hệ thống treo, phanh và ổ bi, khiến chi tiết nhanh gỉ sét, phát ra tiếng kêu lạ, mất độ chính xác khi vận hành, nhiều bộ phận bị hỏng vĩnh viễn.
Đặc biệt, những cảm biến, giắc điện và mô-đun điều khiển bị dính bùn ẩm lâu ngày rất dễ bị oxy hóa, chập mạch hoặc báo lỗi giả – hậu quả có thể xuất hiện sau vài tháng, khiến chủ xe “điên đầu” vì sự cố chập chờn khó đoán.
"Có những xe mang tới gara của chúng tôi dù không bị thủy kích hay hư hỏng động cơ, nhưng chỉ riêng việc làm sạch toàn bộ cặn bùn, đất đá, khắc phục các hạng mục thước lái, ro-tuyn, điều hòa... cũng tiêu tốn tổng cộng đến 40-50 triệu đồng với thời gian cả tuần lễ, chi phí này thậm chí còn nặng hơn bị thủy kích”, kỹ sư Kiên cho biết thêm.
Dù không bị thủy kích hay hư hại động cơ, ô tô ngập trong bùn đất vẫn rất khó vệ sinh và khắc phục hoàn toàn. Ảnh: Hoàng Hiệp
Tuy nhiên, anh Kiên cho rằng, mức độ thiệt hại còn phụ thuộc vào hướng xe và độ sâu của bùn đất. Xe chỉ bị lấp ngang bánh sẽ “dễ thở” hơn nhiều so với xe bị vùi tới thân. Còn nếu bị lũ quét, bùn đất "đánh" trực diện từ phía đầu xe, rủi ro hư hỏng sẽ cao gấp nhiều lần so với xe đỗ ngược chiều dòng chảy.
Theo các chuyên gia, khi mưa lớn, nên tránh dừng đỗ xe ở khu vực trũng, gần sông suối hoặc nơi có nguy cơ sạt lở; chọn chỗ cao ráo, có thể hướng đầu xe xuôi dòng nước chảy để giảm thiểu rủi ro.
Một số chủ xe chọn cách bọc kín ô tô bằng bạt chống ngập, đây là cách làm hay để tránh nước, đất đá cũng như nhiều vật trôi nổi khác tác động đến thân vỏ của xe. Song, cần sử dụng vật liệu bền, kín và cố định xe chắc chắn để tránh bị lực đẩy của nước làm trôi xe.
Trường hợp ô tô bị vây kín bởi nước lũ, tuyệt đối không cố khởi động động cơ vì rất dễ gây thủy kích. Thay vào đó, nên ngắt nguồn điện, khóa cửa và gọi cứu hộ chuyên dụng để di chuyển xe ra khỏi vùng ngập.
Bạn có góc nhìn (hoặc có trải nghiệm) nào về vấn đề trên? Hãy để lại bình luận bên dưới hoặc chia sẻ bài viết về Báo VietNamNet theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!
Hoàng Hiệp