Fan meeting diễn ra vào cuối tháng 12 nhưng diễn viên Lê Dương Bảo Lâm đã "quậy đục nước", gây ồn ào mạng xã hội cả tháng nay, biến sự kiện vốn có tính nội bộ thành chủ đề chung của cộng đồng.
Nhiều câu hỏi đặt ra: Lê Dương Bảo Lâm hoạt động với vai trò gì trong showbiz Việt? Anh sẽ làm gì trong fan meeting khi không có tác phẩm lại mời quá nhiều đồng nghiệp?
Tái định vị thương hiệu thành công nhất
Trước khi nổi tiếng, Lê Dương Bảo Lâm từng trải qua giai đoạn đầu sự nghiệp vô cùng chật vật.
Không có lợi thế ngoại hình, anh gần như không có cơ hội tham gia các dự án nghệ thuật, chỉ có thể đi diễn xiếc, múa lửa, diễn đám ma, đám cưới, quán xá...
Sau khi đăng quang quán quân Cười xuyên Việt 2015, Lê Dương Bảo Lâm bắt đầu đóng vai phụ trong một vài bộ phim, vở kịch.
Giai đoạn này, anh làm nghề nghiêm túc, bộc lộ tiềm năng diễn xuất đa dạng chứ không chỉ diễn hài. Anh còn nỗ lực tập gym cải thiện hình thể bù lại gương mặt không ăn ảnh.
Dù vậy, Lê Dương Bảo Lâm vẫn loay hoay, không để lại nhiều ấn tượng.
Lê Dương Bảo Lâm - Quán quân Cười xuyên Việt 2015. Ảnh: Tư liệu.
Song thay vì để bản thân trì trệ, mắc kẹt trong vũng lầy nghề nghiệp nhiều năm như không ít diễn viên, anh quyết định tái định vị thương hiệu và ráo riết thực hiện. Hai mảng nam nghệ sĩ tập trung toàn lực phát triển là truyền hình và livestream.
Sự thức thời, thông minh và nhạy bén của Lê Dương Bảo Lâm thể hiện rõ ở việc 2 lần liên tiếp thành công "bắt đỉnh" của trào lưu.
Khi truyền hình lên ngôi, anh tận dụng thế mạnh là hoạt ngôn, hài hước và khả năng ứng biến để giành 1 vị trí vững chắc trên sóng. Kết quả, suốt những năm đó, hầu hết gameshow đều có mặt Lê Dương Bảo Lâm.
Anh vừa có tiền, vừa có tiếng lại thành công chuyển sân chơi từ nghệ thuật (phim ảnh) sang giải trí đại chúng (truyền hình) - nơi cá tính riêng được đề cao hơn khả năng diễn xuất.
Khi mảng livestream cho thấy tiềm năng khai thác, Lê Dương Bảo Lâm mạnh dạn dấn thân, trở thành người tiên phong và từng là 1 trong những người livestream bán hàng thành công nhất Việt Nam.
Và ngay khi lĩnh vực này phát triển đến đỉnh điểm, ngày càng nhiều gương mặt mới nổi lên cạnh tranh đồng thời có dấu hiệu vi phạm pháp luật, anh nhanh chóng rút khỏi mảng, trở về khai thác showbiz.
Lê Dương Bảo Lâm thành công vì dám đi đến cùng của quyết định. Điều này không dễ vì quá trình tái định vị thương hiệu cá nhân luôn vấp phải sự phản đối từ người thân cận đến công chúng.
Lê Dương Bảo Lâm khai thác tối đa lợi thế khi tham gia gameshow truyền hình
Anh lần lượt vượt qua từng giai đoạn, từ bị chỉ trích vì xuất hiện quá nhiều trên TV đến vô số lần gây tranh cãi vì nói hớ, phát ngôn phản cảm khi livestream; thậm chí bị mỉa mai là hết thời, hạ thấp nghề nghiệp, danh tiếng để bán hàng.
Như vậy, có thể chia quá trình tái định vị thương hiệu của Lê Dương Bảo Lâm thành 3 giai đoạn:
Một là "Tích lũy" - thông qua việc tham gia mọi gameshow để lấy danh tiếng. Hai là "Kiếm tiền", tức anh dùng danh tiếng đó để livestream bán hàng, tạo ra nguồn lực tài chính dồi dào. Cuối cùng là "Tái đầu tư", hay dùng tiền để đầu tư ngược lại vào hoạt động showbiz như ra MV, đóng phim, tổ chức fanmeeting... đồng thời tích lũy tài sản.
Lúc này, các sản phẩm nói trên không còn mang ý nghĩa tác phẩm để định vị sự nghiệp của nghệ sĩ nữa mà là công cụ để Lê Dương Bảo Lâm duy trì tên tuổi, nâng cấp vị thế và điều hướng hình ảnh từ "người bán hàng" sang "nghệ sĩ đa năng".
Rủi ro
Không chỉ thức thời, 2 lĩnh vực Lê Dương Bảo Lâm chọn dấn thân đều là nơi phù hợp nhất để anh xây dựng thương hiệu "Con người thật".
Ở mảng truyền hình, anh xây dựng hình ảnh một người năng nổ, "lầy lội", không ngại làm xấu mình để mang lại tiếng cười - tạo ra sự kết nối cảm xúc mạnh mẽ với khán giả hơn những vai phụ mờ nhạt trên phim.
Từ biệt danh như "Lee Min Ho Đồng Nai", "Thu Diễm" đến cách Lê Dương Bảo Lâm tự "dìm" khả năng tiếng Anh, ngoại hình... cho thấy anh thông minh, nhạy bén trong xây dựng thương hiệu cá nhân. Ảnh: 2 Ngày 1 Đêm
Ở mảng livestream, anh tương tác trực tiếp, thể hiện sự chân thật và xây dựng lòng tin với khách hàng, người hâm mộ. Khi niềm tin được thiết lập, anh không còn là nghệ sĩ thuần túy mà trở thành "người bạn" của khán giả.
Điều này trả lời cho câu hỏi vì sao Lê Dương Bảo Lâm hành xử, phát ngôn có phần suồng sã, bỗ bã nhưng ít gây tranh cãi.
Tuy nhiên, phong cách bình dân là con dao hai lưỡi. Khi livestream nhiều giờ liền hay ghi hình show thực tế, sự kiểm soát lý trí của con người thường lỏng lẻo hơn. Ranh giới giữa hài hước, gần gũi và thiếu văn hóa, kém duyên là rất mong manh. Anh cũng nhiều lần tự nhận mình thích 'làm khùng làm điên' để gây chú ý.
Đây là nguồn cơn của không ít lần Lê Dương Bảo Lâm bị dư luận chỉ trích dữ dội, đồng nghiệp phản đối như hát nhạc chế trên sóng truyền hình; vạ miệng khi nhắc tới Hoàng Thùy Linh; cợt nhả trẻ vô gia cư; miệt thị ngoại hình người da màu...
Khán giả có thể chấp nhận một nghệ sĩ bình dân nhưng cơ quan quản lý, báo chí có trách nhiệm duy trì những chuẩn mực đạo đức.
Thứ hai, việc Lê Dương Bảo Lâm chuyển đổi thương hiệu tạo ra những vết hằn sâu về mặt định vị giá trị.
Anh hiện rất khó để tham gia các dự án nghệ thuật nghiêm túc. Khi xem phim có Lê Dương Bảo Lâm, khán giả khó có thể nhập tâm vào nhân vật vì đã quá quen với hình ảnh anh gào thét chốt đơn trên điện thoại. Dễ thấy anh thường được mời đóng những vai gần với hình tượng ngoài đời như nhân vật YouTuber trong Nhà bà Nữ.
Lê Dương Bảo Lâm cũng khó tránh hiệu ứng bão hòa và sự đào thải của xu hướng vì thương hiệu xây dựng trên tính cách thường có vòng đời ngắn hơn thương hiệu xây dựng trên tác phẩm.
Khi sự hoạt ngôn, miếng hài và các chiêu trò trở nên cũ kỹ, dễ đoán, anh có thể bị thế chỗ bởi những gương mặt mới có màu sắc tương tự.
Ngoài ra, 8X cũng chịu áp lực nhất định từ việc phải liên tục xuất hiện để duy trì sức nóng - yêu cầu cơ bản của loại thương hiệu này.
Lê Dương Bảo Lâm rất hay nhắc trên facebook về HIEUTHUHAI - 1 trong những ca sĩ đông fan nhất showbiz Việt hiện nay. Ảnh: Tư liệu.
Công và tội
Trở lại với câu hỏi đầu bài, Lê Dương Bảo Lâm chọn con đường phát triển phù hợp với bản thân và đạt được thành công. Đổi lại, anh khó lòng được công nhận tư cách nghệ sĩ, diễn viên, thay vào đó là nhân vật công chúng, ngôi sao truyền thông.
Vai trò này hướng tới đối tượng là đại chúng, khách hàng hơn là người hâm mộ.
Vì vậy, ngay cả khi không có tác phẩm, Lê Dương Bảo Lâm vẫn có thể tổ chức sự kiện lấy tên gọi "fan meeting" mà bản chất là cung cấp dịch vụ giải trí, dịch vụ biểu diễn cho đám đông thay vì hoạt động giao lưu với người hâm mộ thuần túy.
Điều này giải thích việc "fan meeting" của Lê Dương Bảo Lâm sở hữu lượng nghệ sĩ khách mời đông nhất Việt Nam. Anh cần mở rộng biên độ người mua vé sử dụng dịch vụ cũng như củng cố nội dung biểu diễn cho sự kiện.
Xây dựng hình ảnh đẹp về gia đình trên mạng xã hội cũng góp phần giúp Lê Dương Bảo Lâm gột rửa tiếng xấu. Ảnh: FBNV
Tựu trung, Lê Dương Bảo Lâm có công hay tội tùy thuộc vào góc nhìn của người được lẫn bị thụ hưởng các nội dung giải trí do anh cung cấp.
Anh mang đến tiếng cười giải trí cho khán giả nhưng cũng không ít lần phát ngôn phản cảm, gây ồn ào mạng xã hội, thải ra các nội dung "rác" khiến người dùng mạng thụ hưởng bị động.
Đến nay, Lê Dương Bảo Lâm vẫn đang làm khá tốt các hoạt động showbiz giúp duy trì thương hiệu cá nhân. Việc anh góp mặt trong các bộ phim của Trấn Thành, các chương trình truyền hình như Chiến sĩ quả cảm mang lại lợi ích lớn cho hình ảnh mình gầy dựng.
Con đường Lê Dương Bảo Lâm đang đi sẽ dẫn anh đến đâu là điều khó đoán định.
Anh kiếm tiền và danh tiếng rất tốt, hơn nhiều nghệ sĩ thuần túy nhưng cái giá phải trả là biến bản thân thành sản phẩm, không có những lớp bảo vệ như tác phẩm. Nếu bị đám đông ghét, Lê Dương Bảo Lâm gần như không còn gì để bám víu.
Song nếu ý thức rõ về ranh giới trong ứng xử đồng thời chú trọng tăng cường mảng nghệ thuật nghiêm túc, chính thống như đang làm, Lê Dương Bảo Lâm có thể trở thành hình mẫu khó ai vượt qua của hướng đi này.