Ông Donald Trump không loại trừ khả năng gây áp lực để giành đảo Greenland, Kênh đào Panama

18 giờ trướcBài gốc

Hai tuần trước khi nhậm chức, ông Trump bắt đầu phác thảo một chính sách đối ngoại thẳng thắn mà ít quan tâm đến mối quan ngại của các đồng minh.

Khi được hỏi tại một cuộc họp báo hôm 7/1, rằng ông có thể cam kết sẽ không sử dụng biện pháp quân sự hoặc kinh tế để cố gắng giành quyền kiểm soát Kênh đào Panama và Greenland hay không, ông Trump trả lời: "Không, tôi không thể đảm bảo với bạn về bất kỳ điều nào trong hai điều đó. Nhưng tôi có thể nói rằng chúng ta cần những vùng đất này để đảm bảo an ninh kinh tế".

Ông Trump chỉ trích việc Mỹ chi tiêu cho hàng hóa Canada và hỗ trợ quân sự cho Canada, nói rằng Washington không được hưởng lợi gì khi làm như vậy. Ông cũng gọi biên giới giữa hai nước là "ranh giới được vẽ nhân tạo”.

Tổng thống đắc cử Trump tuyên bố sẽ áp thuế đối với Đan Mạch nếu nước này từ chối lời đề nghị mua Greenland của ông, điều mà ông cho là rất quan trọng đối với an ninh quốc gia Mỹ. Ngay trước khi ông Trump đưa ra bình luận này, con trai ông là Don Jr. đã có chuyến thăm riêng đến Greenland.

Ông Trump họp báo hôm 7/1 ở Mar-a-Lago (Florida). (Ảnh: Reuters)

Phản ứng của Đan Mạch, Canada

Đan Mạch đã tuyên bố đảo Greenland - vùng lãnh thổ tự quản của nước này - sẽ không được mang ra mua bán.

"Tôi không nghĩ đây là cách tốt để tiến về phía trước, khi đấu tranh với nhau bằng các biện pháp tài chính trong khi chúng ta là đồng minh và đối tác thân thiết", Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen phát biểu vào cuối ngày thứ Ba (7/1) để đáp lại những bình luận của ông Trump.

Cùng ngày, Bộ trưởng ngoại giao Canada Melanie Joly cho biết trên mạng xã hội X: "Những bình luận của Tổng thống đắc cử Trump cho thấy ông hoàn toàn không hiểu điều gì làm nên một quốc gia Canada hùng mạnh. Nền kinh tế của chúng ta mạnh mẽ. Người dân của chúng ta mạnh mẽ. Chúng ta sẽ không bao giờ lùi bước trước các mối đe dọa”.

Chính quyền Panama không đưa ra bình luận ngay lập tức. Tổng thống Panama Jose Raul Mulino trước đó đã bác bỏ ý tưởng trả lại kênh đào cho Mỹ. Washington đã sở hữu kênh đào này trước khi trao quyền kiểm soát cho Panama vào năm 1999.

Lời hứa đổi tên Vịnh Mexico của ông Trump gợi nhớ lời thề trước đó của ông là đổi tên Denali, đỉnh núi cao nhất Bắc Mỹ, thành Núi McKinley. Cựu Tổng thống Barack Obama đã đổi tên ngọn núi Alaska này thành Denali để tỏ lòng tôn kính người Mỹ bản địa.

Bộ trưởng Kinh tế Mexico Marcelo Ebrard, người được kỳ vọng sẽ đóng vai trò chủ chốt trong các vấn đề thương mại đang nổi lên giữa Mỹ và Mexico, dường như cũng bác bỏ lời kêu gọi đổi tên vùng vịnh chung của ông Trump vào cuối ngày 7/1.

"Hôm nay, tôi sẽ nói với các bạn rằng nếu chúng ta gặp nhau sau 30 năm nữa, Vịnh Mexico vẫn sẽ được gọi là Vịnh Mexico", ông nói, cho biết thêm rằng chính phủ Mexico sẽ không bị lôi kéo vào cuộc tranh luận.

Thông thường, Hội đồng Tên địa lý Mỹ sẽ đặt tên cho các địa danh, mặc dù các tổng thống cũng đã đổi tên các địa danh thông qua các quyết định hành pháp.

Chi tiêu của NATO

Ông Trump cho biết các thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) nên chi 5% tổng sản phẩm quốc nội cho quốc phòng, tăng đáng kể so với mục tiêu hiện tại là 2%.

“Tôi nghĩ đóng góp cho NATO nên ở mức 5%”, ông nói. “Tất cả họ đều có thể chi trả được, nhưng nên ở mức 5% chứ không phải 2%”.

Tổng thống đắc cử Mỹ thường phàn nàn rằng hầu hết các thành viên NATO không đóng góp công bằng, và ông đã đưa ra yêu cầu tăng đóng góp quốc phòng cho NATO trong suốt chiến dịch tranh cử.

NATO ước tính rằng 23 trong số 32 thành viên của liên minh đã đạt được mục tiêu chi 2% GDP vào năm 2024.

Không có thành viên nào trong liên minh, bao gồm cả Mỹ, chi 5% GDP cho quốc phòng, theo số liệu chính thức. Ba Lan là nước chi tiêu cao nhất với mức 4,12% GDP, tiếp theo là Estonia ở mức 3,43% và Mỹ ở mức 3,38%.

Ông Trump cũng nhắc lại lời đe dọa rằng "mọi địa ngục sẽ bùng nổ ở Trung Đông" nếu các chiến binh Hamas không thả những con tin mà họ bắt cóc từ Israel vào ngày 7/10/2023 mà vẫn giam giữ con tin ở Dải Gaza vào thời điểm ông nhậm chức.

"Điều đó sẽ không tốt cho Hamas và thành thật mà nói, sẽ không tốt cho bất kỳ ai", ông nói.

Đặc phái viên của ông Trump về Trung Đông, Steve Witkoff, nói với các phóng viên rằng ông hy vọng sẽ có những điều tốt đẹp để báo cáo về các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas vào thời điểm ông Trump tuyên thệ nhậm chức.

Cũng tại cuộc họp báo, ông Trump được hỏi rằng liệu tỷ phú Elon Musk có nên công khai bình luận về các vấn đề đối ngoại hay không. Thời gian gần đây, tỷ phú Musk thường xuyên chia sẻ quan điểm về chính trị Châu Âu trên mạng xã hội X, bao gồm cả việc bày tỏ sự ủng hộ đối với đảng cực hữu Alternative for Germany của Đức. Ông Trump trả lời: “Tôi có thể nói Elon đang làm tốt, một người rất thông minh”.

Minh Hạnh

Theo Reuters

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/ong-donald-trump-khong-loai-tru-kha-nang-gay-ap-luc-de-gianh-dao-greenland-kenh-dao-panama-post1707758.tpo