Lễ kết nạp thành viên mới của Hiệp hội Thương mại Đài Loan tại Đồng Nai năm 2025. Ảnh: Ngọc Liên
Đến nay, toàn tỉnh có gần 2,2 ngàn dự án FDI với tổng vốn đăng ký đầu tư hơn 41 tỷ USD. Các dự án đầu tư vào Đồng Nai đến từ 46 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới như: Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Trung Quốc… Nhiều doanh nghiệp (DN), tập đoàn kinh tế lớn đầu tư vào Đồng Nai từ những ngày đầu tỉnh “mở cửa” thu hút đầu tư như: Cargill, Ajinomoto, Kao, SamSung, Amata, Vedan, Formosa, Nestlé…
“Cái nôi” phát triển khu công nghiệp của Việt Nam
Đầu những năm 1990, tỉnh Đồng Nai nổi bật về thu hút FDI với làn sóng đầu tư ồ ạt. Những khu công nghiệp (KCN) như: Biên Hòa 1, Biên Hòa 2, Amata… trở thành điểm đến hấp dẫn của các DN FDI. Cùng với làn sóng đầu tư, Đồng Nai đón dòng người nhập cư đến sinh sống và làm việc tăng nhanh, kéo theo các dịch vụ phát triển mạnh mẽ, dần hình thành một “thủ phủ” công nghiệp sầm uất của cả nước.
Đồng Nai xác định kinh tế đối ngoại là lĩnh vực phát triển năng động và tương đối hiệu quả trong giai đoạn này. Sau khi Quốc hội (khóa VIII) ban hành Luật Đầu tư nước ngoài vào cuối năm 1987, tỉnh đã tích cực kêu gọi và ủng hộ các DN trong nước, DN nước ngoài đầu tư vào Đồng Nai. Ngay từ năm 1991, tỉnh đã xúc tiến thành công với các nhà đầu tư Đài Loan với danh nghĩa Hiệp hội Đồng Nai - Đài Loan, mở ra hướng đầu tư cho Đồng Nai.
Đến Đồng Nai từ những năm 1990, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Công nghiệp Kiến Đạt Lin Shu Li (KCN Long Bình, phường Long Bình, tỉnh Đồng Nai) chia sẻ: Theo lời mời hợp tác của đối tác tại Đài Loan, bà đến Đồng Nai trong tâm thế hoàn toàn xa lạ với vùng đất này. Thời gian đầu, do hoàn cảnh con còn nhỏ, hạ tầng tại Đồng Nai chưa hoàn chỉnh, lại bất đồng về ngôn ngữ và văn hóa nên bà Li gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận các quy định, chính sách, mối quan hệ trong quản lý, điều hành công ty.
Ðồng Nai phấn đấu đến năm 2030, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP theo giá hiện hành) đạt trên 1,2 triệu tỷ đồng; GRDP bình quân đầu người đạt trên 250 triệu đồng. Các ngành công nghiệp, xây dựng tăng từ 60-64%; nông - lâm nghiệp - thủy sản tăng khoảng 5-7%; thương mại - dịch vụ tăng từ 25-28%, số DN thành lập mới trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2026-2030 là 36 ngàn.
Tuy nhiên, với phương châm xem người lao động như người trong gia đình và luôn chủ động đào tạo, hỗ trợ người lao động trong công việc, bà Li đã từng bước tạo được sự gắn kết với người lao động. Hiện nay, sau hơn 30 năm đầu tư tại Đồng Nai, Công ty Kiến Đạt luôn duy trì ổn định và phát triển các hoạt động sản xuất, kinh doanh, mối quan hệ giữa lãnh đạo công ty và người lao động luôn được gìn giữ, phát triển ngày càng tốt đẹp. Ngoài điều hành công ty riêng, bà Li đang giữ chức Phó Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Đài Loan tại Đồng Nai với 370 thành viên. Đài Loan hiện là một trong 3 quốc gia, vùng lãnh thổ có vốn đầu tư lớn nhất tại Đồng Nai.
Các KCN tập trung, thu hút được nhiều DN FDI đầu tư vào địa bàn tỉnh, công nghiệp từng bước trở thành ngành sản xuất chủ lực, kích thích phát triển sản xuất nông nghiệp và góp phần quan trọng làm đổi mới bộ mặt nông thôn trong tỉnh. Tốc độ tăng trưởng nhanh của ngành công nghiệp làm cơ sở chuyển đổi cơ cấu ngành trong tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trong toàn tỉnh. Tỷ trọng giá trị tăng thêm của ngành công nghiệp từ 19% năm 1990, tăng lên 36% năm 1995. Đặc biệt, việc thu hút nguồn vốn FDI và vốn tư nhân vào sản xuất công nghiệp đã kích thích và phục vụ tốt hơn đối với sản xuất nông nghiệp và xây dựng nông thôn. Nổi bật là ngành công nghiệp chế biến thực phẩm, nước giải khát và sản xuất thuốc lá sử dụng nguyên liệu hầu hết từ sản xuất nông nghiệp. Công nghiệp phát triển khá vững chắc do có trình độ cao và có thị trường tiêu thụ rộng lớn.
Trở thành “cái nôi” phát triển KCN của Việt Nam, sau gần 40 năm thu hút đầu tư FDI, đến nay Đồng Nai vẫn nằm trong tốp đầu cả nước và có vị trí quan trọng trong thu hút đầu tư FDI. Những DN cũ thường xuyên tăng vốn đầu tư. Những DN FDI mới ưu tiên lựa chọn những dự án hiện đại, thân thiện với môi trường, ít thâm dụng lao động theo chủ trương chung của tỉnh và Trung ương.
Đồng Nai trên hành trình đổi mới
Đồng Nai hiện có gần 70 ngàn DN lớn, nhỏ đang hoạt động. Cùng với những tiềm năng về sự phát triển hạ tầng giao thông đồng bộ, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh quy hoạch, thúc đẩy hợp tác, thu hút các dòng vốn FDI, đặc biệt là dòng vốn chất lượng cao. Hiện nay, Đồng Nai có 145 khu, cụm công nghiệp đã được quy hoạch với tổng diện tích trên 42 ngàn hécta, trong đó có 59 KCN, khu kinh tế, khu công nghệ cao và 17 cụm công nghiệp đã được thành lập và cho thuê trên 8,7 ngàn hécta, trở thành một trong những trung tâm công nghiệp của cả nước và đạt được những thành quả ấn tượng.
Đồng chí Thái Bảo, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy và đồng chí Nguyễn Thị Hoàng, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh trao giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho các doanh nghiệp đầu năm 2025. Ảnh: Ngọc Liên
Theo đánh giá của các nhà đầu tư tại Đồng Nai, các cơ quan đại diện của nước ngoài tại Việt Nam và các chuyên gia kinh tế, Đồng Nai đang là điểm sáng trong thu hút FDI với vị trí thuận lợi, hạ tầng giao thông cũng như các hạ tầng công cộng khác được quy hoạch, đầu tư phát triển mạnh mẽ. DN FDI đã có những đóng góp lớn cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh cũng như cả nước, trong đó có nhiều tập đoàn lớn trên thế giới đã đặt nhà máy sản xuất ở Đồng Nai như: Lixil, SMC Manufacturing, Coherent, C.P. Trong đó, nhiều DN có thời gian đầu tư từ hàng chục năm qua và vẫn đang tiếp tục phát triển tại Đồng Nai như: Amata, C.P. của Thái Lan; Nestlé của Hà Lan; Coherent, Cargill của Hoa Kỳ; Hyosung của Hàn Quốc…
Chủ tịch Tập đoàn Amata Vikrom Kromadit cho biết: Trong hành trình phát triển KCN tại Đồng Nai 30 năm qua, Amata đã thu hút nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước, qua đó góp phần phát triển KCN cho Đồng Nai nói riêng và khắp các vùng kinh tế chiến lược trải dài 3 miền Bắc - Trung - Nam của Việt Nam.
Theo Chủ tịch Tập đoàn Amata, tập đoàn luôn mong muốn mang đến Việt Nam những mô hình đô thị công nghiệp thông minh. Tương lai, Tập đoàn Amata tại Việt Nam sẽ tiếp tục đầu tư, mở rộng quy mô hoạt động nhiều hơn nữa, phấn đấu đạt được nhiều thành công trong tương lai. Amata cam kết sẽ xây dựng các dự án theo mô hình không phát thải, không nước thải, không rác thải.
Phó Tổng Lãnh sự Hàn Quốc tại Thành phố Hồ Chí Minh Kwon Tae Han nhận định: DN Hàn Quốc đang đầu tư khá nhiều tại Đồng Nai, có đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Với vị trí quan trọng trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, khi Cảng hàng không quốc tế Long Thành đi vào hoạt động, Đồng Nai tiếp tục giữ vị trí quan trọng; đồng thời tăng sự hấp dẫn đối với các nhà đầu tư khi hệ thống giao thông được kết nối phát triển đồng bộ, thúc đẩy thu hút đầu tư và phát triển.
“Sắp tới, hy vọng tỉnh Đồng Nai sẽ hỗ trợ nhiều hơn cho các DN Hàn Quốc nói riêng và các DN FDI khác đầu tư vào Đồng Nai nói chung” - ông Kwon Tae Han bày tỏ.
Để tiếp tục trở thành điểm đến hấp dẫn nhà đầu tư FDI, Phó Tổng Lãnh sự Hàn Quốc tại Thành phố Hồ Chí Minh hy vọng, tỉnh Đồng Nai sẽ tích cực phổ biến những chính sách, những quy định mới, những điều kiện thúc đẩy đầu tư để DN có thể hiểu và đầu tư theo định hướng. Ngoài ra, tỉnh Đồng Nai cần tăng cường hơn nữa sự chủ động trao đổi, phổ biến những chính sách, pháp luật của Nhà nước đối với DN FDI; hoặc chia sẻ những thông tin, điều kiện về đầu tư nước ngoài cho DN cũng là vấn đề quan trọng. Địa phương cần tạo điều kiện hơn nữa cho nhà đầu tư tại Đồng Nai.
Đồng hành cùng doanh nghiệp FDI
Trong những năm 2021-2025, tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh đạt trên 7,1%/năm. Đến năm 2025, tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh đạt trên 694 ngàn tỷ đồng, GRDP bình quân đầu người đạt 153,7 triệu đồng, tương đương khoảng 6 ngàn USD. Các chính sách phát triển công nghiệp được quan tâm. Đồng Nai tập trung thành lập các khu, cụm công nghiệp theo hướng sinh thái. Thu hút đầu tư có chọn lọc, phát triển công nghiệp có hàm lượng cao, chế biến nông sản. Các dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, đường cao tốc, đường vành đai qua Đồng Nai, kết nối với Thành phố Hồ Chí Minh, vùng Đông Nam Bộ và Tây Nguyên được khởi công thực hiện, giúp tạo ra động lực phát triển mới của tỉnh.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, Đồng Nai vẫn còn tồn tại một số vấn đề như: tăng trưởng kinh tế chưa thật sự bền vững, cơ cấu kinh tế chuyển dịch còn chậm. Cơ chế, chính sách liên kết vùng, hạ tầng kết nối chưa đồng bộ. Chưa hình thành cụm liên kết ngành, sự gắn kết giữa công nghiệp - thương mại - dịch vụ - nông nghiệp còn thiếu chặt chẽ. Quy mô các dự án nhỏ, ít công nghệ tiên tiến; giải ngân đầu tư công chưa đạt kế hoạch. Các ngành công nghiệp kỹ thuật cao, dịch vụ, du lịch, logistics chưa phát triển tương xứng với tiềm năng…
Đồng Nai đang đứng vị trí thứ 4 của cả nước về thu hút FDI. Với lợi thế có hạ tầng giao thông phát triển đồng bộ trên cả 5 phương thức gồm: đường bộ, đường hàng không, đường sắt, đường hàng hải và đường thủy nội địa, Đồng Nai đang đẩy mạnh thu hút đầu tư, phát triển hạ tầng các KCN, khu kinh tế trên địa bàn tỉnh; đồng thời, kết nối với Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, tạo thuận lợi trong đi lại, giao dịch, vận chuyển hàng hóa.
Từ những thành tích, hạn chế đã được Đảng bộ tỉnh thẳng thắn nhìn nhận, đánh giá, trong những năm tới, với phương châm “Đoàn kết - tiên phong - đột phá - hội nhập - phát triển”, Đảng bộ tỉnh Đồng Nai luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, với tiềm lực, lợi thế và không gian phát triển mới, thực hiện thắng lợi mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 con số. Hướng tới xây dựng tỉnh Đồng Nai phát triển xanh, văn minh, hiện đại, cùng cả nước tiến vào kỷ nguyên mới.
Cụ thể, triển khai các giải pháp trên các lĩnh vực như: chuyển dịch cơ cấu công nghiệp theo hướng sinh thái, công nghệ cao; phát triển các ngành công nghiệp chế biến thực phẩm, công nghiệp cơ khí phục vụ nông nghiệp; công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp công nghệ mới, công nghệ sinh học. Nâng cao hiệu quả hoạt động các khu, cụm công nghiệp hiện có; đầu tư mở rộng, phát triển mới các khu, cụm công nghiệp theo quy hoạch và khuyến khích chuyển đổi các khu công nghiệp hiện hữu trở thành các khu công nghiệp sinh thái có sức thu hút đối với nhà đầu tư, tập đoàn lớn.
Ngoài ra, Đồng Nai đẩy mạnh phát triển kinh tế tư nhân, mở rộng các thành phần kinh tế, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đạt 2 con số. Tạo lập môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch để hỗ trợ sự phát triển bền vững của các DN và các thành phần kinh tế, tăng cường thu hút những tập đoàn nước ngoài có công nghệ hiện đại. Đẩy mạnh phát triển kinh tế tư nhân, khai thác tiềm năng, sức sáng tạo của người dân và DN. Phát triển đội ngũ doanh nhân có đạo đức, văn hóa kinh doanh và tinh thần yêu nước, bản lĩnh, trí tuệ, lòng tự tôn dân tộc và khát vọng cống hiến. Tăng cường thu hút đầu tư nước ngoài vào các ngành công nghệ cao, có giá trị gia tăng, thúc đẩy liên kết, chuyển giao công nghệ, kỹ năng quản lý giữa DN FDI với DN trong nước.
Đồng chí Võ Tấn Đức, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định: Tỉnh Đồng Nai cam kết luôn đồng hành, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư FDI đến và đầu tư vào Đồng Nai. Đồng Nai ưu tiên thu hút các dự án công nghệ cao, tiên tiến, thân thiện môi trường và ít thâm dụng lao động, cùng hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, hiệu quả và lâu dài.
Ngọc Liên