Ông Petri Deryng lý giải năm 2025 khó khăn khi VN-Index bị kéo lệch và lý do đứng ngoài cổ phiếu tăng mạnh nhất

3 giờ trướcBài gốc

Ông Petri Deryng, nhà điều hành PYN Elite Fund. (Ảnh: PYN Elite).

Trong thư gửi nhà đầu tư cuối năm, ông Petri Deryng, nhà điều hành PYN Elite Fund, thẳng thắn nhìn nhận 2025 là một trong những năm khó khăn nhất đối với các quỹ đầu tư chủ động tại Việt Nam, không phải vì thị trường suy yếu, mà do VN-Index tăng mạnh theo cách “không đi cùng phần còn lại của thị trường”.

Theo ông, điểm đặc biệt của năm 2025 nằm ở việc chỉ số bị chi phối gần như tuyệt đối bởi nhóm cổ phiếu thuộc Vingroup, trong đó riêng VIC chiếm vai trò dẫn dắt. Khi cổ phiếu này tăng hơn 600% kể từ đầu năm, VN-Index được kéo lên đáng kể, trong khi phần lớn các cổ phiếu còn lại – bao gồm nhiều ngân hàng, công ty chứng khoán và hàng không – lại diễn biến kém tích cực hoặc đi xuống trong nửa cuối năm.

PYN Elite thừa nhận hiệu suất năm 2025 của quỹ thấp hơn chỉ số. Giá trị tài sản ròng (NAV) của quỹ tăng khoảng 30% trong 8 tháng đầu năm, nhưng sau đó chững lại khi thị trường bước vào giai đoạn phân hóa mạnh.

Tính đến đầu tháng 12, hiệu suất của PYN Elite vào khoảng 15% kể từ đầu năm, trong khi VN-Index tăng cao hơn đáng kể. Theo ông, đây là hệ quả trực tiếp của việc quỹ không nắm giữ các cổ phiếu “họ Vin” – nhóm chiếm hơn 20% trọng số chỉ số trong năm nay.

Diễn biến hiệu suất PYN Elite Fund và VN-Index từ đầu năm đến 10/12. (Nguồn: PYN Elite).

Nhà điều hành quỹ cho biết việc đứng ngoài các cổ phiếu thuộc Vingroup không phải quyết định mang tính bị động, mà là lựa chọn có chủ đích dựa trên triết lý đầu tư dài hạn. Theo đánh giá của quỹ, đà tăng mạnh của VIC trong năm 2025 phản ánh nhiều kỳ vọng vào các dự án hạ tầng và dòng tiền tương lai, trong khi hoạt động kinh doanh cốt lõi, đặc biệt ở mảng xe điện, vẫn đang trong giai đoạn thua lỗ lớn.

Việc định giá dựa trên dòng tiền dài hạn khiến quỹ gặp khó trong việc xác lập giá trị hợp lý, nhất là trong bối cảnh biến động ngắn hạn quá mạnh.

Ông dẫn lại quan điểm của một số tổ chức phân tích trong nước, cho rằng diễn biến giá của VIC trong năm nay có dấu hiệu vượt xa mức hợp lý trong ngắn hạn. Dù thừa nhận cổ phiếu này hưởng lợi từ các dự án công, PYN Elite cho rằng rủi ro định giá là yếu tố không thể bỏ qua và quỹ không xem đây là thời điểm phù hợp để thay đổi chiến lược.

Sự lệch pha giữa chỉ số và mặt bằng cổ phiếu khiến năm 2025 trở thành một bài toán khó cho các nhà quản lý quỹ chủ động. Ông Deryng cho biết không chỉ PYN Elite, mà hầu hết các quỹ lớn đầu tư vào Việt Nam đều gặp tình trạng tương tự khi so sánh hiệu suất với VN-Index hoặc các ETF mô phỏng chỉ số.

Trong khi các quỹ thụ động tự động gia tăng tỷ trọng cổ phiếu tăng mạnh theo chỉ số, các quỹ chủ động lại phải đối mặt với rủi ro tập trung và bài toán định giá khi thị trường vận động thiếu đồng đều.

VNM ETF có hiệu suất 40% từ đầu năm đến 10/12, bỏ xa các quỹ chủ động như PYN Elite. (Nguồn: PYN Elite).

Dù vậy, PYN Elite nhấn mạnh cần nhìn hiệu suất trong bối cảnh dài hạn hơn. Ông Petri Deryng cho biết trong vòng năm năm trở lại đây, quỹ đã vượt VN-Index trong 4 năm và chỉ thua chỉ số trong năm 2023 và 2025 – hai giai đoạn thị trường có đặc điểm rất khác biệt. So với ETF lớn đầu tư vào Việt Nam, PYN Elite vẫn đạt mức sinh lời tốt hơn trong chu kỳ năm năm, qua đó củng cố niềm tin vào chiến lược đầu tư chủ động.

Trong thư, nhà điều hành quỹ cũng thừa nhận những quyết định phân bổ chưa thực sự tối ưu trong giai đoạn thị trường thuận lợi đầu năm, khi quỹ không chốt lời sớm hơn ở một số khoản đầu tư đã tăng mạnh. Tuy nhiên, PYN Elite cho biết đã tiến hành điều chỉnh danh mục trong những tháng cuối năm, hiện thực hóa một phần lợi nhuận và tái phân bổ sang các cơ hội mới, nhằm chuẩn bị cho chu kỳ đầu tư tiếp theo.

Từ góc nhìn của ông Petri Deryng, năm 2025 là minh họa rõ nét cho rủi ro khi đánh giá thị trường chỉ thông qua chỉ số. Khi VN-Index được kéo lên bởi một số rất ít cổ phiếu vốn hóa lớn, hiệu suất của phần lớn nhà đầu tư và quỹ chủ động không phản ánh đúng mức tăng của chỉ số. PYN Elite cho rằng khi thị trường trở lại trạng thái cân bằng hơn, với sự lan tỏa rộng của tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp, các chiến lược đầu tư chủ động sẽ có điều kiện thuận lợi để phát huy hiệu quả trở lại.

PYN Elite đồng thời duy trì góc nhìn dài hạn tích cực với thị trường Việt Nam khi nâng mục tiêu VN-Index lên 3.200 điểm, mức cao nhất kể từ khi quỹ đầu tư vào Việt Nam. Theo ông Petri Deryng, đây được coi là “mục tiêu cuối cùng”, xây dựng trên giả định tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp bình quân 18–20% mỗi năm, thậm chí có thể cao hơn trong ngắn hạn. Quỹ cho rằng mốc này có thể đạt được trong khoảng ba năm, thay vì một tầm nhìn quá xa.

Quỹ ngoại duy trì mục tiêu VN-Index đạt 3.200 điểm đến 2028. (Nguồn: PYN Elite).

Về nền tảng vĩ mô, PYN Elite đánh giá động lực tăng trưởng của Việt Nam không chỉ đến từ kinh tế, mà còn từ sự thay đổi tư duy phát triển của ban lãnh đạo mới. Theo quỹ, mục tiêu tăng trưởng GDP trên 10% mỗi năm trong 10–15 năm tới, cùng các cải cách hành chính mạnh mẽ và tinh gọn bộ máy, đang tạo tiền đề cho một giai đoạn phát triển mới, tương đồng với mô hình mà Singapore từng theo đuổi.

PYN Elite cũng nhìn nhận chi tiêu công và các siêu dự án hạ tầng là đòn bẩy hợp lý thay vì rủi ro, trong bối cảnh dư địa tài khóa của Việt Nam vẫn còn lớn. Việc cho phép nợ công tăng lên quanh 45% GDP được kỳ vọng sẽ thúc đẩy đầu tư công, kích hoạt dòng vốn tư nhân, tiêu dùng nội địa và qua đó hỗ trợ tăng trưởng lợi nhuận của doanh nghiệp niêm yết.

Bên cạnh đó, quỹ nhấn mạnh cải cách thị trường chứng khoán là yếu tố then chốt để mặt bằng định giá được “mở khóa”, với các bước đi như nâng cấp hệ thống giao dịch, giảm dần yêu cầu prefunding, triển khai cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP), hướng tới day trading và điều chỉnh mô hình room ngoại.

Việc FTSE Russell nâng hạng Việt Nam lên thị trường mới nổi (hiệu lực từ 2026) được xem là bước khởi đầu, và PYN Elite cho rằng MSCI có thể sẽ theo sau khi các cải cách hoàn tất.

Xuân Nghĩa

Nguồn Doanh Nhân VN : https://doanhnhanvn.vn/ong-petri-deryng-ly-giai-nam-2025-kho-khan-khi-vn-index-bi-keo-lech-va-ly-do-dung-ngoai-co-phieu-tang-manh-nhat.html